Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στον δημοσιογράφο Άρη Πορτοσάλτε και στον ΣΚΑΙ 100,3, απαντώντας σε ερώτηση για τη χθεσινή απεργία στην Ακρόπολη, η οποία κρίθηκε από το δικαστήριο παράνομη και καταχρηστική σημείωσε «η Ακρόπολη έκλεισε για ένα εντελώς παράλογο λόγο. Ποιος είναι αυτός; Όπως ξέρετε, υπάρχει το ηλεκτρονικό εισιτήριο και έχουν καθιερωθεί οι ζώνες επισκεψιμότητας. Ο Οργανισμός Ανάπτυξης και διαχείρισης πολιτιστικών πόρων που είναι υπεύθυνος για το ηλεκτρονικό εισιτήριο, προκειμένου να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς τους επισκέπτες, αποφάσισε να αναθέσει, μέσα από έναν διαγωνισμό, με πλήρως διαφανείς διαδικασίες, την εξυπηρέτηση των ταμείων, για όσους δηλαδή, δεν έχουν ηλεκτρονικό εισιτήριο. Γιατί υπάρχουν ακόμα επισκέπτες που δεν προμηθεύονται εγκαίρως το ηλεκτρονικό εισιτήριο ή τέλος πάντων, θέλουν κάποια διευκόλυνση στα μηχανήματα αυτόματης πώλησης καθώς και στην διευθέτηση τους, όταν βρίσκονται, εν αναμονή, για να μπουν στον αρχαιολογικό χώρο. Αναθέτει, λοιπόν, κατά την αρμοδιότητά του, και κατά το νόμο, τις υπηρεσίες αυτές, σε μια ιδιωτική εταιρεία που θα προκύψει από το διαγωνισμό. Οι αρχαιοφύλακες λοιπόν, δυσαρεστήθηκαν, διότι ήθελαν οι ίδιοι να εξυπηρετούν τα ταμεία, δηλαδή να κάνουν χρέη και ταμιών και να ασχολούνται και με τη διευθέτηση των επισκεπτών. Αλλά την ίδια στιγμή οι ίδιοι και το σωματείο τους, θεωρούν ότι το φυλακτικό προσωπικό δεν είναι επαρκές και απαιτούν περισσότερα άτομα».
Σε ερώτηση σχετικά με τη δημόσια εταιρεία «Ανάπλαση ΑΕ» διευκρίνισε ότι, η εταιρεία αυτή δεν ήταν ποτέ δημοτική, έχει τέσσερις μετόχους, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Υποδομών και η απόφαση της κυβέρνησης είναι να επεκταθεί και να αναδείξει τα ιστορικά κέντρα, σε όποιες πόλεις υπάρχουν ανά την επικράτεια.
Τέλος, σχετικά με τη νέα τιμολογιακή πολιτική, η Λίνα Μενδώνη διευκρίνισε ότι θα εφαρμοστεί από τον Απρίλιο του 2025.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Άρης Πορτοσάλτε : Κυρία Υπουργέ καλημέρα σας
Λίνα Μενδώνη: Καλημέρα σε εσάς και τους ακροατές σας
Α.Π.: Έχουμε τρία θέματα κυρία Υπουργέ, θα ξεκινήσω από την απεργία πρώτα των αρχαιοφυλάκων. Σήμερα κλείνουν την Ακρόπολη;
Λ.Μ. : Χθες την έκλεισαν. Ήταν η απεργία που κρίθηκε από το δικαστήριο παράνομη και καταχρηστική. Παρόλα αυτά η Ακρόπολη έμεινε κλειστή διότι με το που ανακοινώθηκε η απόφαση, ένας άλλος σύλλογος του Υπουργείου Πολιτισμού, κήρυξε ξανά στάση εργασίας. Τέλος πάντων, χθες η Ακρόπολη έμεινε κλειστή και ταλαιπωρήθηκαν οι άνθρωποι. Οι επισκέπτες κυμαίνονται γύρω στις 3000, κυρίως είναι σχολεία. Παρόλα αυτά η Ακρόπολη έκλεισε για ένα εντελώς παράλογο λόγο. Ποιος είναι αυτός; Όπως ξέρετε, υπάρχει το ηλεκτρονικό εισιτήριο και έχουν καθιερωθεί οι ζώνες επισκεψιμότητας. Ο Οργανισμός Ανάπτυξης και διαχείρισης πολιτιστικών πόρων που είναι υπεύθυνος για το ηλεκτρονικό εισιτήριο, προκειμένου να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς τους επισκέπτες, αποφάσισε να αναθέσει, μέσα από έναν διαγωνισμό, με πλήρως διαφανείς διαδικασίες, την εξυπηρέτηση των ταμείων, για όσους δηλαδή, δεν έχουν ηλεκτρονικό εισιτήριο. Γιατί υπάρχουν ακόμα επισκέπτες που δεν προμηθεύονται εγκαίρως το ηλεκτρονικό εισιτήριο ή τέλος πάντων, θέλουν κάποια διευκόλυνση στα μηχανήματα αυτόματης πώλησης καθώς και στην διευθέτηση τους, όταν βρίσκονται, εν αναμονή, για να μπούν στον αρχαιολογικό χώρο. Αναθέτει, λοιπόν, κατά την αρμοδιότητά του, και κατά το νόμο, τις υπηρεσίες αυτές, σε μια ιδιωτική εταιρεία που θα προκύψει από το διαγωνισμό. Οι αρχαιοφύλακες λοιπόν, δυσαρεστήθηκαν, διότι ήθελαν οι ίδιοι να εξυπηρετούν τα ταμεία, δηλαδή να κάνουν χρέη και ταμιών και να ασχολούνται και με τη διευθέτηση των επισκεπτών. Αλλά την ίδια στιγμή οι ίδιοι και το σωματείο τους, θεωρούν ότι το φυλακτικό προσωπικό δεν είναι επαρκές και απαιτούν περισσότερα άτομα. Άρα τι είπαμε …
Α.Π.: Να μην απλώνονται έτσι σε πολλές δουλειές, και να κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν…
Λ.Μ.: Ακριβώς. Να κάνουν τη φύλαξη, δηλαδή, αυτό για το οποίο προσλαμβάνονται. Το γεγονός λοιπόν, ότι αποκόπτονται από τα ταμεία, προφανώς τους ενοχλεί.
Α.Π.: Υπάρχει κάποιο άλλο συμφέρον να υπονοήσουμε κυρία Μενδώνη;
Λ.Μ.: Νομίζω δε χρειάζεται να πούμε κάτι παραπάνω. Με έχει ρωτήσει πάρα πολύς κόσμος ότι είναι απορίας άξιον, αφού δεν υφίστανται κάποια ταλαιπωρία οι αρχαιοφύλακες, αφού δεν χάνουν τη δουλειά τους, αφού τους λέτε να κάνουν πλήρως τα καθήκοντά τους, γιατί επιμένουν να κλείσουν την Ακρόπολη; Πείτε μου σας παρακαλώ, γιατί επιμένουν; Εδώ, να τονίσω, ότι αυτό που χρησιμοποιούν ότι παραδίδεται η Ακρόπολη σε ιδιώτες είναι 100% εσφαλμένο. Διότι ο διαχειριστής, παραμένει το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, που είναι ο Οργανισμός Διαχείρισης Πολιτιστικών Πόρων.
Α.Π.: Άρα, είναι η συνήθης προπαγάνδα, ότι όταν μια υπηρεσία εξυπηρετείται από τον ιδιωτικό τομέα να λέγεται ότι ιδιωτικοποιείται το σύνολο του.
Λ.Μ.: Ακριβώς
Α.Π.: Ακρίβυνε το εισιτήριο. κυρία Μενδώνη, ή βάζετε κάποιες κατηγορίες που μπορούν να εξυπηρετούνται πολύ πρωί ή πολύ αργά το βράδυ;
Λ.Μ.: Χτες το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε για την τιμολογιακή πολιτική, η οποία θα εφαρμοστεί από τον Απρίλιο του 2025. Έγιναν κάποιες αυξήσεις των εισιτηρίων, στη λογική της αύξησης που γίνεται σε όλα τα μνημεία και τα μουσεία, ανά την Ευρώπη. Ακολουθούμε, δηλαδή, μια αντίστοιχη λογική. Όμως για να μην αιφνιδιαστεί κανείς, ούτε τα τουριστικά πρακτορεία, ούτε οι μεμονωμένοι επισκέπτες, το νέο εισιτήριο, -η Ακρόπολη είναι 20€ και θα γίνει 30- θα ισχύσει από την 1η Απριλίου του 2025.
Α.Π.: Μάλιστα σε ένα χρόνο από τώρα, αυτό που ανακοινώθηκε χθες είναι για το 2025.
Λ.Μ.: Σε δεκάξι μήνες για την ακρίβεια. Αυτό το οποίο είπαμε, και μπορεί να εφαρμοστεί από τον Απρίλιο του 2024, αφορά μόνο στην εξυπηρέτηση των μεμονωμένων επισκεπτών, που θέλουν να έχουν μια πριβέ ξενάγηση στην Ακρόπολη, τις ώρες που ο Αρχαιολογικός χώρος είναι κλειστός. Είτε, δηλαδή, πριν τις 8 το πρωί ή μετά τις οκτώμισι το βράδυ. Εκεί πραγματικά έχουμε αιτήματα από μικρές ομάδες, τριών ή τεσσάρων ατόμων, που δεν τους απασχολεί το αντίτιμο αλλά θέλουν να έχουν μια ιδιωτική περιήγηση στην Ακρόπολη, εκείνες τις ώρες. Γι΄ αυτές, λοιπόν, τις περιπτώσεις είπαμε ότι μπορούν να γίνονται αυτές οι επισκέψεις, αλλά με ένα πολύ μεγάλο εισιτήριο .
Α.Π.: Θέλω να συζητήσουμε αυτήν την τροπολογία που φέρατε. Ένα θέμα είναι οι τροπολογίες αλλά δεν θα σας βάλω εσάς να απολογηθείτε συνολικά για το θέμα των τροπολογιών της κατάθεσης τη νύχτα που πρέπει να κοπεί. Αλλά, επαναλαμβάνω, αυτό δεν αφορά εσάς, αφορά συνολικά την κυβέρνηση, δεν είναι δικό σας θέμα. Αυτό που θα σας ρωτήσω είναι το εξής: Γιατί έπρεπε να γίνει αυτό το πράγμα, έτσι ξαφνικά προς τον κύριο Δούκα; Δηλαδή, η κυβέρνηση εμφανίζει ένα φόβο απέναντί του, απέναντι στο νέο Δήμαρχο Αθηναίων νομίζω, κυρία Μενδώνη.
Λ.Μ.: Δεν νομίζω ότι είναι ξαφνικά. Είναι κάτι το οποίο έχει συζητηθεί στο υπουργικό συμβούλιο από τον Μάρτιο του 2022. Και αυτό γιατί έχει συμβεί; Διότι μέσα στο πλαίσιο των νέων αναγκών που υπάρχουν στις πόλεις, εκτός από την Αθήνα, έχουμε και πολλές άλλες πόλεις και το ξέρετε πάρα πολύ καλά.
Α.Π.: Με συγχωρείτε που σας διακόπτω, αλλά μήπως πρέπει να το εξηγήσουμε; Γιατί υπάρχουν άτομα που δεν το έχουν καταλάβει, κι εγώ επειδή βιάζομαι, δεν έδωσα χρόνο στον εαυτό μου να εξηγήσω το θέμα. Μήπως πρέπει να το πείτε, τι έχει συμβεί; Δηλαδή η ανάπλαση της Αθήνας γίνεται ανάπλαση Ελλάδος πια;
Λ.Μ.: Ακριβώς. Γίνεται ανάπλαση Ελλάδος. Η εταιρεία «Ανάπλαση ΑΕ», ποια είναι; Είναι η διάδοχος κατάσταση της ΕΑΧΑ. Η παλιά ΕΑΧΑ που έκανε την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας, κάποια στιγμή κλείνει, την περίοδο των μεγάλων οικονομικών δυσχερειών και το 2018 επί ΣΥΡΙΖΑ, συστήνεται κατά το πρότυπο της ΕΑΧΑ, μια δημόσια εταιρία, του δημοσίου δηλαδή, με συμβαλλόμενα 4 υπουργεία: Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Υποδομών, προκειμένου να ασχοληθεί με τις αναπλάσεις, δηλαδή τύπου ενοποιήσεις της Αθήνας. Εν τω μεταξύ, έχουμε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Υπάρχει ευτυχώς μια αλλαγή της νοοτροπίας του κόσμου, να θέλει να αναδείξει τα ιστορικά κέντρα, σε όποιες πόλεις υπάρχουν, και δόξα τω Θεώ στην Ελλάδα έχουμε πολλές τέτοιες περιπτώσεις, με αστικούς ιστούς, που έχουν πραγματικά πολυτιμότατα μνημεία, στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επομένως, με το πλαίσιο αυτό το οποίο έχει δημιουργηθεί και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, γίνεται η συζήτηση αυτή ήδη από τον Μάρτιο.
Α.Π.: Το ήξερε ο κ. Δούκας αυτό; Το ήξερε όταν συζητούσαμε μαζί πριν από λίγο καιρό, το ότι δεν μπορεί να αλλάξει ο σχεδιασμός για την Βας. Όλγας; Ήξερε ο κ. Δούκας ότι έτσι και αλλιώς όλο αυτό το έργο πηγαίνει σε μια εταιρία ανάπλασης που θα αφορά σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στο Δήμο Αθηναίων;
Λ.Μ.: Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω. Αυτό όμως που έχω να πω είναι ότι το έργο στην Βας. Όλγας δεν έχει καμιά σχέση με την ανάπλαση. Είναι άλλο. Η Βας. Όλγας είναι εργολαβία του Δήμου, εάν δεν κάνω λάθος. Αποφασίζει, λοιπόν, η κυβέρνηση αυτό που ισχύει για την Αθήνα, δηλαδή αυτή η δημόσια εταιρεία, και επαναλαμβάνω δεν είναι δημοτική εταιρεία, η δημόσια εταιρεία με εταίρους τα 4 υπουργεία να επεκταθεί σωστά σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, την Άνω Πόλη. Γιατί να μην έχει την ίδια δυνατότητα και η Θεσσαλονίκη και πολλές ακόμα πόλεις στην Ελλάδα; Αυτό το οποίο κάνει η κυβέρνηση είναι να διευρύνει το αντικείμενο της ανάπλασης, η οποία πλέον αφορά όλη την επικράτεια και επίσης κάτι ακόμα: Υπάρχει σήμερα ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο ψηφίστηκε από τη Βουλή περίπου ένα μήνα πριν, για τον τρόπο επιλογής των διοικήσεων. Επομένως, αυτό το οποίο κυκλοφορεί ότι δεν θα διορίζεται ο Δούκας ή δεν θα διορίζει ο Δούκας, αλλά θα διορίζει η κυβέρνηση, επίσης, είναι λάθος, διότι όλοι οι δημόσιοι φορείς πλέον θα ακολουθούν μια διαδικασία επιλογής, μέσα από συγκεκριμένο πλαίσιο, με συνεντεύξεις με ευθύνη του ΑΣΕΠ, ώστε να επιλέγονται οι καταλληλότεροι.
Α.Π.: Δεν του στερεί του κ. Δούκα, με την τροπολογία η κυβέρνηση ή εσείς, να κάνει αυτό που θέλει να κάνει. Θέλω να πω, ότι δεν του περιορίζονται οι δυνατότητες στο Δήμο Αθηναίων κυρία Μενδώνη;
Λ.Μ.: Προφανώς καμία σχέση. Ο Δήμος Αθηναίων θα κάνει το έργο, το οποίο έχει προγραμματίσει ο Δήμαρχος και το Δημοτικό του Συμβούλιο να κάνει. Εδώ, δεν έχουμε δημοτική επιχείρηση, δηλαδή μία δημοτική εταιρεία την οποία ήλεγχε ο Δήμος Αθηναίων και ξαφνικά την παίρνει η κυβέρνηση. Έχουμε μια δημόσια εταιρία, με εταίρους 4 υπουργεία, που διευρύνει το αντικείμενο της δημόσιας εταιρείας, σε επίπεδο επικράτειας και όχι απλώς Δήμου Αθηναίων.
Α.Π.: Υπάρχει ένα άλλο ζήτημα, γιατί έβγαλε και ανακοίνωση ο κ. Μπακογιάννης και λέει ότι στην τροπολογία αυτή, δόθηκε μια αίσθηση από την πλευρά του κ. Δούκα, ότι έρχεται να σκεπάσει ατασθαλίες οικονομικές στον Δήμο Αθηναίων. Και ο κ. Μπακογιάννης διευκρίνισε ότι πρώτα απ' όλα ο έλεγχος είναι ανοιχτός, μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή όταν θα αναλάβει ο κ. Δούκας, και από την άλλη δεν έχουν σχέση τα έργα στην Πανεπιστημίου με όλο αυτό που συζητούμε. Ναι ή όχι;
Λ.Μ.: Η «Ανάπλαση ΑΕ» είχε πολύ συγκεκριμένα πράγματα να κάνει. Και ήταν και συμβαλλόμενη με το Υπουργείο Πολιτισμού.Για παράδειγμα, στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που έγινε για το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, στην Ακαδημία Πλάτωνος. Άλλες είναι οι εργολαβίες και τα έργα τα οποία κάνει ο Δήμος Αθηναίων και προφανώς ο κ. Δούκας έχει τη δυνατότητα να τα συνεχίσει ή να μη συνεχίσει και άλλα είναι τα έργα τα οποία κάνει η συγκεκριμένη εταιρεία.
Α.Π.: Ευχαριστώ πολύ κ. Υπουργέ. Καλημέρα σας
Λ.Μ.: Εγώ σας ευχαριστώ πολύ. Καλημέρα