Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων υπαγόμενη στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Εδρεύει στο Ρέθυμνο και στην χωρική αρμοδιότητά της περιλαμβάνεται η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου.
Βασικός στόχος της Υπηρεσίας είναι η προστασία, προβολή και ανάδειξη των κινητών και ακίνητων μνημείων της Π.Ε. Ρεθύμνου που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους έως και το 1830.
Στη χωρική αρμοδιότητά της υπάγονται σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία όπως το υστερομινωικό νεκροταφείο των Αρμένων, το ιερό κορυφής του Βρύσινα, οι μινωικές εγκατάστασεις στο Μοναστηράκι και στο Αποδούλου, η Σύβριτος, η Ζώμινθος, το Ιδαίον Άντρον (το οποίο υπάγεται στην αρμοδιότητα της Εφορείας Παλιοναθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας), η Αξός, η Ελεύθερνα και η Λάππα (Αργυρούπολη). Στον έλεγχο της Υπηρεσίας υπάγονται επίσης οι Μονές Αρκαδίου και Πρέβελη, πλήθος ναών, η παλιά πόλη του Ρεθύμνου με το φρούριο της Φορτέτζας καθώς και πέντε οικισμοί της Π.Ε. (Αργυρούπολη, Αρχοντική, Μαρουλάς, Χρωμοναστήρι και Επισκοπή Μυλοποτάμου), οι οποίοι έχουν χρακτηρηστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Κινητά ευρήματα όλων των περιόδων εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.
Οι αρχαιολογικοί χώροι στους Αρμένους και το Μοναστηράκι είναι επισκέψιμοι με εισητήριο ενώ ο αρχαιολογικός χώρος στο Αποδούλου είναι επισκέψιμος χωρίς εισητήριο.
Το νομικό καθεστώς λειτουργίας της Υπηρεσίας είναι:
1. ΠΔ 25/2015 "Σύσταση και μετονομασία υπουργείων, μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων" άρθρο 4 (ΦΕΚ 20/Α/27-1-2015)
2. ΠΔ 104/2014 "Οργανισμός Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού" (ΦΕΚ 171/Α/28-8-2014)
3.Υπ. αριθμ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΔΥ/ΔΟΕΠΥ/275923/40952/379 "Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού στις Περιφερειακές και Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες και στα Δημόσια Μουσεία αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στις Περιφερειακές Υπηρεσίες αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού" (ΦΕΚ 2891/Β/29-10-2014)
4. Ν 3028/2002 "Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς" (ΦΕΚ 153/Α/28-6-2002)
Στις αρμοδιότητες της Εφορείας εντάσσονται αφενός οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την προστασία και την ανάδειξη των κινητών και ακίνητων μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων: διενέργεια σωστικών και συστηματικών ανασκαφών, οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων, αποτύπωση και αναστήλωση μνημείων, εργασίες συντήρησης σε κινητά και ακίνητα μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, έρευνα, μελέτη και δημοσίευση αρχαιολογικών ευρημάτων, διαχείρηση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ρεθύμνου και εποτεία των εκκλησιαστικών συλλογών και μουσείων που υπάγονται στη χωρική αρμοδιότητα της Υπηρεσίας, διενέργεια εκπαιδευτικών προγραμμάτων για διαφορετικές ηλικιακές και πληθυσμιακές ομάδες, διοργάνωση συνεδρίων, συμμετοχή και εποπτεία σε ερευνητικά προγράμματα και ανασκαφικές έρευνες ελληνικών και ξένων επιστημονικών ιδρυμάτων.
Αφεταίρου η Εφορεία εξυπηρετεί τα αιτήματα των πολιτών που άπτονται θεμάτων προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς: έλεγχος εργασιών σε περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέοντος, έλεγχος των μελετών και επίβλεψη των εργασιών εκτέλεσης μεγάλων δημόσιών έργων καθώς και των έργων των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των ΔΕΚΟ, χορήγηση αδειών μελέτης, φωτογράφισης, κινηματογράφισης, χορήγηση άδειας κατοχής, εισαγωγής και εξαγωγής αρχαιοτήτων, χορήγηση αδειών ελευθέρας εισόδου σε μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.
Οι ανωτέρω αρμοδιότητες ασκούνται σε συνεργασία με την Κεντρική υπηρεσία του ΥΠΠΟΠΑΙΘ και κατά περίπτωση ύστερα από γνωμοδότηση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Κρήτης ή του Κεντρικού Αρχαιλογικού Συμβουλίου, σύμφωνα με όσα καθορίζονται από τον Οργανισμό λειτουργίας του Υπουργείου και τον Αρχαιολογικό Νόμο.
Διεύθυνση: Αρκαδίου 214, Ρέθυμνο
Τηλ: +30 28310 23653, +30 28310 58842, +30 28310 29975
Fax: +30 28310 58843, +30 28310 29975
E-mail:
efareth@culture.gr1. Έντυπο αίτησης
2. Έντυπο αίτησης για έλεγχο οικοπέδου
3. Έντυπο αίτησης για έγκριση εργασιών σε κτήριο
5. Έντυπο αίτησης για χορήγηση κάρτας ελευθέρας εισόδου σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς Χώρους