Αρκετές φορές, το μουσείο και το σχολείο συναντώνται σε διάφορα επίπεδα και συνάπτουν ποικίλες σχέσεις συνεργασίας. Το μουσείο προσπαθεί να φέρει σε επαφή τα παιδιά με την πολιτιστική κληρονομιά, χρησιμοποιώντας πολλαπλές μεθόδους. Οι ενεργητικές μέθοδοι εκμάθησης με την ενεργοποίηση όλων των αισθήσεων κατά τη διάρκεια της μουσειακής μαθησιακής εμπειρίας βοηθούν στην αποτελεσματικότερη επικοινωνία των δύο φορέων, μουσείου και σχολείου.
Με στόχο την προσέγγιση του παρελθόντος μέσω της χρήσης εναλλακτικών εκπαιδευτικών διαδικασιών όπως το θεατρικό παιχνίδι, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης λειτουργεί, με τη συμβολή εξωτερικών συνεργατών, θεατροπαιδαγωγικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού. Το πρόγραμμα «ΠΗΛΟΣ, ΚΟΧΥΛΙΑ ΚΙ ΟΝΕΙΡΑ…», που απευθύνεται στις ηλικίες αυτές, στοχεύει στην απόκτηση μιας θεατρικής αισθητικής εμπειρίας από τους μαθητές στη συνάντησή τους με τα προϊόντα του πολιτισμού. Εκμεταλλεύεται τη σχολική διδακτέα ύλη της Ιστορίας για την Γ΄ Δημοτικού. Προσαρμόζεται στο εκθεσιακό υλικό του Μουσείου και το χρησιμοποιεί ως θεματικό πλαίσιο για την έναρξη και εξέλιξη της μαθησιακής διαδικασίας.
Στους στόχους του προγράμματος συγκαταλέγεται η άμεση επαφή με το πρωτογενές αρχαιολογικό υλικό, όπως αυτό παρουσιάζεται μέσα από την εκθεσιακή ενότητα του Μουσείου με τον τίτλο «η ζωή στην προϊστορική Μακεδονία», ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν μουσειακή εμπειρία και τη χαρά της εικαστικής προσέγγισης πολιτισμικών στοιχείων του παρελθόντος.
Η χρήση θεατρικής δραστηριότητας για την αναπαράσταση στοιχείων της ζωής κατά το μακρινό παρελθόν συμβάλλει στον εμπλουτισμό των εκπαιδευτικών πρακτικών. Έτσι, η μουσειακή μαθησιακή εμπειρία συνδέεται με τη συναισθηματική εμπειρία και αποκτά τη δυνατότητα της καλλιέργειας αισθητικής ευαισθησίας. Με την προσδοκία αυτή σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα οργανώθηκε από την κ. Περσεφόνη Σέξτου (Δρ. Παιδαγωγικής του Θεάτρου).
Το πρόγραμμα «ΠΗΛΟΣ, ΚΟΧΥΛΙΑ ΚΙ ΟΝΕΙΡΑ…» εφαρμόζεται στην αίθουσα των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Α.Μ.Θ. για μία περίπου ώρα (60 λεπτά). Κάθε φορά, απευθύνεται σε ένα μόνο σχολικό τμήμα (20-30 παιδιά). Συμμετέχουν σχολεία που εποπτεύονται από τις Διευθύνσεις Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής και Δυτικής Θεσσαλονίκης. Επίσης, μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή και μεμονωμένα σχολεία, ακόμη και εκτός πόλεως ή νομού Θεσσαλονίκης, εφόσον υπάρχουν κενά στο ετήσιο πρόγραμμα επισκέψεων των σχολείων, που καταρτίζεται συνήθως τον Σεπτέμβριο από το Μουσείο. Το πρόγραμμα ξεκινά τον Οκτώβριο και διαρκεί για όλη τη σχολική χρονιά, εκτός από τους χειμερινούς μήνες (Δεκέμβριος-Ιανουάριος). Προσφέρεται από το Αρχαιολογικό Μουσείο χωρίς οικονομική επιβάρυνση για τους μαθητές.
Το πρόγραμμα άρχισε να λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2006 (σχ. έτος 2006-2007). Περιλαμβάνει δεκάλεπτη περιήγηση στην έκθεση «η ζωή στην προϊστορική Μακεδονία» και ακολουθεί μετά μια σύντομη θεατρική παράσταση και ένα εργαστήρι θεατρικής αγωγής. Οι μικροί επισκέπτες παρακολουθούν στην αρχή ως θεατές την αναπαράσταση των δραστηριοτήτων μιας κοπέλας και ενός νέου, ενώ κατόπιν συνεργούν και οι ίδιοι στα δρώμενα, αποκομίζοντας βιωματικά πληροφορίες για την καθημερινή ζωή στην προϊστορική Μακεδονία. Τα παιδιά συμμετέχουν σε θεατρικούς ρόλους και συναντούν ‘‘προϊστορικούς’’ αγγειοπλάστες, ψαράδες, εμπόρους και κυνηγούς. Στους εκπαιδευτικούς προσφέρεται έντυπο φυλλάδιο με γενικές πληροφορίες για το πρόγραμμα, ενώ στη διάρκεια του προγράμματος χρησιμοποιείται επικουρικά εποπτικό υλικό, όπως αντίγραφα αγγείων και ειδωλίων, εικόνες, σχέδια κ.ά., καθώς και βοηθητικό υλικό (ενδύματα, κοσμήματα, μάσκες), χρήσιμο στις θεατρικές αναπαραστάσεις του συγκεκριμένου προγράμματος.
Επειδή στα παιδιά δίνεται η ελευθερία, να δουν, να παίξουν, να μιμηθούν, να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα, η διδακτική διαδικασία μέσα στο Μουσείο μεταστοιχειώνεται σε μαθησιακή καλλιέργεια και εξοικείωση με το αρχαιολογικό υλικό. Έτσι, έχουν την ευκαιρία να βιώσουν το μουσείο ως χώρο ανακάλυψης, δημιουργίας, ψυχαγωγίας και διασκέδασης, μέσα στον οποίο τα εκθέματα μπορούν να δώσουν τα ερεθίσματα και να πλαισιώσουν συναισθηματικά τη θεατρική δράση. Με τον τρόπο αυτό η βιωματική μουσειακή εμπειρία έχει την προοπτική να αφομοιωθεί καλύτερα και να έχει ευρύτερη χρονική διάρκεια, καθώς συνδέεται με τα πλέον προσωπικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου.
