5. Ο ναός της Οδηγήτριας (Αφεντικό), ο πρώτος ναός «μεικτού τύπου» στον Μυστρά. 1310 περίπου, Μυστράς.

Στην αρχιτεκτονική των ναών κυριαρχεί ο λεγόμενος «μεικτός τύπος», ο οποίος συνδυάζει το ρυθμό της τρίκλιτης βασιλικής (ορθογώνιοι ναοί που χωρίζονται με δύο σειρές κιόνων σε τρία μέρη, τα κλίτη), στο ισόγειο, με αυτόν του σταυροειδούς εγγεγραμμένου (η στέγη του ναού σχηματίζει το σχήμα του σταυρού, κέντρο του οποίου είναι ο τρούλος) με πέντε τρούλους, στο υπερώον («γυναικωνίτης»), το οποίο ονομάζεται και «περίπατος» και προορίζεται πιθανότατα για τα μέλη της άρχουσας τάξης του Μυστρά. Ο πρώτος ναός αυτού του τύπου που χτίζεται στην καστροπολιτεία, είναι η Οδηγήτρια (Αφεντικό) (1310 περίπου), για να ακολουθήσει έναν αιώνα σχεδόν αργότερα η Παντάνασσα (1428).

Στον ίδιο τύπο ανήκει και ο Άγιος Δημήτριος (Μητρόπολη) στην τελική του μορφή, μετά την ανακαίνισή του στο α΄ μισό του 15ου αιώνα από το μητροπολίτη Λακεδαιμονίας Ματθαίο. Κατά την ανέγερσή του, πιθανότατα από το μητροπολίτη Ευγένιο (1263-προ του 1272), ο ναός είχε τη μορφή της τρίκλιτης βασιλικής και αποτελεί το μοναδικό του τύπου αυτού που χτίζεται στον Μυστρά. Αργότερα, κατά το 15ο αιώνα, ο μητροπολίτης Ματθαίος, θέλοντας να προσαρμόσει το ναό στον τύπο της Οδηγήτριας και της Παντάνασσας, γκρεμίζει τη στέγη και προσθέτει τον επάνω όροφο με τη μορφή υπερώου.

6. Κάτοψη και τομή του ναού της Οδηγήτριας (Αφεντικό). 1310 περίπου, Μυστράς.