To ARCHI - MED αποτελεί πρότυπη πειραματική ενέργεια για τη διεθνική συνεργασία στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού στο χώρο της κεντρικής και ανατολικής Μεσογείου, βάσει του άρθρου 10 του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.). Ο σχεδιασμός του ξεκίνησε το 1996 και η υλοποίησή του πραγματοποιήθηκε από τον Ιανουάριο του 1999 έως το Δεκέμβριο του 2001.
Στο πρόγραμμα συμμετείχαν η Ελλάδα και η Ιταλία που υπέβαλαν κοινή στρατηγική για την εξεταζόμενη περιοχή, με σκοπό να συγκεντρωθεί η απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού και να ενισχυθεί η συνεργασία ανάμεσα στην κεντρική διοίκηση και τις περιφερειακές αρχές των συνεργαζόμενων χωρών.
Περιλαμβάνει τέσσερις επιμέρους ενέργειες και συγκεκριμένα
Ενέργεια 1. Προώθηση μιας διαρκούς κινητικότητας στο πλαίσιο ίσων δυνατοτήτων πρόσβασης στις υποδομές
Έργο 1.1. Μελέτη σκοπιμότητας για τις διατροπικές μεταφορές
Έργο 1.2. Ολοκληρωμένο έργο για την ανάπτυξη της ασφάλειας και της εμπορικής αποδοτικότητας των διατροπικών μεταφορών επιβατών και αγαθών στην περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Μεσογείου.
Ενέργεια 2. Συνετή διαχείριση της φυσικής κληρονομιάς
Έργο 2.1. Προστασία απειλούμενων ενδημικών ειδών
Έργο 2.2. Ανάπτυξη του περιβάλλοντος σε παράγοντα ανάπτυξης
Ενέργεια 3. Διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των τοπίων
Έργο 3.1. Χάρτης κινδύνων της πολιτιστικής κληρονομιάς και χαρτογράφηση και περιγραφή του πολιτιστικού τοπίου
Έργο 3.2. Χαρτογράφηση ιστορικών μεταναστευτικών κινήσεων και διατήρηση των ιχνών τους στην περιοχή της Μεσογείου
Ενέργεια 4. Ανάπτυξη του ποιοτικού τουρισμού
Έργο 4.1. Ανάπτυξη τουριστικών δικτύων επικοινωνιών και πληροφόρησης.
Ειδικότερα, η Ενέργεια 3 με τίτλο «Διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των τοπίων», συντονίστηκε σε εθνικό επίπεδο από τα Υπουργεία Πολιτισμού της Ελλάδας και της Ιταλίας και υλοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και το Istituto Centrale per il Restauro.
Η Ενέργεια 3, μέσα από τα επιμέρους έργα 3.1 και 3.2, επικεντρώθηκε:
- στην ανάπτυξη μεθόδων για τον εντοπισμό των κινδύνων που απειλούν τα μνημεία και τον προσδιορισμό των κατάλληλων εργαλείων που συμβάλλουν στην προστασία και την αποκατάστασή τους
- στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως καθοριστικού παράγοντα για τη χωροταξική ανάπτυξη και την ποιοτική τουριστική αξιοποίηση μιας περιοχής, μέσα από το σχεδιασμό ήπιων πολιτιστικών-τουριστικών διαδρομών.
Όλα τα προϊόντα της Ενέργειας 3 σχεδιάστηκαν μέσα από συνεχή διακρατική συνεργασία, στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιήθηκαν πέντε ελληνοϊταλικές συναντήσεις εργασίας στην Αθήνα και τη Ρώμη.
