​​Η Πρώιμη Εποχή Σιδήρου έχει συνδεθεί με τις μετακινήσεις, τη διασπορά και την εγκατάσταση των Θρακικών φύλων στις ορεινές περιοχές της Ροδόπης, του Ισμάρου και των Ζωναίων, αλλά και σε πεδινές παραποτάμιες θέσεις ή σε χαμηλά παράκτια υψώματα. Στους κατοίκους της αρχαίας Θράκης, πριν από τον ελληνικό αποικισμό, έχει αποδοθεί από τους αρχαιολόγους μια σειρά μνημείων και ευρημάτων, τα οποία συμπληρώνουν τις αρχαίες πηγές, προσφέροντας σημαντικές πληροφορίες για το οικονομικό, κοινωνικό και θρησκευτικό επίπεδο των αρχαίων Θρακών.  Στα μνημεία που έχουν γίνει γνωστά ως σήμερα, περιλαμβάνονται οχυρωματικοί περίβολοι σε κορυφές υψωμάτων, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, οικισμοί σε ορεινές και πεδινές θέσεις, μεγαλιθικοί τάφοι-ντολμέν, λαξευτοί τάφοι, ταφικές κόγχες, ταφές σε πιθάρια, βραχογραφίες, ηλιακοί δίσκοι, σχηματισμοί κοιλοτήτων, μερικοί των οποίων απεικονίζουν αστερισμούς και υπαίθρια ιερά με περιβόλους και λαξευτές κατασκευές. Η κεραμική της περιόδου, ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των αρχαιολόγων για τη διάκριση πολιτιστικών ομάδων και διαδοχικών περιόδων, περιλαμβάνει αγγεία με εγχάρακτη, αυλακωτή και εμπίεστη διακόσμηση σε μια ποικιλία γεωμετρικών σχημάτων και σχηματοποιημένων πουλιών. Παρά την πρόοδο της αρχαιολογικής έρευνας των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Τουρκία, τα προβλήματα και τα ερωτήματα για τους αρχαίους Θράκες της Πρώιμης εποχής Σιδήρου που περιμένουν λύσεις και απαντήσεις είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχουν λυθεί και απαντηθεί.