Το περίπτερο του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ), στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) εγκαινίασε το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. H Υπουργός ξεναγήθηκε στο Περίπτερο, όπου παρουσιάζονται οι δράσεις του ΟΔΑΠ και η συμβολή του στην ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την υποστήριξη της λειτουργίας των Αρχαιολογικών Χώρων, των Μνημείων και Μουσείων. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών απόσπασε η παρουσίαση εκ μέρους των αρμοδίων στελεχών του ΟΔΑΠ της όλης διαδικασίας παραγωγής ακριβών αντιγράφων έργων της αρχαίας γλυπτικής τέχνης.
Όπως σημείωσε η Λίνα Μενδώνη: «Το 1977, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως Πρωθυπουργός, ήταν ο πρώτος που διείδε την τεράστια σημασία του Πολιτισμού στην οικονομία μιας Ελλάδας -που έβγαινε από την επταετή δικτατορία. Στην πραγματικότητα είχε ανακόψει την πολιτιστική άνοιξη, που ήδη διαφαινόταν τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960. Ο Κων. Καραμανλής έχοντας τη σοφία και την έμπνευση να δημιουργήσει το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, το οποίο σήμαινε ότι έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους, κυρίως τα εισιτήρια και τα εμβρυακής μορφής πωλητήρια -που σιγά-σιγά εξελίχθηκαν- θα ανατροφοδοτούσαν την πολιτιστική κληρονομιά. Για την εποχή που έγινε αυτό είχε τεράστια σημασία. Ο Οργανισμός, με το νόμο του 1977, πορεύθηκε ως το 2020. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το 2019, συμπεριέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού στα παραγωγικά Υπουργεία. Επειδή ο ίδιος πιστεύει στην τεράστια οικονομική και αναπτυξιακή δύναμη του Πολιτισμού, ιδιαίτερα σε μία χώρα σαν τη δική μας. Το 2020 που άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο, καθώς συμπλήρωνε σχεδόν μισό αιώνα ο ΟΔΑΠ εισήλθε στη νέα εποχή συνεχίζοντας να αποτελεί τον οικονομικό και αναπτυξιακό βραχίονα του ΥΠΠΟ, κάνοντας άλματα στην ανάπτυξη των παρεχομένων υπηρεσιών στους επισκέπτες. Ως αποτέλεσμα των πολιτικών που έχουμε εφαρμόσει στον Πολιτισμό, οι πόροι του συνεχώς αυξάνονται. Παράλληλα με μία γενναία ενίσχυση από το ΤΑΑ, που φθάνει στα 52 εκατ., ο ΟΔΑΠ ενισχύει τα προγράμματά του βελτιώνει και ανανεώνει τις υποδομές του και αναβαθμίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες του».
Από το 2020, ο ΟΔΑΠ έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα πλέγμα αναψυκτηρίων και για πρώτη φορά ένα πρόγραμμα ιατρικών υπηρεσιών στους αρχαιολογικούς χώρους που έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα, προκειμένου να αισθάνεται ο επισκέπτης ασφάλεια. Παράλληλα, όπως επισήμανε η Υπουργός, ο Οργανισμός έχει προχωρήσει μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας στην ανάθεση των υπηρεσιών των ταμείων και της υποδοχής των επισκεπτών στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης σε ιδιωτική εταιρεία, με αποτέλεσμα την ενίσχυση του φυλακτικού προσωπικού στον αρχαιολογικό χώρο. Ο ΟΔΑΠ, έχει καθιερώσει τις Ζώνες Επισκεψιμότητας στην Ακρόπολη και τους 18 αρχαιολογικούς χώρους που διαθέτουν ηλεκτρονικό εισιτήριο, ενώ είναι έτοιμος -μετά την πιλοτική εφαρμογή στο πωλητήριο στα «Ανθοπωλεία της Βουλής»- μέσα από διασφαλισμένες και διαφανείς διαδικασίες, το 2025, με διαγωνισμό να ανατεθούν τα πωλητήρια σε ιδιώτες, προκειμένου να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το πολιτιστικό προϊόν, άρα και τα έσοδα προς όφελος του Πολιτισμού. Ο ΟΔΑΠ προς όφελος του Πολιτισμού και της τοπικής κοινωνίας προωθεί και το Πρόγραμμα Αξιοποίησης των Ακινήτων της Ρόδου.
Ο Οργανισμός, εποπτευόμενος από το Υπουργείο Πολιτισμού, έχει ως σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής, διαφανούς και αναπτυξιακής διαχείρισης των πολιτιστικών πόρων της χώρας. Στρατηγικοί στόχοι του είναι η αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στους επισκέπτες των αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, μνημείων και μουσείων και η αύξηση των εσόδων για την υποστήριξη πολιτικής για την ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην αρμοδιότητά του βρίσκονται 171 αρχαιολογικοί χώροι, 213 μουσεία, 71 πωλητήρια και 74 καφέ και εστιατόρια.
Στην εκδήλωση των εγκαινίων ήταν παρόντες ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ.κ. Φιλόθεος, ο Υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσονας Φωτήλας, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟ και του ΟΔΑΠ.
Ακολουθεί ολόκληρος ο χαιρετισμός της Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη:
«Το 1977, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως Πρωθυπουργός, ήταν ο πρώτος που διείδε την τεράστια σημασία του Πολιτισμού στην οικονομία μιας Ελλάδας -που έβγαινε από την επταετή δικτατορία. Στην πραγματικότητα είχε ανακόψει την πολιτιστική άνοιξη, που ήδη διαφαινόταν τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960. Ο Κων. Καραμανλής έχοντας τη σοφία και την έμπνευση να δημιουργήσει το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, το οποίο σήμαινε ότι έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους, κυρίως τα εισιτήρια και τα εμβρυακής μορφής πωλητήρια -που σιγά-σιγά εξελίχθηκαν- θα ανατροφοδοτούσαν την πολιτιστική κληρονομιά. Για την εποχή που έγινε αυτό είχε τεράστια σημασία. Ο Οργανισμός, με το νόμο του 1977, πορεύθηκε ως το 2020. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το 2019, συμπεριέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού στα παραγωγικά Υπουργεία, επειδή ο ίδιος πιστεύει στην τεράστια οικονομική και αναπτυξιακή δύναμη του Πολιτισμού, ιδιαίτερα σε μία χώρα σαν τη δική μας. Το 2020 που άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο, καθώς συμπλήρωνε σχεδόν μισό αιώνα ο ΟΔΑΠ εισήλθε στη νέα εποχή συνεχίζοντας να αποτελεί τον οικονομικό και αναπτυξιακό βραχίονα του ΥΠΠΟ, κάνοντας άλματα στην ανάπτυξη των παρεχομένων υπηρεσιών στους επισκέπτες. Ως αποτέλεσμα των πολιτικών που έχουμε εφαρμόσει στον Πολιτισμό, οι πόροι του συνεχώς αυξάνονται. Παράλληλα με μία γενναία ενίσχυση από το ΤΑΑ, που φθάνει στα 52 εκατ., ο ΟΔΑΠ ενισχύει τα προγράμματά του βελτιώνει και ανανεώνει τις υποδομές του και αναβαθμίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες του».
Ένας επισκέπτης, ο οποίος έρχεται στη χώρα μας και επισκέπτεται έναν αρχαιολογικό χώρο, όταν πάρει ένα μικρό αναμνηστικό από τα πωλητήρια ή όταν έχει μία καλή αίσθηση και η εμπειρία του από την επίσκεψη είναι θετική, αυτομάτως γίνεται ο καλύτερος πρεσβευτής του ελληνικού πολιτισμού στη χώρα του, δημιουργεί μικρούς οικογενειακούς πυρήνες φιλελληνισμού και σπρώχνει τους ανθρώπους, τον κύκλο του να έρθουν στην Ελλάδα, να επισκεφθούν τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία μας.
Οι πόροι του ΟΔΑΠ και αυτοί του ΤΑΑ διοχετεύονται αφενός μεν στην επέκταση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και τις ψηφιακές ξεναγήσεις -στο τέλος του 2025 προγραμματίζουμε να έχουμε 100+1 χώρους με ηλεκτρονικό εισιτήριο (ο ένας είναι η Ακρόπολη) και να υπάρχουν το δυνατόν ψηφιακές ξεναγήσεις, που να ικανοποιούν και συμπολίτες μας ή επισκέπτες μας, οι οποίοι είναι εμποδιζόμενοι. Με πόρους από το ΤΑΑ, ο ΟΔΑΠ ανανεώνει τα πωλητήριά του, φτιάχνει νέα, ιδρύει σε συνεργασία με το Υπουργείο ένα Μουσείο ειδικά για εκμαγεία, στην Αθήνα, στο συγκρότημα της Πειραιώς 260, το π. εργοστάσιο Τσαούσογλου, για να μπορούν όλες οι ηλικίες και ιδιαίτερα οι νεαρές να πηγαίνουν μέσω της τεχνολογίας να εξοικειώνονται και συγχρόνως να μπορούν να πιάσουν τα αντικείμενα αυτά. Η επαφή με το αρχαίο, το μνημείο, δημιουργεί άλλη αίσθηση και κερδίζει απολύτως τον επισκέπτη.
Στην τετραετία αυτή και με το νέο θεσμικό πλαίσιο, ο Οργανισμός έχει καταφέρει να έχει δημιουργήσει ένα πολύ καλό πλέγμα αναψυκτηρίων μέσα από ένα διαγωνισμό διάφανο και ανοιχτό. Σήμερα συνεχίζεται η δεύτερη φάση αξιοποίησης των αναψυκτηρίων, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν όχι απλώς να παίρνουν ένα νερό ή ένα καφέ, αλλά να μπορούν να κάθονται, να μελετήσουν από το κινητό ή το i-pad τους ή τον κλασικό οδηγό αυτά που βλέπουν και να επανέλθουν. Έχουμε δημιουργήσει για πρώτη φορά, το 2024, ένα πρόγραμμα παροχής ιατρικών υπηρεσιών στους αρχαιολογικούς χώρους που έχουν πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα. Εκτός από τους Εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού, με τον οποίον το Υπουργείο έχει μόνιμη και σταθερή συνεργασία, στους αρχαιολογικούς χώρους υψηλής επισκεψιμότητας υπάρχουν γιατροί και νοσοκομειακά, ώστε σε περίπτωση που συμβεί ένα ατύχημα να επέμβουν αμέσως. Έτσι ο επισκέπτης αισθάνεται περισσότερη ασφάλεια.
Έχει προχωρήσει στην ανάθεση των ταμείων και της υποδοχής της Ακρόπολης σε ιδιωτική εταιρεία- προφανώς μετά από ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασίας- με αποτέλεσμα να ενισχύεται το φυλακτικό προσωπικό, το οποίο μέχρι τώρα απασχολείτο και στα ταμεία. Περίπου 20-25 άτομα έχουν ενισχύσει τη φύλαξη της Ακρόπολης.
Προωθεί και είναι στον αέρα το Πρόγραμμα Αξιοποίησης των Ακινήτων της Ρόδου, διότι ο Οργανισμός έχει περίπου 350 ακίνητα στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, τα οποίο πρέπει να αξιοποιηθούν προς όφελος των πόρων του Οργανισμού, αλλά και της τοπικής κοινωνίας.
Έχει καθιερώσει τις Ζώνες Επισκεψιμότητας στην Ακρόπολη και τους 18 χώρους με ηλεκτρονικό εισιτήριο.
Τώρα, είμαστε έτοιμοι -έχοντας ξεκινήσει με την πιλοτική εφαρμογή στο πωλητήριο στα «Ανθοπωλεία της Βουλής»- και τα πωλητήρια -μέσα από διασφαλισμένες και διαφανείς διαδικασίες- το 2025 μετά από ανοιχτή και διαφανή διαδικασία να ανατεθούν σε ιδιώτες, ώστε να μπορέσει να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το πολιτιστικό προϊόν. Να μην ξεχνάμε ότι ο Πολιτισμός είναι αγαθό, αλλά είναι και προϊόν. Ο Οργανισμός, προφανώς, θα συνεχίσει να έχει την αποκλειστικότητα των ακριβών αντιγράφων των αρχαίων έργων. Και αυτό είναι το μεγάλο του συγκριτικό πλεονέκτημα.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να ευχαριστήσω το Δ.Σ. του Οργανισμού, την Πρόεδρο Νικολέττα Διβάρη-Βαλάκου και όλα τα στελέχη του για την αφοσίωση στο έργο τους. Θέλω να τους ζητήσω να έχουν ακόμη μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Οι προοπτικές ανάπτυξης του Οργανισμού είναι τεράστιες, οι πόροι του ΟΔΑΠ τροφοδοτούν μόνον τον Πολιτισμό, δεν πηγαίνουν πουθενά αλλού. Ανατροφοδοτούν την πολιτιστική κληρονομιά και ενισχύουν και την σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία».
