Το βασικότερο παιδαγωγικό έργο που επιτελείται από ένα Μουσείο είναι να φέρει σε επαφή τα παιδιά με το μουσείο. Έχοντας ως στόχο την εκπαίδευση με την άμεση πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά, την καλλιέργεια αισθητικής ευαισθησίας και αγωγής από πολύ νεαρή ηλικία, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην οργάνωση και λειτουργία εκπαιδευτικού προγράμματος για την προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία (Νήπια, Α΄- Β΄ Δημοτικού).
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΧΡΥΣΑΦΕΝΙΑ ΣΤΟΛΙΔΙΑ», που απευθύνεται στις ηλικίες αυτές, στοχεύει στην απόκτηση μιας πρώιμης αισθητικής εμπειρίας από τους μικρούς μαθητές και στην πρώτη συνάντησή τους με τα προϊόντα του πολιτισμού. Το πρόγραμμα αυτό δεν είναι στραμμένο προς το σχολείο και τη σχολική διδακτέα ύλη, καθώς ακόμη δεν έχει αρχίσει για τα παιδιά η εκμάθηση της Ιστορίας. Για το λόγο αυτό, καταβλήθηκε προσπάθεια ώστε οι μαθητές να προσεγγίσουν την προσφερόμενη γνώση ξεκινώντας από οικείες έννοιες, όπως η ένδυση και η κόσμηση.
Επίσης, στόχος του προγράμματος είναι και η άμεση επαφή με το πρωτογενές αρχαιολογικό υλικό, όπως αυτό παρουσιάζεται μέσα από την θεματική ενότητα της έκθεσης του Μουσείου «Ο Χρυσός των Μακεδόνων», ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν μουσειακή εμπειρία και τη χαρά της εικαστικής προσέγγισης και παιδευτικής αφομοίωσης πολιτισμικών στοιχείων του παρελθόντος.
Το σχολείο και οι μαθητές συνιστούν το μελλοντικό κοινό του μουσείου. Η κύρια ιδέα που στηρίζει αυτή την στρατηγική έχει ως κεντρικό άξονα την αντίληψη ότι αν συνηθίσουν τα παιδιά ή οι νέοι να συχνάζουν στα μουσεία, και αργότερα, ως ενήλικες, θα συνεχίσουν να έρχονται αβίαστα και οικιοθελώς σε τέτοιους χώρους πολιτισμού. Με την προσδοκία αυτή σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Το πρόγραμμα «ΧΡΥΣΑΦΕΝΙΑ ΣΤΟΛΙΔΙΑ» εφαρμόζεται στην αίθουσα των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Α.Μ.Θ. για μία περίπου ώρα (60 λεπτά). Κάθε φορά, απευθύνεται σε ένα μόνο σχολικό τμήμα (20-30 παιδιά). Συμμετέχουν σχολεία που εποπτεύονται από τις Διευθύνσεις Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής και Δυτικής Θεσσαλονίκης. Επίσης, μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή και μεμονωμένα σχολεία, ακόμη και εκτός πόλεως ή νομού Θεσσαλονίκης, εφόσον υπάρχουν κενά στο ετήσιο πρόγραμμα επισκέψεων των σχολείων, που καταρτίζεται συνήθως τον μήνα Σεπτέμβριο από το Μουσείο. Το πρόγραμμα ξεκινά τον Οκτώβριο και διαρκεί για όλη τη σχολική χρονιά, εκτός από τους χειμερινούς μήνες (Δεκέμβριος-Ιανουάριος). Προσφέρεται από το Αρχαιολογικό Μουσείο χωρίς οικονομική επιβάρυνση για τους μαθητές.
Το πρόγραμμα άρχισε να λειτουργεί από τον Μάρτιο του 2006 (σχ. έτος 2005-2006) και συνεχίζεται. Περιλαμβάνει γενικές πληροφορίες για τη ζωή στην αρχαία Μακεδονία, την ένδυση και την κόσμηση κατά την αρχαιότητα, καθώς και παιχνίδια, ζωγραφική και κατόπιν σύντομη περιήγηση (περίπου 15 λεπτά) στην έκθεση «Ο Χρυσός των Μακεδόνων». Στα παιδιά προσφέρεται έντυπο φυλλάδιο εργασίας με σχέδια και αυτοκόλλητα για να το συμπληρώσουν κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του προγράμματος. Το έντυπο χρησιμεύει απλώς ως θεματικό πλαίσιο στην εξέλιξη της μαθησιακής διαδικασίας, ενώ επικουρικά χρησιμοποιείται βοηθητικό εποπτικό υλικό, όπως απομιμήσεις αρχαίων ενδυμάτων και κοσμημάτων, αντίγραφα μουσικών οργάνων, νομισμάτων, αγγείων, ειδωλίων και γλυπτών, μακέτες, εικόνες με αναπαραστάσεις, σχέδια, κάρτες, βιβλία κ.ά.
Επειδή στα παιδιά δίνεται η ελευθερία να αγγίξουν, να δουν, να παίξουν, να μιμηθούν, να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα, η διδακτική διαδικασία μέσα στο Μουσείο μεταστοιχειώνεται σε μαθησιακή καλλιέργεια, ψυχαγωγία και διασκέδαση. Επομένως, η συναισθηματική εμπειρία που αποκομίζουν οι λιλιπούτειοι επισκέπτες και εμπεριέχει συναισθήματα ευχαρίστησης, χαράς, συγκίνησης, έκπληξης και αισθητικής απόλαυσης, συνδέεται άμεσα και βιωματικά με την πρώτη τους μουσειακή εμπειρία. Αυτή είναι και η σπουδαιότερη σημασία και η καλύτερη προοπτική για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
