Την Παρασκευή 5 Αυγούστου και ώρα 19.00 θα τελεστούν τα θυρανοίξια της Ι.Μ. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Ανδρομονάστηρο) στα Πετράλωνα Δ. Μεσσήνης της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας από τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ.κ. Χρυσόστομο. H απόδοση του μνημείου στο κοινό θα γίνει από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας δια της Προϊσταμένης κ. Ευαγγελίας Μηλίτση-Κεχαγιά. Θα ακολουθήσουν χαιρετισμοί από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Πέτρο Τατούλη και τον Δήμαρχο Μεσσήνης κ. Γεώργιο Τσώνη και η παρουσίαση των αναστηλωτικών εργασιών από τον Προϊστάμενο του Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Αρχαιογνωστικής Έρευνας της ΕΦ.Α. Μεσσηνίας κ. Μιχάλη Κάππα.
Η μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, γνωστή ευρέως με την επωνυμία «Ανδρομονάστηρο», βρίσκεται νοτιοανατολικά του οικισμού των Πετραλώνων, σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων από την Αρχαία Μεσσήνη, εντός κατάφυτης ρεματιάς ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
Πρόκειται για το εντυπωσιακότερο μοναστηριακό συγκρότημα της μεσσηνιακής υπαίθρου και ένα από τα ωραιότερα της Πελοποννήσου, τα κτηριακά κατάλοιπα του οποίου μαρτυρούν την ακμή που γνώρισε κατά τη μακραίωνη ιστορία του, από τον 13ο έως τον 18ο αι.. Λόγω της πολυετούς εγκατάλειψής του, το συγκρότημα παρέμεινε αναλλοίωτο από αυθαίρετες νεωτερικές επεμβάσεις, διατηρώντας πλήθος αυθεντικών στοιχείων, πολύτιμων για τη μελέτη της εξέλιξης της μοναστηριακής αρχιτεκτονικής.
Η μονή, φρουριακού χαρακτήρα, με κτήρια διαφορετικών περιόδων και ποικίλων χρήσεων, έχει σε κάτοψη ακανόνιστο τετράπλευρο σχήμα και υψώνεται σε τεχνητό εν μέρει πλάτωμα με κλίση από δυτικά προς ανατολικά. Στα νοτιοανατολικά δεσπόζει το καθολικό, αφιερωμένο στη δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κτισμένο επάνω σε πηγή με πόσιμο νερό. Το συγκρότημα περιλαμβάνει στα βόρεια την τράπεζα και τον εφαπτόμενο σε αυτήν πύργο, το μαγκιπείο και μία διώροφη πτέρυγα με χώρους ποικίλων χρήσεων, όπου ανοίγεται μέσω διαβατικού η κεντρική είσοδος της μονής. Στα δυτικά αναπτύσσεται μία ακόμη διώροφη πτέρυγα, στο ισόγειο της οποίας διαμορφώνονται αποθήκες, στάβλοι και πατητήρι και στον όροφο κελιά για τη διαμονή των μοναχών και το συνοδικό. Στο νότιο πέρας της δυτικής πτέρυγας δεσπόζει τριώροφος πύργος, που ταυτίζεται με το ηγουμενείο της μονής. Λιθόκτιστος περίβολος οριοθετεί τη μονή στα νότια και ανατολικά.
Η πολυετής εγκατάλειψη της μονής είχε επιδεινώσει την κατάσταση διατήρησης του συγκροτήματος. Τα σοβαρότερα δομοστατικά προβλήματα αντιμετώπιζε η τράπεζα της μονής και εφαπτόμενος σε αυτήν πύργος, που κινδύνευαν άμεσα με συνολική κατάρρευση. Οι τοιχογραφίες του καθολικού είχαν επίσης καλυφθεί σχεδόν στο σύνολό τους από νεωτερικά ασβεστώματα. Ασβεστωμένες και επιχρισμένες ήταν οι εσωτερικές επιφάνειες των παρεκκλησίων, του νάρθηκα και του εξωνάρθηκα, καθώς και τα τμήματα της βυζαντινής τοιχοποιίας εξωτερικά και εσωτερικά.
Η αναστήλωση του συγκροτήματος υλοποιήθηκε με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και περιλάμβανε δυο έργα. Το πρώτο με τίτλο «Αποκατάσταση τμήματος κτιριακού συγκροτήματος Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Ανδρομονάστηρο)» και προϋπολογισμό 800.000 ευρώ ξεκίνησε τον Μάιο του 2011. Το δεύτερο, με τίτλο «Αποκατάσταση δυτικής πτέρυγας και διαβατικού Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Ανδρομονάστηρο)» με προϋπολογισμό 1.150.000 ευρώ ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2013. Τα έργα εντάχθηκαν στον άξονα προτεραιότητας «08-Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής Πελοποννήσου» του Ε.Π. Δυτικής Ελλάδας – Πελοποννήσου – Ιονίων Νήσων 2007-2013. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2015.
