49. Αυτόγραφο του Γεωργίου Γεμιστού Πλήθωνα.

Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων έρχεται από την Κωνσταντινούπολη στον Μυστρά, όπου έχει ήδη διαμορφωθεί ένα πολιτισμικό περιβάλλον κατάλληλο για να εκφράσει τις φιλοσοφικές του απόψεις. Αποτελεί τον κυριότερο εκφραστή της ελληνικότητας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο Πλήθωνας προσπαθεί να επιτύχει τη σωτηρία και την αναγέννηση του ελληνικού Βυζαντίου με την επιστροφή στις κλασσικές αντιλήψεις και με την ενασχόληση με τα αρχαία ελληνικά γράμματα, τα οποία ήδη ασκούν σημαντική επιρροή στη βυζαντινή αλλά και στη δυτική σκέψη. Προσπαθεί επίσης να βοηθήσει τους κατοίκους της αυτοκρατορίας να συνειδητοποιήσουν την ελληνική τους καταγωγή αναφωνώντας:

Η διδασκαλία του βρίσκει μεγάλη απήχηση και στη Δύση και δίνει ώθηση στη ραγδαία ανάπτυξη των επιστημών, της φιλοσοφίας και της τέχνης κατά τους χρόνους που ακολουθούν. Φορείς αυτών των ιδεών γίνονται και οι μαθητές του, ο Βησσαρίωνας, ο Μανουήλ Χρυσολωράς, ο Χαριτώνυμος Ερμώνυμος, ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης, ο Μιχαήλ Αποστόλης και άλλοι, οι οποίοι εγκαθίστανται στη Δύση λίγο πριν ή μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.