27. Άγγελος από τη Δευτέρα Παρουσία, τοιχογραφία, 1291-1315, Άγιος Δημήτριος.

Ιδιαίτερη θέση στο βυζαντινό κόσμο κατέχει η τέχνη της ζωγραφικής, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τις τοιχογραφίες, τις φορητές εικόνες και τις μικρογραφίες χειρογράφων που έχουν φτάσει έως τις μέρες μας. Πρόκειται για μια τέχνη κατά κύριο λόγο θρησκευτική, η οποία όμως φέρεται να λειτουργεί ταυτόχρονα ως όργανο άσκησης της αυτοκρατορικής πολιτικής και της εκκλησιαστικής επιρροής. Αποτέλεσε αμέσως κοινό κτήμα και γλώσσα επικοινωνίας όλων των λαών και των κοινωνικών στρωμάτων που βρίσκονταν μέσα στη σφαίρα επιρροής του Βυζαντίου, και πρόσφερε τη δυνατότητα συμμετοχής σε αυτή όλων των πολιτών του κράτους, είτε ως δημιουργών και χορηγών είτε ως αποδεκτών των καλλιτεχνικών δημιουργημάτων.

28. Η Βάπτιση, τοιχογραφία, β΄ μισό 14ου αι., Περίβλεπτος.

Κέντρο της ζωγραφικής τέχνης είναι η ίδια η πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, στην οποία διαμορφώνονται τα εικονογραφικά πρότυπα και οι τεχνοτροπίες, για να μεταδοθούν στη συνέχεια στον υπόλοιπο βυζαντινό κόσμο, εντός και εκτός των συνόρων του βυζαντινού κράτους. Την τέχνη της Κωνσταντινούπολης απηχούν και τα τοιχογραφικά σύνολα που διασώζει η πρωτεύουσα του δεσποτάτου, την υψηλή ποιότητα της οποίας αντανακλούν.