​«Την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, τη διαχειρίζεται και θα συνεχίσει να τη διαχειρίζεται το Υπουργείο Πολιτισμού», τόνισε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Αριστεράς,  Νάσου Ηλιόπουλου: «Σε τι αποσκοπούν οι διαρθρωτικές αλλαγές στο δικαίωμα εισόδου και τη διαχείριση επισκεπτών στα μνημεία της χώρας;»

Όπως είπε στην πρωτολογία της η Υπουργός Πολιτισμού: «Ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης των Πολιτιστικών Πόρων είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Είναι υπεύθυνος για τα συνολικά έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. Ο ίδιος οργανισμός, δυνάμει του νόμου 4761/2020, έχει την αρμοδιότητα υποβολής πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού για τον καθορισμό της τιμής και του τύπου των εισιτηρίων εισόδου σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, των κατηγοριών των προσώπων που απαλλάσσονται εν όλω ή εν μέρει της καταβολής εισιτηρίου, των ημερών της ελεύθερης επίσκεψης του κοινού και του αντιτίμου για την παροχή όλων των υπηρεσιών εντός των χώρων των αρχαιολογικών και των μνημείων».

Ο ΟΔΑΠ μελέτησε τις καλές πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών για τον καθορισμό της νέας τιμολογιακής πολιτικής, αναθέτοντας την εκπόνηση μελέτης, με βάση αριθμητικά και στατιστικά στοιχεία, καθώς και τα δεδομένα που τηρούνται στα αρχεία του. Ο Οργανισμός είναι υπεύθυνος για τα συνολικά έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. Η νέα τιμολογιακή πολιτική δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ακολουθεί τη λογική και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αν και οι τιμές συγκρινόμενες με τα ισχύοντα σε αντίστοιχα μνημεία εξακολουθούν να είναι εμφανώς χαμηλότερες».

«Για να μην αιφνιδιαστούν ούτε τα τουριστικά πρακτορεία, ούτε οι μεμονωμένοι επισκέπτες, σημείωσε η  Υπουργός οι νέες τιμές δεν θα ισχύσουν αμέσως αλλά από τον Απρίλη του 2025». Περαιτέρω προτάθηκε, για πρώτη φορά, η εφαρμογή εξατομικευμένης επίσκεψης σε ώρες αποκλειστικά εκτός λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης των Αθηνών, πρακτική που ισχύει σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες και που ήταν ένα ζητούμενο της ελληνικής τουριστικής αγοράς για χρόνια. Η εξατομικευμένη επίσκεψη δεν διαταράσσει το προκαθορισμένο και σταθερό ωράριο λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης από 8 το πρωί ως 8 το βράδυ και το οποίο αφορά στο κοινό. Το ύψος του αντιτίμου αντανακλά τη σημαντικότητα του μνημείου, εκ των κορυφαίων μνημείων της παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς».

Ο Οργανισμός, προκειμένου να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς τους επισκέπτες της Ακρόπολης, προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό με πλήρως διαφανείς διαδικασίες για την ανάθεση και εξυπηρέτηση των ταμείων της Ακρόπολης. Υπάρχουν επισκέπτες που δεν προμηθεύονται εγκαίρως το ηλεκτρονικό εισιτήριο ή θέλουν κάποια βοήθεια για τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης.

«Επισημαίνω, είπε η Λίνα Μενδώνη ότι, μέχρι σήμερα, στα ταμεία απασχολούνται αρχαιοφύλακες, χωρίς να είναι αυτό στα καθήκοντά τους. Και με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, το φυλακτικό προσωπικό που αποδεσμεύεται θα απασχολείται αποκλειστικά στη φύλαξη της Ακρόπολης».

Απαντώντας η Υπουργός σε συγκεκριμένο  χθεσινό δημοσίευμα, είπε: «Ως προς την αναφορά σας στο χθεσινό δημοσίευμα, σας ενημερώνω, το λέει και το ίδιο το δημοσίευμα, ότι όλες οι περιπτώσεις που καταγγέλθηκαν έχουν παραπεμφθεί στην εισαγγελία. Τα δε έσοδα στην Ακρόπολη με τις αναβαθμίσεις του τελευταίου έτους στο σύστημα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου –καθιερώθηκε το 2018 αλλά εν τω μεταξύ, η τεχνολογία προχωρεί και προχωρεί και για τους καλούς και για τους κακούς– αναβαθμίσαμε όλες τις υπηρεσίες του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και τα έσοδα της Ακρόπολης συνεχώς αυξάνονται. Τα 46 εκατομμύρια του 2022 έχουν φτάσει 60 εκατομμύρια το 2023. Με την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου του ΟΔΑΠ, από το 2025 οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες βελτιώνονται σημαντικά, αυτό μας ενδιαφέρει. Παράλληλα, η νέα τιμολογιακή πολιτική, όσο και αν δε θέλετε να το βλέπετε, εξυπηρετεί συγχρόνως τον κοινωνικό χαρακτήρα του πολιτιστικού αγαθού και την αύξηση των εσόδων του Οργανισμού με έναν αποκλειστικό στόχο: την επανεπένδυσή του σε έργα και δράσεις πολιτισμού. Εάν θέλετε να το καταλάβετε, θα το καταλάβετε. Οι αριθμοί είναι εδώ και μιλούν».

Στην δευτερολογία της η Υπουργός Πολιτισμού σημείωσε: «Προφανώς είστε ελλιπώς ενημερωμένος – και θα ξεκινήσω από τα τελευταία που είπατε περί των διαχειριστικών σχεδίων. Διαχειριστικό σχέδιο στην Ακρόπολη υπάρχει. Υπάρχουν συγκεκριμένα  τέσσερα διαχειριστικά σχέδια, και αυτό φαίνεται ότι το αγνοείτε και εσείς και αυτοί που σας δίνουν τις πληροφορίες. Από κει και πέρα, θα θυμάστε ενδεχομένως την εποχή που και εσείς ήσασταν διαπρύσιο μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, ότι το 2019 η κυβέρνησή σας διπλασίασε τις τιμές των εισιτηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Ξέρετε βάσει ποιας μελέτης έγινε αυτή η αύξηση τότε; Σας απαντώ: βάσει καμίας μελέτης, απολύτως αυθαίρετα. Για να πάρουμε λίγο τα δεδομένα».

Για το θέμα που ετέθη σχετικά με την εξατομικευμένη επίσκεψη η Λίνα Μενδώνη αναρωτήθηκε «Γιατί αγωνιάτε, αγωνιά η Νέα Αριστερά, για το αν έχουν να πληρώσουν μια εξατομικευμένη επίσκεψη στην Ακρόπολη πριν από τις 8 το πρωί που ανοίγει ο χώρος για το κοινό και μετά τις 8 το βράδυ που κλείνει ο χώρος για το κοινό, κάποιοι ιδιαίτερα ευκατάστατοι επισκέπτες; Παράδοξη αγωνία για την Αριστερά και μάλιστα για τη Νέα Αριστερά. Η υπηρεσία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη συστήματος εξατομικευμένων κρατήσεων, υπερωριακή απασχόληση του προσωπικού, υπηρεσία προσωποποιημένης ξενάγησης και την παραγωγή προσωπικών αναμνηστικών δώρων, όπως γίνεται δηλαδή στο εξωτερικό, πολύ απλά».

Επισυνάπτεται ολόκληρη η απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού στη Βουλή  

​Πρωτολογία

Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Ηλιόπουλε,

Ευχαριστώ για την ερώτηση, γιατί έτσι μου δίνετε την ευκαιρία να απαντήσω στις ανακρίβειες που ακούγονται για το δικαίωμα εισόδου και τη διαχείριση των επισκεπτών στα μνημεία της χώρας.

Ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης των Πολιτιστικών Πόρων είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και είναι υπεύθυνος για τα συνολικά έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. Ο ίδιος οργανισμός, δυνάμει του νόμου 4761/2020, έχει την αρμοδιότητα υποβολής πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού για τον καθορισμό της τιμής και του τύπου των εισιτηρίων εισόδου σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, των κατηγοριών των προσώπων που απαλλάσσονται εν όλω ή εν μέρει της καταβολής εισιτηρίου, των ημερών της ελεύθερης επίσκεψης του κοινού και του αντιτίμου για την παροχή όλων των υπηρεσιών εντός των χώρων των αρχαιολογικών και των μνημείων.

Η πρόταση του ΟΔΑΠ συζητείται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και ακολούθως εκδίδεται η κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού. Ο Οργανισμός, ως όφειλε, υπέβαλε την πρότασή του με τις αναγκαίες ενέργειες για την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων και την εφαρμογή νέας τιμολογιακής πολιτικής από 1/4/2025. Ο ΟΔΑΠ, ως όφειλε, μελέτησε τις καλές πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών σε ό,τι αφορά τα ζητήματα και τις κατηγορίες των δικαιούχων μειωμένης ή και ελεύθερης εισόδου με τρόπο που να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις και τις τάσεις, λαμβάνοντας προφανώς υπόψη και τα έσοδά του.

Ο Οργανισμός, για τον καθορισμό της νέας τιμολογιακής πολιτικής, ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης, με βάση αριθμητικά και στατιστικά στοιχεία, καθώς και τα δεδομένα που τηρούνται στα αρχεία του. Η νέα τιμολογιακή πολιτική δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ακολουθεί τη λογική και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αν και οι τιμές συγκρινόμενες με τα ισχύοντα σε αντίστοιχα μνημεία εξακολουθούν να είναι εμφανώς χαμηλότερες. Επίσης, για να μην αιφνιδιαστούν ούτε τα τουριστικά πρακτορεία ούτε οι μεμονωμένοι επισκέπτες, οι νέες τιμές δεν θα ισχύσουν αμέσως αλλά από τον Απρίλιο του 2025.

Περαιτέρω, προτάθηκε για πρώτη φορά η εφαρμογή εξατομικευμένης επίσκεψης σε ώρες αποκλειστικά εκτός λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης των Αθηνών, πρακτική που ισχύει σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες και που ήταν ένα ζητούμενο της ελληνικής τουριστικής αγοράς για χρόνια. Η εξατομικευμένη επίσκεψη δεν διαταράσσει το προκαθορισμένο και σταθερό ωράριο λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης από 8 το πρωί ως 8 το βράδυ το οποίο αφορά στο κοινό. Το ύψος του αντιτίμου αντανακλά τη σημαντικότητα του μνημείου, εκ των κορυφαίων μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η υπηρεσία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη συστήματος εξατομικευμένων κρατήσεων, υπερωριακή απασχόληση του προσωπικού, υπηρεσία προσωποποιημένης ξενάγησης και την παραγωγή προσωπικών αναμνηστικών δώρων, όπως γίνεται δηλαδή στο εξωτερικό, πολύ απλά.

Ο Οργανισμός, προκειμένου να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς τους επισκέπτες της Ακρόπολης, προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό με πλήρως διαφανείς διαδικασίες για την ανάθεση και εξυπηρέτηση των ταμείων της Ακρόπολης. Υπάρχουν επισκέπτες που δεν προμηθεύονται εγκαίρως το ηλεκτρονικό εισιτήριο ή θέλουν κάποια βοήθεια για τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης. Επισημαίνω ότι, μέχρι σήμερα, στα ταμεία απασχολούνται αρχαιοφύλακες, χωρίς να είναι αυτό στα καθήκοντά τους. Και με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, το φυλακτικό προσωπικό που αποδεσμεύεται θα απασχολείται αποκλειστικά στη φύλαξη της Ακρόπολης.

Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη και ο έλεγχος του αρχαιολογικού χώρου παραμένει στην αποκλειστική αρμοδιότητα του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, του ΟΔΑΠ, ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν εκχωρεί τη διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς. Την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας τη διαχειρίζεται και θα συνεχίσει να τη διαχειρίζεται το Υπουργείο Πολιτισμού.

Ως προς την αναφορά σας στο χθεσινό δημοσίευμα, σας ενημερώνω, το λέει και το ίδιο το δημοσίευμα, ότι όλες οι περιπτώσεις που καταγγέλθηκαν έχουν παραπεμφθεί στην εισαγγελία. Τα δε έσοδα στην Ακρόπολη, θα τα πούμε και στη δευτερολογία, συνεχώς αυξάνονται.

Δευτερολογία

Κύριε Βουλευτά,

Προφανώς είστε ελλιπώς ενημερωμένος – και θα ξεκινήσω από τα τελευταία που είπατε περί των διαχειριστικών σχεδίων. Διαχειριστικό σχέδιο στην Ακρόπολη υπάρχει, υπάρχουν τέσσερα διαχειριστικά σχέδια, και αυτό φαίνεται ότι το αγνοείτε και εσείς και αυτοί που σας δίνουν τις πληροφορίες. Από κει και πέρα, θα θυμάστε ενδεχομένως την εποχή που και εσείς ήσασταν διαπρύσιο μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, ότι το 2019 η κυβέρνησή σας διπλασίασε τις τιμές των εισιτηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Ξέρετε βάσει ποιας μελέτης έγινε αυτό, αυτή η αύξηση, τότε; Σας απαντώ: βάσει καμίας μελέτης, απολύτως αυθαίρετα. Για να πάρουμε λίγο τα δεδομένα.

Επίσης αγωνιάτε, αγωνιά η Νέα Αριστερά, για το αν έχουν να πληρώσουν μια εξατομικευμένη επίσκεψη στην Ακρόπολη πριν τις 8 το πρωί που ανοίγει ο χώρος για το κοινό και μετά τις 8 το βράδυ που κλείνει ο χώρος για το κοινό κάποιοι ιδιαίτερα ευκατάστατοι επισκέπτες. Παράδοξη αγωνία για την Αριστερά και μάλιστα για τη Νέα Αριστερά. Οι φύλακες, τέλος, επειδή θέτετε ερωτήματα, δεν καταλαβαίνω γιατί έχουν τόσο διακαή πόθο να συνεχίζουν να είναι ταμίες, τη στιγμή που οι ίδιοι ζητούν περισσότερο φυλακτικό προσωπικό για την Ακρόπολη – και αποδεσμεύεται αυτό το προσωπικό.

Ακούστε, κύριε Βουλευτά. Με τη νέα τιμολογιακή πολιτική επιτυγχάνονται:

• Η κατηγοριοποίηση των επισκέψιμων χώρων και των μουσείων με κριτήριο την επισκεψιμότητά τους, τη σημασία τους για την εκάστοτε περιοχή και το ισχύον αντίτιμο εισιτηρίου.
• Ο εξορθολογισμός και η απλοποίηση των κατηγοριών των εισιτηρίων.
• Η αύξηση ημερών εισόδου για την τετραμελή οικογένεια που λέγατε κατά μία Κυριακή μηνιαίως τη χειμερινή περίοδο και για όλους ανεξαιρέτως τους επισκέπτες. Εκεί δηλαδή που εσείς είχατε τη μία Κυριακή και που σήμερα έχουμε μία Κυριακή το μήνα, γίνονται δύο οι Κυριακές.
• Η εξάλειψη των διακρίσεων και η διεύρυνση του δικαιώματος ελευθέρας εισόδου σε παιδιά και νέους ηλικίας 5 έως 18 ετών από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακριβώς για να μην υπάρχουν δυσαρέσκειες και τραύματα στα παιδιά των σχολείων.
• Η έκδοση κάρτας πολιτισμού για τις κατηγορίες που έχουν θεσμοθετηθεί άνεργοι, μέλη ΚΑΠΗ, πολύτεκνες οικογένειες – σας θυμίζω, το 2017 καταργήσατε την κάρτα πολιτισμού.
• Η αύξηση των δημοσίων εσόδων και η επανεπένδυσή του σε έργα πολιτισμού.

Για πρώτη φορά, κύριε Ηλιόπουλε, από το 1977 που ιδρύθηκε το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, ο σημερινός δηλαδή οργανισμός, λειτουργεί για πρώτη φορά με στρατηγικό σχέδιο, με συγκεκριμένους στόχους και αποστολή, έχοντας αναλύσει και μελετήσει διεξοδικά το τοπικό, το διεθνές περιβάλλον και τις σύγχρονες τάσεις – υπάρχει και βιβλιογραφία.

Ο ΟΔΑΠ ως προς την τιμολογιακή πολιτική και ως προς τον διαγωνισμό εξυπηρέτησης των ταμείων στην Ακρόπολη, δηλαδή στη χρήση και στον έλεγχο του ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης εισιτηρίων, ενεργεί βάσει του θεσμικού του πλαισίου, είναι γνωστά αυτά από το 2020, με πρωταρχικό στρατηγικό στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες.

Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά: ο έλεγχος και η εποπτεία του αρχαιολογικού χώρου ασκείται από το προσωπικό του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου ΟΔΑΠ και από το Υπουργείο Πολιτισμού, επομένως δεν εκχωρείται σε κανέναν ιδιώτη.

Και μια ακόμα τελική διαπίστωση: με τις αναβαθμίσεις του τελευταίου έτους στο σύστημα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου –το ηλεκτρονικό εισιτήριο καθιερώθηκε το 2018, εν τω μεταξύ, η τεχνολογία προχωρεί και προχωρεί και για τους καλούς και για τους κακούς– αναβαθμίσαμε λοιπόν όλες τις υπηρεσίες του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και τα έσοδα της Ακρόπολης συνεχώς αυξάνονται. Τα 46 εκατομμύρια του 2022 έχουν φτάσει 60 εκατομμύρια το 2023. Με την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου του ΟΔΑΠ, από το 2025 οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες βελτιώνονται σημαντικά, αυτό μας ενδιαφέρει.

Παράλληλα, η νέα τιμολογιακή πολιτική, όσο και αν δεν θέλετε να το βλέπετε, εξυπηρετεί συγχρόνως τον κοινωνικό χαρακτήρα του πολιτιστικού αγαθού και την αύξηση των εσόδων του Οργανισμού με έναν αποκλειστικό στόχο: την επανεπένδυσή του σε έργα και δράσεις πολιτισμού.

Εάν θέλετε να το καταλάβετε, θα το καταλάβετε. Οι αριθμοί είναι εδώ και μιλούν».