Ο Άγιος Λουκάς είναι εκκλησία σκαλισμένη σε φυσική σπηλιά με νάρθηκα μονόχωρο καμαροσκέπαστο και με εξωνάρθηκα που έχει καταπέσει. Βρίσκεται στην περιοχή Άπελλα Καρπάθου, σε μία κατάφυτη πλαγιά που καταλήγει σε μία γραφική παραλιία. Η εκκλησία βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση.
Ο νάρθηκας, στον οποίο εντοπίζεται το μεγαλύτερο μέρος του τοιχογραφημένου διάκοσμου, είναι υπό κατάρρευση. Η Εφορεία μας, το 1985, στερέωσε πρόχειρα, με ξύλινη κατασκευή το εσωτερικό του νάρθηκα. Η εκκλησία έχει ανάγκη επεμβάσεων και στερεωτικών εργασιών για την αντιμετώπιση σοβαρών στατικών προβλημάτων.
Στην εκκλησία του Αγίου Λουκά διατηρούνται σχετικά καλύτερα οι τοιχογραφίες του δεύτερου στρώματος στο νάρθηκα.Το εικονογραφικό πρόγραμμα περιλαμβάνει σκηνές που συνδέονται με το στοιχείο του νερού, όπως ο Γάμος στην Κανά, η Θεραπεία του παραλυτικού και το Εν Χώναις Θαύμα.
Οι τεχνικές αρετές του ζωγράφου που εντοπίζονται στην απόδοση των σωμάτων με εύρος και αίσθηση πλαστικότητας, αρμονικά χρώματα, πλούσια, κυμτιστή πτυχολογία και προσεγμένο χρωματολόγιο, συνδέει το μνημείο με αντίστοιχα του δεύτερου μισού του 13ου αιώνα, περίοδο στην οποία πρέπει να χρονολογηθεί.

Η 4η Εφορεία ανέθεσε τη μελέτη αποκατάστασης της εκκλησίας σε αρχιτέκτονα. Κλιμάκιο της Υπηρεσίας μας με τις συμβουλές του αρχιτέκτονα και την επίβλεψη αρχαιολόγου προχώρησε το 2001 στις απαραίτητες προκαταρκτικές εργασίες στην εκκλησία και στον περιβάλλοντα χώρο, εν όψει των προγραμματισμένων επεμβάσεων.
Συγκεκριμένα, καθαρίσθηκε το εσωτερικό τουμνημείου μέχρι το δάπεδο, ο περιβάλλων χώρος και η οροφή από τα χόρτα και τα δενδρύλλια, ανασκάφηκε ο ερειπωμένος εξωνάρθηκας, μέρος του οποίου θα αναστηλωθεί και διαμορφώθηκε κλίση του εδάφους για την απορροή των ομβρίων.
Παράλληλα, συνεργείο συντηρητών "όπλισε" τις τοιχογραφίες με πανιά και ειδικές γάζες για την προστασία τους κατά τη διάρκεια των εργασιών και μέχρι την πλήρη αποκατάσταση της ζωγραφικής επιφάνειας.

Ο στόχος για το 2002 είναι να αποκατασταθεί η στέγαση του μνημείου, αφαιρώντας το παλαιό κουρασάνι και επανατοποθετώντας το νέο, σύμφωνα με την εγκεκριμένη από τα αρμόδια όργανα του ΥΠ.ΠΟ. μελέτη.