Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, παραχώρησε σήμερα, στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά FM» και στους δημοσιογράφους, Χριστίνα Κοραή και Δημήτρη Τάκη συνέντευξη. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΚΗΣ: Κυρία Υπουργέ καλημέρα, σας ευχαριστούμε που ανταποκρίθηκατε στην πρόσκλησή μας.
ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ: Καλημέρα σας, εγώ σας ευχαριστώ, χαρά μου.
Δ.Τ.: Θέλαμε να ξεκινήσουμε με το θέμα που προέκυψε τις τελευταίες μέρες, τα περίφημα drones της Adidas πάνω από την Ακρόπολη, εντός εισαγωγικών η φράση.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΡΑΗ: Που «πατούσαν» στην Ακρόπολη, στις φωτογραφίες.
Δ.Τ.: Γιατί δεν ήταν, αλλά εσείς είχατε αντιδράσει αμέσως.
Χ.Κ.: Μήνυση κατά παντός υπευθύνου.
Δ.Τ.: Υπήρξαν εμπλεκόμενοι στην πορεία και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ζαππείου και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορία. Τώρα, που έχετε την πλήρη εικόνα, θα μας πείτε τι ακριβώς έχει γίνει και τι να περιμένουμε από εδώ και πέρα, ενδεχομένως με αλλαγές πλαισίων ή οτιδήποτε άλλο;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, από πλευράς του Υπουργείου Πολιτισμού αυτό το οποίο μπορούσε να γίνει, έγινε και αφορούσε τη μηνυτήρια αναφορά, η οποία κατετέθη την ίδια μέρα, κατά παντός υπεύθυνου. Τονίζω, το κατά παντός υπευθύνου, διότι διαβάζω αυτές τις μέρες διάφορα πράγματα, «ότι το Υπουργείο εστράφη κατά της εταιρείας κ.λπ.». Το Υπουργείο εστράφη κατά παντός υπεύθυνου διότι εδώ έχουμε ευρύτερα θέματα. Πρώτα από όλα να πω το εξής: Στην ουσία έχουμε ένα πρόβλημα, το οποίο προέκυψε από κάποιους χρήστες στα social media, οι οποίοι έλαβαν φωτογραφίες από συγκεκριμένη οπτική, που πραγματικά φαίνεται ότι αυτό το παπούτσι πατάει τον Παρθενώνα.
Δ.Τ.: Σωστά.
Χ.Κ.: Ακριβώς, που είναι υποτιμητικό. Δεν είναι προσβλητικό για ένα παγκόσμιο μνημείο;
Λ.Μ.: Προφανώς και είναι.
Χ.Κ.: Και να σας πω, η δική μου απορία είναι, κυρία Υπουργέ, εγώ δεν θυμάμαι ποια είναι η εταιρεία. Δεν ήξερε ότι εάν το σηκώσει πάνω από το Ζάππειο, θα ήταν η φωτογραφία; Δηλαδή, εγώ το βλέπω αυτό κουτοπονηριά. Δηλαδή, εκεί θα έπρεπε πιο πολύ να το προσέξουμε το θέμα.
Λ.Μ.: Για αυτό το Υπουργείο έκανε αυτό που επιβάλλει ο αρχαιολογικός νόμος. Και θα πω και το εξής, γιατί έχουμε επικεντρωθεί στην Ακρόπολη, αλλά από την άλλη πλευρά έχουμε το Ζάππειο. Το Ζάππειο είναι επίσης μνημείο. Επομένως, η διοίκηση του Ζαππείου όφειλε να ρωτήσει το Υπουργείο Πολιτισμού για τη χρήση αυτή. Πλέον, αυτά τα οποία ακούγονται είναι τρελά πράγματα. Εγώ δεν έχω δει τη διαφήμιση της ίδιας της εταιρείας, κατά πόσο εκμεταλλεύτηκε την Ακρόπολη.
Δ.Τ.: Η ίδια η εταιρεία έβγαλε και ανακοίνωση την επόμενη μέρα και είπε ότι δεν θα χρησιμοποιήσει ούτε πρόκειται να χρησιμοποιήσει…
Λ.Μ.: Ακριβώς, την ανακοίνωση την είδα. Επομένως, η παραβίαση του αρχαιολογικού νόμου αφορά πρωτίστως το Ζάππειο.
Δ.Τ.: Σωστά.
Χ.Κ.: Συμφωνούμε.
Λ.Μ.: Και μάλιστα δεν είναι μόνον ο αρχαιολογικός νόμος, είναι και το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το Ζάππειο για θέματα εκθέσεων και εμπορικών χρήσεων. Δεν θέλω να πω παραπάνω σε αυτό, γιατί αυτά αφορούν άλλους. Και σωστά ο Υπουργός Οικονομικών αντέδρασε, όπως αντέδρασε και ζήτησε εξηγήσεις.
Δ.Τ.: Μάλιστα.
Χ.Κ.: Και πάει για αλλαγή όλου του πλαισίου των κληροδοτημάτων.
Λ.Μ.: Ακριβώς.
Χ.Κ.: 380 ευρώ το Ζάππειο, όταν το ξενοδοχείο κοντά στην Ακρόπολη είναι πιο ακριβό, το απλό δωμάτιο.
Λ.Μ.: Προφανώς.
Χ.Κ.: Ντροπή, δηλαδή.
Λ.Μ.: Σας λέω ότι ο Υπουργός Οικονομικών αντέδρασε πολύ σωστά. Από την άλλη πλευρά, να δούμε τώρα και πώς χρησιμοποιούνται αυτά τα πράγματα και πώς εργαλειοποιούνται τα μνημεία. Διότι εδώ, για άλλη μία φορά η Αντιπολίτευση έρχεται να εργαλειοποιήσει το μνημείο, να πει ότι το ΥΠΠΟ «δεν ήξερε, πιάστηκε στον ύπνο». Είδα και τις ανακοινώσεις των κομμάτων. Μα, αυτά είναι αστεία πράγματα.
Δ.Τ.: Και στην αρχή υπήρχε και η αίσθηση ότι τα drones πέταξαν κάτω από την Ακρόπολη. Δηλαδή, ήταν κάτω από την Ακρόπολη και ανέβηκαν από εκεί, που δεν είναι έτσι. Ήταν από Ζάππειο και τηρήθηκε το σχέδιο πτήσης που έδωσε η Πολιτική Αεροπορία.
Λ.Μ.: Βεβαίως, τηρήθηκε το σχέδιο πτήσης. Το θέμα είναι -είπαμε- η αδειοδότηση όλου αυτού του πράγματος σε σχέση με το Ζάππειο και όχι με την Ακρόπολη.
Δ.Τ.: Σωστό.
Λ.Μ.: Από εκεί και πέρα, εγώ θα πάω σε λίγο ευρύτερο θέμα. Γιατί δεν είναι τα πράγματα όλα σε επίπεδο ποινικής ευθύνης.
Χ.Κ.: Όχι βέβαια, φυσικά.
Λ.Μ.: Αλλά, όλοι αυτοί οι κύριοι που κυκλοφόρησαν αυτές τις φωτογραφίες, οι οποίες τραβήχτηκαν από συγκεκριμένη γωνία, ήθελαν να πουν τι; Δεν προσβάλλουν με τη χρήση αυτών των φωτογραφιών το ίδιο το μνημείο; Και αυτό δεν έχει να κάνει με νομικού τύπου ευθύνη, αλλά έχει να κάνει με ηθική ευθύνη. Εάν ένα μνημείο θέλεις πραγματικά να το προστατέψεις, γιατί θεωρείς ότι όλα αυτά που γίνονται δεν είναι σωστά.
Χ.Κ.: Ως πολίτης λέτε…
Λ.Μ.: Ακριβώς. Ως πολίτης συμπεριφέρεσαι και εσύ διαφορετικά στο μνημείο. Το ΥΠΠΟ έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει γιατί αυτό του επιβάλλει η νομοθεσία. Από εκεί και πέρα έχει παρέμβει ο αρμόδιος Εισαγγελέας, πού θα καταλήξει δεν είναι κάτι που με αφορά και ούτε αφορά στις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ.
Δ.Τ.: Εσείς, ως ΥΠΠΟ θα συμμετέχετε στην αλλαγή του νομικού θεσμικού πλαισίου γύρω από το Ζάππειο ή άλλα κληροδοτήματα για το πώς θα πρέπει να ενημερώνονται οι αρχαιολογικές υπηρεσίες ή το ΥΠΠΟ από εδώ και πέρα;
Λ.Μ.: Κύριε Τάκη, εμείς δεν θα συμμετάσχουμε για ένα πολύ απλό λόγο. Διότι όλα αυτά έχουν προβλεφθεί στη νομοθεσία την αρχαιολογική. Όλα αυτά προβλέπονται. Αυτό το οποίο επιχειρεί να κάνει το Υπουργείο Οικονομικών με το καινούριο νομοθέτημα είναι να εξορθολογήσει όλη τη διαχείριση, που πραγματικά βλέπουμε ότι υπάρχουν σημαντικά προβλήματα, διότι δεν είναι μόνο η Αθήνα που υπάρχει το Ζάππειο και είναι κληροδότημα.
Δ.Τ.: Σωστά.
Λ.Μ.: Έχουμε για παράδειγμα στη Σύρο πολύ σημαντικά κτήρια-μνημεία, τα οποία είναι κληροδοτήματα και εξαιτίας ενός απαρχαιωμένου θεσμικού πλαισίου οι διαδικασίες για την αποκατάστασή τους, οι διαδικασίες για την αξιοποίησή τους, και με ιδιώτες, το λέω και το εννοώ, γιατί αυτά είναι ακίνητα που μπορούν να αξιοποιηθούν, τραβούν πάρα πολύ σε χρόνο. Επομένως, και αυτό μας χρειάζεται να γίνει.
Δ.Τ.: Ένα τελευταίο, επειδή και εγώ πετάω drone, εάν θέλει κάποιος ιδιώτης, γιατί θέλει να βγάλει φωτογραφίες ή video, να πετάξει drone πάνω είτε από έναν αρχαιολογικό χώρο…
Χ.Κ.: Πάνω από το Ζάππειο…
Δ.Τ.: Ή το Καλλιμάρμαρο… προφανώς θα καταθέσει το σχέδιο πτήσης στην Πολιτική Αεροπορία, στην υπηρεσία της. Πρέπει να πάρει άδεια η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και από την αρχαιολογική υπηρεσία του ΥΠΠΟ ή αρκεί;
Λ.Μ.: Θα πρέπει να πάρει ο ιδιώτης. Αν θέλει κάποιος, ας πούμε, να ανέβει πάνω στη Νικόπολη για να φωτογραφίσει τον αρχαιολογικό χώρο ή οτιδήποτε, εδώ θα πρέπει ο ιδιώτης, όπως κάνει το αίτημά του στην Πολιτική Αεροπορία για το σχέδιο πτήσης, να απευθυνθεί..
Δ.Τ.: Να κάνει το αίτημά του και στην αρχαιολογική υπηρεσία.
Λ.Μ.: Ακριβώς.
Δ.Τ.: Είναι εύκολο να δώσει άδεια η αρχαιολογική υπηρεσία;
Λ.Μ.: Δίνονται οι άδειες και εξαρτάται για ποια περίπτωση μιλάμε.
Χ.Κ.: Μήπως δίδονται και με πολύ μεγάλη ευκολία; Διότι εγώ θα σας ρωτήσω, είστε χρόνια Υπουργός, πάνω, δίπλα ή σε απόσταση αναπνοής που είναι το Ζάππειο από το Προεδρικό Μέγαρο, το Μέγαρο Μαξίμου και τη Βουλή, θα μπορούσε ποτέ στη Γερμανία να δοθεί άδεια από επίσημη κρατική υπηρεσία για να σηκωθεί drone, όσο σοβαρή και αν ήταν η εταιρεία που το ζητούσε;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, αυτά κυρία Κοραή…
Χ.Κ.: Δεν είναι θέμα ασφάλειας;
Λ.Μ.: Προφανώς, είναι θέμα ασφάλειας.
Χ.Κ.: Δηλαδή, όλα γίνονται λίγο «στο πόδι», αυτή την αίσθηση έχω κυρία Υπουργέ.
Λ.Μ.: Κυρία Κοραή, αυτό που λέτε είναι θέμα ασφάλειας. Βεβαίως, διαβάζω και από τις ανακοινώσεις που έγιναν ότι είχε ενημερωθεί και το Προεδρικό Μέγαρο και η Βουλή. Αλλά, θέλω να πω κάτι άλλο. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει καμία αρμοδιότητα.
Χ.Κ.: Όχι, όχι, αυτό δεν το συζητάμε, αν δεν τα προστατέψετε κατ' αρχήν εσείς… δηλαδή εγώ πραγματικά σας ρωτώ. Δεν είναι το Ζάππειο, είναι σε ένα άλλο μέρος, θα μπορεί ο καθένας αύριο, τώρα που είδε και τη συνταγή να πηγαίνει στον Υμηττό, να σηκώνει το drone, να λέει «του τράβηξαν τις φωτογραφίες άλλοι με φόντο την Ακρόπολη»…
Δ.Τ.: Άμα πάρει άδεια, γιατί να μην μπορεί να πάει στον Υμηττό να σηκώνει… όχι με φόντο την Ακρόπολη
Χ.Κ.: Δηλαδή, δεν θα πρέπει κάπου να μπει…
Δ.Τ.: Με αυτή την έννοια, δεν θα πρέπει πουθενά να πετάς drones στην Αθήνα.
Δ.Τ.: Όχι, λέω ότι είμαι εγώ είμαι χρήστης drone για αυτό το λέω
Λ.Μ.: Προφανώς το κάθε Yπουργείο και κάθε Δήμος ή η κάθε κρατική αρχή έχει την αρμοδιότητα του. Εάν υπάρχουν κενά, αυτά τα κενά, γιατί καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία πάρα πολύ γρήγορα, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και δεν εντοπίζονται κενά…
Δ.Τ.: Σωστά.
Λ.Μ.: Όπου υπάρχουν κενά και πρωτίστως για θέματα ασφαλείας θα πρέπει να επιληφθούν αυτοί οι οποίοι γνωρίζουν. Από την άλλη πλευρά όμως, να πω και κάτι άλλο, αυτή την «έρημη» την Ακρόπολη την έχουν χρησιμοποιήσει κατά καιρούς διάφοροι, για να σηκώνουνε πανό και να κάνουν πικετοφορία για διάφορα απίθανα θέματα …
Χ.Κ.: Το καταγγέλλουμε…
Δ.Τ.: Αναφέρεστε στο ΚΚΕ που έχει απλώσει και πανό και λοιπά.
Λ.Μ.: Δεν αναφέρομαι μόνο στο ΚΚΕ. Αναφέρομαι και σε πολλούς άλλους τους οποίους έχουν εμποδίσει οι φύλακες, έχουν εμποδίσει οι αρχαιολόγοι, οι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού που είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση της Ακρόπολης, διότι θεωρούν ότι αν ανέβουν στην Ακρόπολη και ανεβάσουν ένα πανό, ένα πλακάτ το οποίο λέει οτιδήποτε από τα αιτήματά τους, ξαφνικά θα γίνει θέμα διότι είναι η Ακρόπολη.
Δ.Τ.: Μάλιστα…
Λ.Μ.: Όλοι αυτοί, λοιπόν, σήμερα είναι αυτοί οι οποίοι έρχονται και κραυγάζουν και φωνάζουν για την φωτογραφία που έβγαλε κάποιος ή κάποια. Δηλαδή, να έχουμε ευθύνη και ως πολίτες πια.
Χ.Κ.: Εμείς είχαμε καταγγείλει και αυτά… έστηναν τα πανό, φαινόταν και η Ακρόπολη και αυτή η φωτογραφία έκανα το γύρο του κόσμου μετά
Λ.Μ.: Για αυτό σας μίλησα για εργαλειοποίηση.
Χ.Κ.: Δεν υπάρχει σεβασμός.
Δ.Τ.: Σωστά.
Χ.Κ.: Πάσης μορφής και από πολλούς.
Δ.Τ.: Αφήστε που κάποιοι συνέκριναν την ιστορία του Λάνθιμου με το drone ότι η Μενδώνη δεν έδωσε την Ακρόπολη στον Λάνθιμο αλλά την έδωσε στην Adidas… που καμία σχέση…
Λ.Μ.: Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν είχε ιδέα για το ένα, και για το άλλο πολύ συνειδητά το ΚΑΣ δεν επέτρεψε στην Ακρόπολη την τελευταία σκηνή της ταινίας του Λάνθιμου για συγκεκριμένους λόγους. Αυτά είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα.
Χ.Κ.: Να μας πείτε και τους λόγους γιατί πολλοί συζητάνε.
Λ.Μ.: Κοιτάξτε κ. Κοράη, η Ακρόπολη καθώς είναι το μέγιστο μνημείο του δυτικού πολιτισμού και εκπέμπει συγκεκριμένο συμβολισμό έχει αξίες η ίδια αυτοτελώς, οι οποίες εκπέμπονται πανανθρώπινα. Το Κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο έκρινε ότι η συγκεκριμένη σκηνή, έτσι όπως επρόκειτο να γυριστεί, δεν είναι συμβατή με το συμβολισμό και την αξία του μνημείου.
Δ.Τ.: Μάλιστα.
Χ.Κ.: Δεν θέλω παραπάνω εξηγήσεις, αφού μου το λέτε εσείς έχω εμπιστοσύνη στην Ελληνίδα Yπουργό Πολιτισμού.
Λ.Μ.: Σας ευχαριστώ.
Δ.Τ.: Πάμε τώρα σε ένα άλλο θέμα που προέκυψε τις τελευταίες ημέρες και αφορά στην Ύδρα, κύρια Υπουργέ. Στην εμφάνιση κάποιων αυτοκινήτων, υπάρχουν κάποια γυρίσματα για την ταινία με τον Λέοναρντ Κοέν εκεί, κάποια άλλα μηχανήματα του Δήμου. Προχθές συνελήφθη και 62χρονος, με ένα φορτηγάκι. Τι συμβαίνει; Γιατί εμείς πάμε στην Ύδρα και ένας από τους λόγους που πάμε είναι ότι δεν υπάρχουν ούτε μηχανάκια ούτε ποδήλατα ούτε πατίνια ούτε αυτοκίνητα ούτε τίποτα. Θα το χαλάσουμε και αυτό εδώ;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, εδώ, το Υπουργείο Πολιτισμού, δεκαετίες τώρα είναι απολύτως σαφές και ξεκάθαρο -δηλαδή ήδη από το 1982- απαγορεύει την κυκλοφορία παντός τροχοφόρου συμπεριλαμβανομένων και των ποδηλάτων, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων για την εξυπηρέτηση απολύτως απαραίτητων αναγκών των κατοίκων. Και μιλάω για ένα απορριμματοφόρο, ένα νοσοκομειακό, μιλάω για ένα πυροσβεστικό, για τέτοιου είδους αιτήματα. Από πλευράς Υπουργείου Πολιτισμού λοιπόν, υπάρχει πλήρης απαγόρευση των τροχοφόρων.
Χ.Κ.: Μάλιστα.
Λ.Μ.: Και ξεκινά το 1982 και επαναλαμβάνεται συνεχώς. Όμως, το Υπουργείο Πολιτισμού και οι υπηρεσίες του δεν μπορεί να ασκούν το ρόλο του αστυνόμου ή του τροχονόμου. Όταν εκεί υπάρχουν τοπικές αρχές, υπάρχει ο Δήμος, υπάρχει αστυνομική αρχή που πρέπει να ελέγχουν αυτούς που κυκλοφορούν και γιατί κυκλοφορούν. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Επιτρέπεται ας πούμε για κάποια διαστήματα τον χειμώνα να δοθούν άδειες, και δίνονται, για οχήματα που εξυπηρετούν έργα και έργα κοινής ωφελείας κυρίως. Αυτό έχει γίνει για να μην επιβαρύνονται τα ιπποειδή του νησιού. Ξέρετε για τα γαϊδουράκια τα οποία είναι εκεί. Για κάποιο διάστημα, λοιπόν, το χειμώνα, από τον Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο, επιτρέπεται, για ένα μικρό διάστημα, η κυκλοφορία κάποιων τροχοφόρων που εξυπηρετούν τέτοιου είδους έργα. Από κει και πέρα, εάν αυτά τα τροχοφόρα εκμεταλλεύονται την άδεια αυτή και κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα, υπάρχουν οι τοπικές αρχές, υπάρχει ο Δήμος ο οποίος θα πρέπει να έχει μια συνεχή επαγρύπνηση για να προστατεύσει το βασικό πολιτιστικό του αγαθό. Που είναι αυτό το μοναδικό πολιτικό τοπίο της Ύδρα…
Χ.Κ.: Βέβαια. Κυρία Υπουργέ, μια απάντηση και γιατί δεχτήκατε μεγάλη κριτική από την Αντιπολίτευση ότι δεν συντηρείται το μουσείο στη Κνωσό. Έπεσε το τείχος, το οποίο βέβαια ήταν αντίγραφο αλλά δεν έχει σημασία δείχνει λέει, όπως υποστηρίζει η Αντιπολίτευση κακή συντήρηση του Μουσείου. Μια απάντησή σας.
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, η Αντιπολίτευση όταν δεν έχει κάτι άλλο να ασχοληθεί βρίσκει διάφορα θέματα και ασχολείται, τα οποία τα κάνει μείζονα ακόμα και αν αυτά έχουν συνέπειες για την εικόνα της χώρας. Και θα γίνω πολύ συγκεκριμένη. Εγώ δεν έχω μάθει, όπως με ξέρετε πολλά χρόνια κυρία Κοραή, να αποποιούμαι των ευθυνών ούτε των υπηρεσιών του Υπουργείου, ούτε των προσωπικών μου ευθυνών. Η Κνωσός είναι ένας αρχαιολογικός χώρος ο οποίος συντηρείται συνεχώς. Για το συγκεκριμένο χώρο τώρα, για τον οποίο γίνεται όλη αυτή η συζήτηση, είναι τα λεγόμενα «βασιλικά συγκροτήματα», ο χώρος αυτός είναι αποκλεισμένος από το 1980. Και κανείς επί της ουσίας δεν είχε σκύψει με ιδιαίτερη φροντίδα να δούμε τι πρέπει να κάνουμε.
Χ.Κ.: 1980. 45 χρόνια πριν…
Λ.Μ.: Μάλιστα 45 χρόνια πριν. Οι αρχαιολογικοί χώροι και μάλιστα ευαίσθητοι και μείζονες αρχαιολογικοί χώροι, έχουν ανάγκη συνεχούς επένδυσης σε χρήματα και ανθρώπινους πόρους για να συντηρούνται. Ιδιαίτερα, όταν η Κνωσός, έχει και την επισκεψιμότητα που έχει, η οποία επιβαρύνει, πολλές φορές, το μνημείο. Πάμε λοιπόν να δούμε το συγκεκριμένο. Το συγκρότημα αυτό είναι και κλειστό από τη δεκαετία του '80. Έρχεται το Υπουργείο Πολιτισμού το 2020, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, και λέει ότι εδώ κάτι πρέπει να κάνουμε. Πρέπει σιγά-σιγά να τον ανοίξουμε το χώρο αυτό και κάνει ένα πρώτο έργο και συντηρεί απολύτως το Μέγαρο του Βασιλέως, είναι το Μέγαρο των Διπλών Πελέκεων, όπως είναι γνωστό. Είναι τώρα, λοιπόν, το συγκρότημα της Βασίλισσας, στο οποίο υπάρχει η τοιχογραφία των δελφινιών. Είναι αντίγραφο το οποίο βρίσκεται εκεί από τη δεκαετία του 1960. Κάνουμε όλοι τις μελέτες. Το έργο είναι υπό ένταξη τώρα, νομίζω έχει έναν προϋπολογισμό δυόμισι εκατομμύρια, για να αποκατασταθεί και αυτό, για να μπορέσει να ανοίξει το συγκρότημα οποίο είναι 45 χρόνια κλειστό. Και εξαιτίας συγκεκριμένου ανέμου -είχαμε 9 μποφόρ τη συγκεκριμένη στιγμή- εάν δείτε τα κύματα που σηκώθηκαν στο Ηράκλειο μπορεί κανείς να αντιληφθεί τι έγινε στην Κνωσό εκείνη την ώρα με δίνη ανεμοστρόβιλου που αποκόλλησε τη συγκεκριμένη τοιχογραφία. Θα μπορούσε να μην έχει συμβεί. Όμως, με τέτοια έντονα καιρικά φαινόμενα… είχαμε ποτέ τις πλημμύρες; είχαμε ποτέ τις φωτιές; που έχουμε τα τελευταία χρόνια…
Δ.Τ.: Και είπατε ότι ο σκοπός σας είναι να ανοίξει το συγκρότημα μετά από 45 χρόνια. Έχετε ένα χρονοδιάγραμμα.
Λ.Μ.: Το χρονοδιάγραμμα είναι στο τέλος του προγραμματικής περιόδου, δηλαδή, το 2028 να ολοκληρωθεί η συντήρηση και στο Μέγαρο της Βασιλίσσης.
Δ.Τ.: και να είναι επισκέψιμο.
Χ.Κ.: Μάλιστα και να κλείσουμε με το ΕΣΠΑ.
Λ.Μ.: Έχουμε και ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης
Χ.Κ.: Ναι, σωστά.
Λ.Μ.: Αυτή τη στιγμή στο ΥΠΠΟ γίνεται το μεγαλύτερο έργο υποδομών που έχει γίνει ποτέ. Έχουμε γύρω στα 850 έργα, σε όλη την Ελλάδα, τα οποία σταδιακά ολοκληρώνονται, εντάσσονται νέα τώρα.
Χ.Κ.: Τι κόστους, συνολικού;
Λ.Μ.: Αυτή τη στιγμή είμαστε στο 1,2 δισ., είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια επένδυση στον Πολιτισμό.
Δ.Τ.: Είναι απορροφήσιμα όλα αυτά; Δηλαδή, χρησιμοποιούνται, εννοώ, στα έργα;
Λ.Μ.: Εννοείται. Όλα αυτά αφορούν συγκεκριμένα έργα, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και προϋπολογισμούς. Προχθές, την Κυριακή, με αφορμή την Διεθνή Ημέρα Μουσείων έκανα μία ανασκόπηση. Στα έξι αυτά χρόνια, από το 2019 μέχρι σήμερα, έχουν αποδοθεί 26 καινούρια ή πλήρως αποκατεστημένα Μουσεία στην Ελλάδα. Και μέχρι το 2028, έχουμε την απόδοση άλλων 28.
Δ.Τ.: Επειδή το σύνθημα του Πρωθυπουργού είναι, το είπαμε, το κάναμε, στο τέλος της τετραετίας, θα μπορείτε σχεδόν τα περισσότερα από αυτά τα 800 έργα, να τα παρουσιάσετε ως τελειωμένα κυρία Μενδώνη;
Λ.Μ.: Ναι, αυτά τα οποία έχουμε δεσμευτεί ότι θα τελειώσουν σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και για το ΤΑΑ, που είναι ανελαστικό ούτως ή άλλως, και για το ΕΣΠΑ, αυτά βεβαίως. Ήδη, από αυτά ολοκληρώνονται και αποδίδονται.
Χ.Κ.: Τα επόμενα, ποια σημαντικά είναι;
Δ.Τ.: Υπάρχουν κάποια εμβληματικά;
Λ.Μ.: Το 2026 θα αποδώσουμε στο κοινό το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης, επί του Βράχου, το οποίο είναι κλειστό από το 2007, όταν έγινε η μεταφορά και η ίδρυση του Νέου Μουσείου. Ένα έργο, το οποίο είναι απολύτως εμβληματικό, όπως αντιλαμβάνεστε γιατί είναι το μοναδικό κτήριο, νεώτερο, το οποίο είναι στη γειτνίαση με τον Παρθενώνα, επί του Βράχου. Ένα είναι αυτό. Το 2026 θα αποδώσουμε τους μουσειακούς χώρους, τρία Μουσεία, στο Τατόι, το π. βασιλικό κτήμα. Το 2026 ολοκληρώνεται το Εθνικό Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά. Το 2026, ίσως και στο τέλος του 2025, θα αποδώσουμε το Μουσείο των Ευρημάτων του Μετρό στο Στρατόπεδο Παύλου Μελά. Είναι ένα μουσείο περίπου 3.500 τ.μ.. Είναι πολλά.
Δ.Τ.: Επειδή δεν προλαβαίνουμε και εμείς και εσείς, επειδή έχετε τη σύσκεψη, να τα πούμε κάποια άλλη στιγμή για το θέμα του Τατοΐου, να δούμε πώς πάνε εκεί οι εργασίες γιατί και εκεί είναι ένα έργο, εμβληματικό πρότζεκτ, που θα έπρεπε να το είχαμε κάνει εδώ και πολλές δεκαετίες και να μην αφήνουμε τον πολιτισμό μας να ρημάζει, αλλά τι να πω…
Λ.Μ.: Στην περίπτωση του Τατοΐου, αγαπητέ κύριε Τάκη, μας έφαγαν οι ιδεοληψίες.
Δ.Τ.: Ακριβώς.
Χ.Κ.: Βέβαια. Κυρία Υπουργέ, σας ευχαριστούμε.
Λ.Μ.: Σας ευχαριστώ και εγώ. Καλημέρα, καλή συνέχεια.