Η Αγία Κιουρά στο Παρθένι της Λέρου, μνημείο κηρυγμένο με την απόφαση ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ29?18476/416/13-5-1982, είναι ένα μονόχωρο καμαροσκέπαστο κτίσμα του 18ου αιώνα, κτισμένο στα λείψανα παλαιότερου ναού. Στα βόρειακαι στα νότια φέρει δύο προσκτίσματα νεώτερων χρόνων (πιθανόν μετά την ενσωμάτωση της Δψδεκανήσου), στεγασμένα με πλάκες από οπλισμένο σκυρόδεμα. Έτσι, εσωτερικά παρουσιάζεται σαν μία τρίκλιτη εκκλησία. Διακοσμήθηκε το 1969-70 με τοιχογραφίες που εκτέλεσαν οι πολιτικοί κρατούμενοι Κυριάκος Τσακίρης, Αντ. Καραγιάννης και Τάκης Τζανετέας. Το γεγονός αυτό καθιστά την Αγία Ματρώνα Κιουρά "μοναδικό μνημείο της σύγχρονης ιστορίας που αποτυπώνει την αγωνία και τη στέρηση της ελευθερίας του ελληνικού λαού στα χρόνια της δικτατορίας" (ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ29/18786/8-4-1983 ανακοίνωση). Για τους παραπάνω λόγους κρίθηκε απαραίτητη η πλήρης αποκατάσταση και ανάδειξη του μνημείου.

Η εκκλησία παρουσιάζει ρωγμές σε διάφορα σημεία και σαθρά ή φουσκωμένα επιχρίσματα στην οροφή και στους τοίχους. Οι τοιχογραφίες, μετά τη διάλυση του στρατοπέδου και την απόλυση των κρατουμένων, ασβεστώθηκαν από τον καλόγηρο Δανιήλ Καρτζούνη που εγκαταστάθηκε εκεί. Παρουσίαζαν επίσης κατά τόπους απώλειες τμημάτων τους, απολεπίσεις και ρωγμές.
Σε αυτοψία διαπιστώθηκε η ανάγκη της άμεσης επέμβασης τόσο στις τοιχογραφίες, όσο και στο ίδιο το μνημείο. Για το σκοπό αυτό το μνημείο σχεδιάστηκε και φωτογραφήθηκε. Μηχανικός της Εφορείας μας συνέταξε τη μελέτη για τη συντήρηση και αποκατάσταση της εκκλησίας. Το εργαστήριο συντήρησης εικόνων και τοιχογραφιών συνέταξε πρόταση για τη συντήρηση των τοιχογραφιών και στη συνέχεια προχώρησε σε στερεώσεις και στη δημιουργία αρμών γύρω από αυτούς, ώστε να απομονωθούν οι τοιχογραφίες από τα υπόλοιπα επιχρίσματα, για τα οποία η μελέτη προβλέπει καθαίρεση και αντικατάσταση. Οι εργασίες αποκατάστασης ανατέθηκαν σε εργολήπτη Δημοσίων Έργων, ενώ η συμπλήρωση - αποκατάσταση των τοιχογραφιών σε ιδιώτη συντηρητή- ζωγράφο.