Η συγκρότηση και η λειτουργία του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων καθορίζεται και ρυθμίζεται με βάση την ακόλουθη νομοθεσία:
 
•         Ν.4858/2021 «Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς». 
•         Το Π.Δ. 4/2018 (ΦΕΚ 7/Α/22-1-2018) «Οργανισμός ΥΠ.ΠΟ.Α.», όπως τροποποιήθηκε με το  Π.Δ 84/2019 (ΦΕΚ 123/Α/17-7-2019) 
•         της Υ.Α. ΥΠΠΟΑ/ΑΤΝΕΚΕ/567515/2284/14-10-2020 (ΦΕΚ 4612/Β/2020) «Οργάνωση και Λειτουργία των Συμβουλίων του Ν.3028/2002 στο ΥΠ.ΠΟ.Α».​

•         Νόμος 2690/1999, άρθρο 13-15 «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας».
 

 
Στην αρμοδιότητα του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων ανήκουν θέματα που αφορούν στην προστασία, αποκατάσταση, συντήρηση και ανάδειξη των μεταγενέστερων του 1830 νεωτέρων μνημείων, κινητών και ακινήτων, και τόπων χαρακτηριζομένων ως ιστορικών, καθώς και θέματα που αφορούν στην υποστήριξη του θεσμού της "Πολιτιστικής χορηγίας".
 
Το Τμήμα Γραμματείας του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων μεριμνά  για:
 
•           την εξασφάλιση της επιστημονικής και γραμματειακής υποστήριξης των δραστηριοτήτων του Συμβουλίου, την τήρηση του αρχείου των Συνεδριάσεων και τη διεκπεραίωση των αιτημάτων των πολιτών και φορέων.
•           την έκδοση της Ημερήσιας Διάταξης των προς συζήτηση θεμάτων, η οποία αποστέλλεται στα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη καθώς και στους εισηγητές των αρμόδιων Διευθύνσεων.
•           την ανάρτηση της Ημερήσιας Διάταξης στο διαδίκτυο και την έγκαιρη ειδοποίηση των αιτούντων παράσταση.
•           την οργάνωση των αυτοψιών του Συμβουλίου.
•           την σύνταξη των γνωμοδοτήσεων και των Πρακτικών των Συνεδριάσεων καθώς και την επικύρωσή τους.
•           την τήρηση του αρχείου του Τμήματος και τη χορήγηση αντιγράφων των γνωμοδοτήσεων και των Πρακτικών των Συνεδριάσεων σε πολίτες ή φορείς καθώς και σε ερευνητές επιστημονικού πεδίου.