Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, κατά την επίσκεψή της στη Θάσο,
συνοδευόμενη από κλιμάκιο στελεχών του ΥΠΠΟ πραγματοποίησε αυτοψία στο αρχαίο θέατρο. Η ύπαρξη θεάτρου
στη Θάσο μαρτυρείται ήδη από τον 5ο αι. π.Χ. στο κείμενο «Περί επιδημιών» του
γιατρού Ιπποκράτη. Η πρώτη φάση του σκηνικού οικοδομήματος τοποθετείται
στα ελληνιστικά χρόνια, ενώ σοβαρές μετασκευές έγιναν τη Ρωμαϊκή Περίοδο. Η
πρώτη φάση του έργου αποκατάστασής του, κατά την οποία αναστηλώθηκε η
δυτική και εν μέρει η ανατολική πάροδος του μνημείου, έγινε στο πλαίσιο του Περιφερειακού
Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης του ΕΣΠΑ 2007-2013.
Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος της χρηματοδοτικής περιόδου 2014 – 2020
αποκαταστάθηκε το κοίλο.
Μετά το πέρας της αυτοψίας η
Υπουργός Πολιτισμού δήλωσε τα εξής: «Το θέατρο της Θάσου είναι ένα από
τα σημαντικότερα αρχαία μνημεία, όχι μόνο του νησιού αλλά της Βορείου Ελλάδος.
Το θέατρο αυτό έχει συνδεθεί ήδη, από τη δεκαετία του 1950, με το Φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου. Σήμερα είχα πραγματικά την πολύ μεγάλη χαρά να
διαπιστώνουμε όχι απλώς την εξέλιξη του έργου –η πρώτη φάση έχει ήδη
ολοκληρωθεί– αλλά την εξαιρετική ποιότητα της δουλειάς η οποία έχει γίνει. Είναι
από τις καλύτερες επεμβάσεις που έχουν γίνει σε αρχαία θέατρα. Το έργο θα
συνεχιστεί, γιατί ακόμα πρέπει να γίνουν αρκετές εργασίες. Αλλά καθώς το κοίλο είναι ολοκληρωμένο, προς το τέλος του καλοκαιριού, θα γίνει μια μικρή εκδήλωση, ώστε να αποδώσουμε αυτή
τη φάση του έργου στους Θασίτες και στους χιλιάδες επισκέπτες αυτού του νησιού».
Στη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 έχουν προγραμματιστεί έργα πλήρους
αποκατάστασης (επίστρωση ορχήστρας, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου, βελτίωση
πυροσβεστικού δικτύου, ανακαίνιση σύγχρονων υποδομών, ηλεκτρολογικές
εγκαταστάσεις), με στόχο το θέατρο να καταστεί απολύτως λειτουργικό. Επιπλέον,
η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας προγραμματίζει να προτείνει νέες παρεμβάσεις, την
αποκατάσταση των τειχών ανατολικά του θεάτρου, την αναστήλωση του προσκηνίου
και της ανατολικής παρόδου και τη στερέωση του σκηνικού οικοδομήματος.
Αυτοψία στο «Παλατάκι» και στην έκταση των μεταλλευτικών
εγκαταστάσεων στα Λιμενάρια διενήργησε η Λίνα Μενδώνη. Το κτηριακό σύνολο
αποτελείται από το «Παλατάκι», τις αποθήκες και το κτήριο διαμονής των εργατών,
ενώ σώζονται σε ερειπωμένη κατάσταση πολλές από τις μεταλλευτικές
εγκαταστάσεις. Ειδικά το δεσπόζον στα Λιμενάρια «Παλατάκι» είναι διώροφο κτίσμα
ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας, το οποίο κατασκευάστηκε μεταξύ του 1903 -
1904, από τη γερμανική εταιρία Speidel, η οποία εκμεταλλευόταν τα μεταλλεία της Θάσου. Ως το 1912 στέγαζε διοικητικές υπηρεσίας και
λειτουργούσε ως έπαυλη του Διευθυντή. Εγκαταλείφθηκε οριστικά το 1963.
Θεωρείται έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Pietro Arigoni. Ωστόσο, τεκμηριώνεται η
άποψη ότι σχεδιάστηκε τελικώς από τον αρχιτέκτονα Konrad ν. Vilas, ο οποίος
επίσης είχε εν γένει δραστηριοποιηθεί στις κατασκευές του μεταλλουργικού
συγκροτήματος.
Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας, η Υπουργός Πολιτισμού
ζήτησε από την αρμόδια Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων τον άμεσο καθαρισμό και την
αποψίλωση του χώρου και έδωσε οδηγίες για την άμεση
σύνταξη μελέτης σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, προκειμένου να
προσδιοριστούν τα κόστη αποκατάστασης και οι μελλοντικές χρήσεις του συνόλου
του συγκροτήματος.
Η Λίνα Μενδώνη μετά το πέρας της αυτοψίας έκανε την
ακόλουθη δήλωση: «Επισκεφθήκαμε σήμερα το Παλατάκι και την ευρύτερη περιοχή των
μεταλλευτικών εγκαταστάσεων, για να δούμε πώς η Πολιτεία θα αναδείξει τον χώρο,
με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό το οποίο διαπίστωσα και έδωσα ήδη τις
σχετικές οδηγίες είναι να ληφθούν άμεσα σωστικά μέτρα για την προστασία των
κτηρίων. Ζήτησα από την Υπηρεσία
Νεωτέρων Μνημείων να εκπονηθεί μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, για να
δούμε ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος, ώστε να παρέμβουμε και να
αποκαταστήσουμε και το μνημειακό συγκρότημα έχοντας επίγνωση του αναγκαίου
κόστους της αποκατάστασης και πώς όλη αυτή η παρέμβαση εκ μέρους της Πολιτείας
μπορεί να είναι βιώσιμη. Ο χώρος είναι μεγάλος και εάν δεν εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα
κινδυνεύουμε να επενδύσουμε χρήματα τα οποία στο τέλος να μην αξιοποιηθούν όπως
πρέπει. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη
δυνατότητα της σωστής λειτουργίας του χώρου. Επομένως, είμαστε ακόμα σε
πολύ πρώιμο στάδιο. Θα κάνουμε αυτά τα δύο βήματα και θα δούμε πώς θα
προχωρήσουμε περαιτέρω. Σε κάθε περίπτωση, ο χαμένος χρόνος πρέπει να κερδηθεί.
Είναι προφανές ότι πρόκειται για μνημεία, τα οποία δεν πρέπει να χαθούν ούτε
για τη Θάσο, αλλά ούτε και για την πολιτιστική κληρονομιά μας».
Στο κλιμάκιο των στελεχών
του ΥΠΠΟ που συνόδευαν την Υπουργό Πολιτισμού μετείχε και ο αντιπύραρχος Νικόλαος Μπόρας, προκειμένου, να
προσδιορίσει τα μέτρα προστασίας του χώρου, έναντι των φυσικών κινδύνων και
της κλιματικής αλλαγής, στο πλαίσιο του
Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και του Υπουργείου
Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Η Υπουργός Πολιτισμού επισκέφτηκε
και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου, το πρώτο κτίριο του οποίου κτίστηκε το 1935
στον σχεδόν ανύπαρκτο τότε οικισμό του Λιμένα, δίπλα στην Αρχαία Αγορά, για να
στεγάσει τα ευρήματα που, από τις αρχές του 20ού αιώνα πραγματοποιούσε η
Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, στο νησί. Σήμερα, ο εκθεσιακός χώρος καλύπτει
έκταση 1.500 τ.μ. Οι συλλογές του παρουσιάζουν την ιστορική διαδρομή του νησιού
από τα προϊστορικά μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια. Δόθηκαν οδηγίες από τη
Υπουργό να προχωρήσουν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε το Μουσείο να
μπορέσει να πιστοποιηθεί από το ΥΠΠΟ, στο πλαίσιο του Προγράμματος Πιστοποίησης
των Δημοσίων Μουσείων που είναι σε εξέλιξη.
Τέλος, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη,
συνοδευόμενη από την βουλευτή Αγγελική Δελικάρη και το Γενικό Πρόξενο της
Κυπριακής Δημοκρατίας, στην Θεσσαλονίκη, Κων. Πολυκάρπου επισκέφτηκαν την
φωτογραφική έκθεση με θέμα «Η κατά συρροήν λεηλασία της πολιτιστικής
κληρονομιάς της Κύπρου στα Κατεχόμενα», στην αίθουσα «Καλογερικό».
Τη Λίνα Μενδώνη
στη επίσκεψή της στη Θάσο συνόδευσαν οι
βουλευτές Ιωάννης Πασχαλίδης και
Αγγελική Δεληκάρη, ο Δήμαρχος Λευτέρης Κυριακίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμoύ Παναγιώτης Αρχοντής.