6. Άποψη της βυζαντινής καστροπολιτείας του Μυστρά.

Στον Μυστρά η αρχική επιλογή της θέσης γίνεται από τους Φράγκους, που χτίζουν το κάστρο τους στον απότομο και φυσικά οχυρό λόφο.

Όταν, το 1262, το κάστρο περνάει στα χέρια των Βυζαντινών, ένας νέος οικισμός αρχίζει να αναπτύσσεται γύρω από αυτό. Η νέα πόλη ακολουθεί την τυπική τριμερή διάρθρωση.

Στην κορυφή του λόφου υψώνεται η ακρόπολη, το φράγκικο κάστρο. Ακολουθούν, χαμηλότερα, δύο σειρές τειχών, που ενισχύουν ουσιαστικά τη φυσική οχύρωση του λόφου. Λόγω των απότομων απολήξεων του βράχου, η πλαγιά δεν οχυρώνεται σε όλο το μήκος της, παρά μόνο στα ευάλωτα σημεία της.

Ο οικισμός χωρίζεται από τα τείχη σε Άνω και Κάτω Χώρα. Στην Άνω Χώρα βρίσκονται τα παλάτια και αρχοντικές κατοικίες. Η Κάτω Χώρα περιλαμβάνει τη Μητρόπολη, σημαντικά μοναστήρια, κατοικίες αξιωματούχων και πλήθος άλλων σπιτιών.

7. Στην κορυφή του λόφου του Μυστρά δεσπόζει η ακρόπολη που έχτισαν οι Φράγκοι.

Η ακρόπολη στην κορυφή του λόφου αποτελείται από δύο οχυρωματικούς περιβόλους, έναν εσωτερικό και έναν εξωτερικό. Αποτελεί την έδρα της φρουράς της πόλης, αλλά και την τελική γραμμή άμυνας κατά τις εχθρικές επιθέσεις.
Στον εσωτερικό της περίβολο υπάρχει το φρουραρχείο (η κατοικία του στρατιωτικού διοικητή της φρουράς), ενώ οι κατοικίες των στρατιωτών πιθανότατα βρίσκονταν στον εξωτερικό περίβολο. Για την εξασφάλιση πόσιμου νερού, στοιχείου ιδιαίτερα απαραίτητου κατά τη διάρκεια μιας πολιορκίας, υπάρχουν δύο μεγάλες «κινστέρνες», όπου συνέλεγαν τα νερά της βροχής.

Για τον καλύτερο έλεγχο της περιοχής της κοιλάδας του Ευρώτα, αλλά και των κλιτυών του Πάρνωνα και του Ταΰγετου, έχουν κατασκευαστεί «βίγλες» (παρατηρητήρια). Πιθανότατα, μέσω αυτών των παρατηρητηρίων να επικοινωνούσαν και με τα γειτονικά κάστρα κατά τη διάρκεια της νύχτας χρησιμοποιώντας αναμμένους πυρσούς..

8. Τοπογραφικό διάγραμμα της ακρόπολης του Μυστρά. Α: Εσωτερικός περίβολος Β: Εξωτερικός περίβολος 1: Πύλη κάστρου 2: Βίγλες 3: Κινστέρνες 4: Φρουραρχείο 5: Οικίες και κτίσματα που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της φρουράς

9. Τα τείχη του Μυστρά κτίζονται από τους Βυζαντινούς αλλά δέχονται πολλές τροποποιήσεις από τους κατά καιρούς κατακτητές της πόλης, Τούρκους και Βενετούς.

Δύο σειρές τειχών προστατεύουν τον οικισμό, που αναπτύσσεται στην πλαγιά του λόφου, ιδιαίτερα στα σημεία που είναι εύκολο για τον εχθρό να πλησιάσει. Τα τείχη ενισχύονται κατά διαστήματα από τετράγωνους πύργους. Καλή εικόνα για την πυργοκτισία δίνουν οι πύργοι που υψώνονται στις πύλες της πόλης και στα μοναστήρια της Οδηγήτριας και της Περιβλέπτου.

10. Πολιορκία πόλης με τη χρήση «καταπέλτη».

Η άμυνα της πόλης γίνεται μέσα από τις «πολεμοθυρίδες» (πολεμίστρες) που ανοίγονται ψηλά στα τείχη και τους πύργους. Ανοίγονται, επίσης, «άρκλες», οι γνωστές ως «καταχύστρες» ή «ζεματίστρες», από τις οποίες οι αμυνόμενοι έριχναν καυτό νερό, λάδι ή μολύβι στους επιτιθέμενους. Ο «περίδρομος», στενός διάδρομος, κατά μήκος των επάλξεων, εξασφαλίζει την ελεύθερη κίνηση των στρατιωτών, την πρόσβασή τους στους ορόφους των πύργων, καθώς και χώρο για την παράταξή τους σε περίοδο πολέμου.

11. Οι πύργοι αποτελούνται από δύο ή περισσότερα επίπεδα. Το ισόγειο χρησιμεύει ως αποθήκη ή ως χώρος διαμονής στρατιωτών. Από τους ορόφους και το δώμα οι στρατιώτες αμύνονται, χρησιμοποιώντας τον προσωπικό τους οπλισμό, αλλά και πολεμικές μηχανές, όπως οι «βαλλίστρες» (είδος μεγάλου τόξου που χρησιμοποιούσαν στην πολιορκία μιας πόλης) και οι «καταπέλτες».