Η Βιβλιοθήκη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου είναι μία από τις μεγαλύτερες και πλέον ενημερωμένες στην περιφέρεια της Ελλάδας σε υλικό που σχετίζεται, κυρίως, με την Αρχαιολογία, την Ιστορία και την Τέχνη.
Στεγάζεται στο αναστηλωμένο μεσαιωνικό κτήριο του Παλαιού Νοσοκομείου των Ιπποτών στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Πρόκειται για κτίσμα του 14ου αιώνα, που άρχισε να λειτουργεί επί του μεγάλου μαγίστρου Roger De Pins ως νοσοκομείο. Το παλαιότερο σωζόμενο κτήριο του οικοδομικού συγκροτήματος του παλαιού νοσοκομείου είναι ο κύριος θάλαμος των ασθενών. Αποτελεί μοναδικό δείγμα της πρώτης περιόδου της ροδιακής μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής («επαρχιακός» υστερογοτθικός ρυθμός).
Η βιβλιοθήκη ιδρύθηκε επί Ιταλοκρατίας στο πλαίσιο λειτουργίας του Ιστορικού και Αρχαιολογικού Ινστιτούτου FERT, που είχε ως σκοπό την έρευνα του πολιτισμού της Ρόδου και των νησιών του Αιγαίου από τα προϊστορικά χρόνια έως και την ισλαμική κατοχή, καθώς και των αλληλεπιδράσεών τους με τις γύρω περιοχές.
Σήμερα η βιβλιοθήκη φιλοξενεί περισσότερους από 40 χιλιάδες τόμους βιβλίων σε διάφορες γλώσσες και πάνω από πεντακόσιους τίτλους επιστημονικών περιοδικών. Διαθέτει συγγράμματα αρχαιολογικά και ιστορικά, που καλύπτουν ένα ευρύτατο χρονικό φάσμα από τα προϊστορικά χρόνια έως τη νεώτερη και σύγχρονη ιστορία, με έμφαση στον προϊστορικό πολιτισμό, την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, τους βυζαντινούς χρόνους, την ιπποτοκρατία και την τουρκοκρατία.
Σημαντικότατες και σπάνιες πλέον εκδόσεις από τον 17ο αι. κι εξής φυλάσσονται ξεχωριστά και είναι προσβάσιμες κατόπιν ειδικής άδειας. Αναφέρονται ενδεικτικά: α) Bosio, G. 1695. Historia della Sacra Religione et illustrissima militia di S.Giovanni, β) Coronelli, V. 1707. Cronologia universale, che facilita lo studio di qualumque storia e particolarmente serve di prodromo alli 45. volumi della biblioteca, consecrata all'eminentissimo prencipe fra Vincenzo Maria Orsini ... da fra Vincenzo Coronelli minor conventuale ad uso dell'Accademia cosmografica degli Argonauti, γ) το έργο Ἱστορίαι του Πολυβίου σε έκδοση του 1790, δ) το τετράτομο χειρόγραφο έργο και άτλαντας του Σουηδού ιατρού και φυσιοδίφη καθηγητή J. Hedenborg «Geschichte der Insel Rhodos von der Urzeit bis auf die Heutigen Tage» (1854) και πλήθος άλλων.
Στη συλλογή της βιβλιοθήκης ανήκουν επίσης 15.000 γυάλινες πλάκες από το ιταλικό φωτογραφικό αρχείο και η σειρά της ημερήσιας ιταλικής εφημερίδας Il Messaggero di Rodi, που εκδιδόταν κατά την περίοδο της Ιταλοκρατίας. Τα φύλλα της εφημερίδας συντηρήθηκαν και ψηφιοποιήθηκαν στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» (2000 – 2006), όπως και η ιταλική σειρά “Clara Rhodos”, όπου παρουσιάζονταν οι ιταλικές ανασκαφές και γενικότερα η έρευνα στην περιοχή της Δωδεκανήσου, και το δίτομο έργο του Albert Gabriel, La Cité de Rhodes MCCCX-MDXXII. Architecture civile et religieuse, Παρίσι 1921-1923.
Η βιβλιοθήκη απευθύνεται κυρίως σε ειδικούς μελετητές και φοιτητές πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Είναι προσβάσιμη κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου, στην οποία θα πρέπει να δηλώνεται το ακριβές χρονικό διάστημα επίσκεψης, το θέμα της μελέτης/ εργασίας, βιογραφικό σημείωμα του μελετητή, καθώς και συστατική επιστολή του καθηγητή που επιβλέπει την εκπόνηση εργασίας.
