Το Υπουργείο Πολιτισμού δρομολογεί την ίδρυση Διαχρονικού Μουσείου, στην Ξάνθη, στα κτήρια του συγκροτήματος των Καπναποθηκών -ιδιοκτησίας του ΥΠΠΟ- επί της οδού Έλλης, μετά την θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Μουσείων επί της πρότασης κτηριολογικού προγράμματος, που υπέβαλε η αρμόδια Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης, βάσει του οποίου οι νέες χρήσεις χωροθετούνται σε συνολικό́ μεικτό́ εμβαδόν 1.100 τ.μ.
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Οι Καπναποθήκες, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν κηρυχθεί μνημεία, από το Υπουργείο Πολιτισμού, αποτελούν σήμα κατατεθέν της Ξάνθης, καθώς συνδέονται με την εποχή της οικονομικής και εμπορικής ακμής της πόλης. Η Ξάνθη είναι από τις ευάριθμες πρωτεύουσες περιφερειακών ενοτήτων που στερούνται Αρχαιολογικού- Διαχρονικού Μουσείου. Η επανάχρηση του κτηριακού αποθέματος των πόλεων μας και η απόδοση σε αυτό πολιτιστικών χρήσεων αποτελεί βασική πολιτική μας προτεραιότητα. Με βάση τις τρεις αυτές βασικές προϋποθέσεις, δρομολογούμε τις διαδικασίες για την αποκατάσταση και την αξιοποίηση των κτηρίων του συγκροτήματος των Καπναποθηκών, στην Ξάνθη, με στόχο τη δημιουργία Διαχρονικού Μουσείου, στο οποίο θα εκτίθενται οι πολύ σημαντικές αρχαιότητες που έχουν αποκαλυφθεί, στην ευρύτερη περιοχή. Με τον τρόπο αυτό, κτήρια-μνημεία, μάρτυρες της ευημερίας και της αστικής εξέλιξης της πόλης διασώζονται. Μέσα από τη φιλοξενία των νέων χρήσεων προστατεύονται και εντάσσονται στον κοινωνικό ιστό της πόλης και στο μοναδικό πολιτιστικό απόθεμα της Ξάνθης».
Το συγκρότημα των Καπναποθηκών αποτελείται από́ το βόρειο, κτήριο Α, επί των οδών Ανδρούτσου και Έλλης, και το νότιο, κτήριο Β, επί των οδών Έλλης και Παρόδου Αβδήρων. Το 1991, τα κτήρια χαρακτηρίστηκαν ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Το 1993, η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου παραχώρησε στο Υπουργείο Πολιτισμού κατά χρήση επ' αόριστον τα 5/7 του κτηρίου A. Τα 2/7 άνηκαν σε ιδιώτες, οι οποίοι το 2002 παραχώρησαν τα ποσοστά τους στο Ελληνικό́ Δημόσιο.
Τα κτήρια των δύο Καπναποθηκών είναι μονόχωρα και διαρθρώνονται σε τρία επίπεδα -ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο-, ενώ η κατάσταση διατήρησής τους δεν είναι καλή. Συγκεκριμένα, η Καπναποθήκη Α έχει συνολικό μεικτό εμβαδόν 540 τ.μ. και αποτελείται από τρεις στάθμες. Η καπναποθήκη Β έχει συνολικό μεικτό εμβαδόν 562,50 τ.μ. και αποτελείται από τρεις στάθμες. Αρχικά όταν κατασκευάστηκε το κτήριο, η βόρεια πλευρά ήταν ελεύθερη και διέθετε ανοίγματα που έκλεισαν, όταν μεταγενέστερα χτίστηκε η Καπναποθήκη Α.
Το κτηριολογικό πρόγραμμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης με την κατανομή των λειτουργιών του Μουσείου στα δύο όμορα κτήρια των Καπναποθηκών, συνολικού μεικτού εμβαδού 1.100 τ.μ., προβλέπει:
-Το Κτήριο Α, στη στάθμη του υπογείου περιλαμβάνει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, υποδοχή, κοινόχρηστους χώρους, προσβάσεις/ανελκυστήρα, χώρους υγιεινής και για ΑμεΑ. Στη στάθμη του ισογείου ενσωματώνει διοικητικές χρήσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης, το αρχείο, αίθουσα υποδοχής, χώρους υγιεινής, κοινόχρηστους χώρους, προσβάσεις/ανελκυστήρα. Στον όροφο φιλοξενούνται εκθεσιακές ενότητες. Κάθε στάθμη καταλαμβάνει εμβαδόν 180 τ.μ.
-Το Κτήριο Β, στο υπόγειο εντάσσει αποθήκες, εργαστήριο συντήρησης, χώρους υγιεινής, κοινόχρηστους χώρους, προσβάσεις. Στο ισόγειο, στεγάζονται χώρος υποδοχής-εκδοτήριο, πωλητήριο, βεστιάριο, χώρος περιοδικών εκθέσεων, χώροι υγιεινής και για ΑμεΑ, ανελκυστήρας. Στον όροφο φιλοξενούνται εκθεσιακές χρήσεις. Κάθε επίπεδο αξιοποιεί χώρο εμβαδού 187,50 τ.μ.
