«Οι διαπραγματεύσεις για τόσο ευαίσθητα πράγματα απαιτούν χρόνο, επιμονή και υπομονή, και εμείς διαθέτουμε. Η Ελλάδα συνεχίζει να μιλάει με το Βρετανικό Μουσείο, όπως και με όλη την επιστημονική κοινότητα. Όλα αυτά είναι πράγματα που συζητώνται. Όμως, τα γλυπτά είναι προϊόντα κλοπής. Βρίσκονται, σήμερα, στο Βρετανικό Μουσείο ως προϊόντα κλοπής. Από κει και πέρα, η Ελλάδα κρατά την εθνική της στάση και συνεχίζει με επιμονή και υπομονή να διεκδικεί. Κι είναι γνωστή η ελληνική θέση, ότι εφόσον τα Γλυπτά του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, το κενό στο Βρετανικό Μουσείο η Ελλάδα μπορεί να το καλύψει διοργανώνοντας περιοδικές εκθέσεις με σημαντικές αρχαιότητες.»
Με αυτά τα λόγια, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξέθεσε, στην εκπομπή του Βασίλη Χιώτη και του Νότη Παπαδόπουλου, στον Σκάι 100,3, τις θέσεις της ελληνικής πλευράς μετά την ακύρωση από τον βρετανό πρωθυπουργό, Ρίσι Σούνακ, της συνάντησής του με τον Έλληνα ομόλογό του, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η Λίνα Μενδώνη είπε ακόμα ότι η δημοσιότητα βοηθάει σίγουρα την υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών του Φειδία και η απρεπής κίνηση Σούνακ συνέβαλε σε αυτή τη δημοσιότητα. «Η Ελλάδα, είπε, εντείνει τη διεκδίκησή της, εστιάζοντας στη βαρβαρότητα που έχουν υποστεί τα γλυπτά, όχι μόνο από τον Ελγιν αλλά και κατά τη διάρκεια της έκθεσή τους: Όταν τη δεκαετία του 1930 καταστράφηκε η πατίνα στη διάρκεια καθαρισμού με βούρτσες. Οταν τη δεκαετία του 1960 υπέστησαν φθορές, καθώς καλύφθηκαν με αραιωμένο κερί γλυκόλης πολυαιθυλενίου. Όταν τις δεκαετίες του 1970 μαθητές έπεσαν πάνω στα γλυπτά και αποσπάστηκε τμήμα της θραυσμένης οπλής αλόγου». Σημείωσε ότι «το πολιτικό μομέντουμ είναι αυτό που μπορεί να δώσει διέξοδο. Αλλωστε σε λίγους μήνες η Βρετανία έχει εκλογές».
Η Υπουργός αναφέρθηκε και στις παρεμβάσεις που έγιναν και στις μελέτες που ετοιμάζονται για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα στην Ακρόπολη. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να αποκαταστήσει τη μορφή που είχε η νότια πρόσβαση κατά την αρχαιότητα, κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα να ελεγχθεί η κοσμοσυρροή στα Προπύλαια. Στόχος είναι το φθινόπωρο του 2024 να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και οι αδειοδοτήσεις, για να αρχίσει το έργο. Η Υπουργός αναφέρθηκε ακόμα στις σχεδιαζόμενες αναγκαίες παρεμβάσεις συντήρησης και αναστήλωσης του Ηρωδείου. Οι μελέτες προγραμματίζονται να τελειώσουν ως το τέλος του 2025, και θα χρειαστεί, για τον σκοπό αυτό, για ένα διάστημα, να διακοπούν οι παραστάσεις.
Τέλος, η Υπουργός Πολιτισμού, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, αναφέρθηκε και στις παρεμβάσεις που έγιναν και στις μελέτες που ετοιμάζονται για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα σε όλες τις δομές, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία στην Ελλάδα, ώστε τα άτομα με αναπηρία να μην αντιμετωπίζουν περιορισμένη πρόσβαση. «Κάποια έργα ακόμα βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, είπε η Υπουργός, και σύντομα θα έχουμε πετύχει την καθολική προσβασιμότητα».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Βασίλης Χιώτης: Στην επικαιρότητα εξακολουθεί να κυριαρχεί τόσο στην Ελλάδα, αλλά όσο και στη Βρετανία, αυτό που συνέβη δύο μέρες πριν με την ακύρωση της συνάντησης του πρωθυπουργού με τον βρετανό ομόλογό του με ευθύνη του Βρετανού ομολόγου, ευθύνη την οποία αποδίδουμε όχι εμείς, αλλά οι Βρετανοί περισσότερο από ότι την αποδίδουμε εμείς. Θα ξεκινήσουμε την εκπομπή μας σήμερα καλωσορίζοντάς στην τηλεφωνική γραμμή, την Υπουργό Πολιτισμού, την κυρία Λίνα Μενδώνη και να συζητήσουμε όχι μόνο αυτό το θέμα, αλλά και αυτό το θέμα. Καλό μεσημέρι, κυρία Υπουργέ.
Νότης Παπαδόπουλος: Γεια σας, γειά σας.
Λίνα Μενδώνη: Καλό μεσημέρι κύριε Χιώτη. Γειά σας κύριε Παπαδόπουλε.
Β.Χ.: Πριν ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας για τα υπόλοιπα, έμαθα ότι βρισκόσασταν στην Ακρόπολη σήμερα το πρωί και αναρωτιέμαι…
Λ.Μ.: Ναι, η αλήθεια είναι ότι πηγαίνω πολύ συχνά στην Ακρόπολη. Σήμερα πράγματι βρέθηκα, δεν ξέρω πώς το μάθατε, αλλά ήμουν στην Ακρόπολη, μέχρι πριν από λίγο μαζί με τον καθηγητή Μανόλη Κορρέ, τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου, την αρμόδια έφορο αρχαιοτήτων, την Έλενα Κουντούρη, συνεργάτες από την υπηρεσία της αναστήλωσης των μνημείων της Ακρόπολης και αρχιτέκτονες, οι οποίοι είναι οι μελετητές μας, για τη δυτική πρόσβαση της Ακροπόλεως. Θα θυμάστε, ενδεχομένως, ότι πριν από 3 χρόνια είχε ξεκινήσει η συζήτηση ότι στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να αποκαταστήσει την άνοδο στην Ακρόπολη, δηλαδή, από εκεί που είναι σήμερα η κύρια είσοδος από την πύλη Μπελέ (Beule) μέχρι τα προπύλαια, στη μορφή την οποία είχε κατά την ρωμαϊκή περίοδο. Αυτό, πέρα από το ότι θα αποκαταστήσει την πραγματική άνοδο στην Ακρόπολη, γιατί αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι διαδοχικές παρεμβάσεις, από τον 19ο αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1970, θα δώσει τη δυνατότητα να μην υπάρχει η κοσμοσυρροή που παρατηρείται στα Προπύλαια, που είναι ένας πολύ στενά διαμορφωμένος χώρος, άνοδος και κάθοδος, και εκεί η μεγάλη ροή των επισκεπτών δημιουργεί τεράστιο συνωστισμό. Λοιπόν, την μελέτη αυτή, η οποία είχε προκαλέσει, τότε, και διάφορες συζητήσεις από την αντιπολίτευση, έχει προχωρήσει πολύ, είναι σχεδόν έτοιμη για να εισαχθεί στα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Β.Χ.: Θα μπουν πιο πολλά μηχανήματα, δηλαδή για να επικυρώνεις το εισιτήριο, αν θυμάμαι καλά;
Λ.Μ.: Όχι, δεν έχει καμία σχέση. Αυτό που σας λέω, αφορά από την πύλη Μπελέ. Είναι η είσοδος, το φυλάκιο, τα ακυρωτικά, μηχανήματα. Ανεβαίνεις και φτάνεις στην πύλη Μπελέ. Η μελέτη αυτή που σας λέω θα διαμορφώσει την είσοδο από το σημείο εκείνο μέχρι τα προπύλαια, όπως ήταν στην ρωμαϊκή αρχαιότητα. Είναι ένα πολύ μεγάλο έργο, είναι ένα πολύ δύσκολο έργο και ήμουν εκεί ακριβώς για να δούμε με τους κατεξοχήν αρμόδιους τους μελετητές, την έφορο αρχαιοτήτων, τον καθηγητή Κορρέ, τη μελέτη επί τόπου και επίσης να προγραμματίσουμε τις μελέτες που πρέπει να κάνει το υπουργείο- τις έχει ήδη ξεκινήσει-, αλλά και χρονοδιαγράμματα επί τόπου.
Β.Χ.: Ο χρονικός ορίζοντας αυτού για να τελειώσει είναι μακρύς απ' ότι καταλαβαίνω.
Λ.Μ.: Πολύ μακρύς δεν είναι. Ο στόχος μας είναι μέχρι το φθινόπωρο του 2024 να έχουμε ολοκληρώσει τις μελέτες σε όλες τις λεπτομέρειες τους, τις αδειοδοτήσεις και λοιπά, προκειμένου να ξεκινήσει το έργο. Δεν είναι εύκολο, αλλά μην φανταστείτε ότι είναι και έργο το οποίο μπορεί να κρατήσει πάρα πολλά χρόνια. Το μελετητικό κομμάτι είναι το πιο δύσκολο και γι αυτό γίνεται ήδη πολλούς μήνες.
Β.Χ.: Κάτι θα το λέγατε για το Ηρώδειο και σας διέκοψα συγγνώμη;
Λ.Μ.: Ναι, αυτό που έλεγα για το Ηρώδειο είναι ότι ήδη έχει ξεκινήσει το μελετητικό πρόγραμμα, διότι κάποια στιγμή πρέπει να παρέμβουμε και στο Ηρώδειο. Το μνημείο έχει καταπονηθεί και πρέπει να το δούμε πριν να υπάρξουν επικινδυνότητες. Θα πρέπει να δούμε την αναστήλωση του, τη συντήρησή του. Αυτό είναι ένα καινούργιο πακέτο μελετών που έχουμε ξεκινήσει στο Υπουργείο, το 2023, και θα συνεχιστεί με στόχο, μέχρι το τέλος του 2025, οι μελέτες αυτές να είναι έτοιμες. Μετά θα πρέπει για κάποιο διάστημα να κλείσει το μνημείο για να μπορέσει να γίνει η αποκατάστασή του.
Ν.Π.: Θα διακοπούν οι παραστάσεις για ένα διάστημα, για να γίνει η αποκατάσταση.
Λ.Μ.: Για ένα διάστημα θα διακοπούν οι παραστάσεις και ακριβώς επειδή αυτό επηρεάζει και το Ελληνικό Φεστιβάλ, θέλουμε έγκαιρα να κάνουμε αυτό τον προγραμματισμό, ώστε να ενημερώσουμε και τους φορείς που μετέχουν στο ελληνικό φεστιβάλ και το Ελληνικό Φεστιβάλ, πότε ακριβώς θα ξεκινήσουν τα έργα και ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για να κλείσει το Ηρώδειο, προφανώς για τον συντομότερο δυνατό χρόνο.
Ν.Π.: Τώρα, πάμε λίγο στις απρέπειες του κυρίου Σούνακ. Θεωρείται ότι η δημοσιότητα που πήρε το όλο θέμα βοηθάει την υπόθεση των γλυπτών.
Λ.Μ.: Βοηθάει, σίγουρα. Νομίζω ότι αυτό το εξέφρασε και ο πρωθυπουργός, σήμερα στην επίσκεψή του στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Κάνοντας από χθες μια ανασκόπηση μέσω του Διαδικτύου στα διεθνή μέσα και όχι μόνο στα ευρωπαϊκά, είδα κότι το θέμα έχει αποκτήσει μια τεράστια δημοσιότητα. Και η όποια δημοσιότητα δεν αφορά μόνο το γεγονός ότι ακυρώθηκε με ευθύνη του βρετανού πρωθυπουργού, η συνάντησή του με τον κύριο Μητσοτάκη αφορά σε αυτό καθαυτό το ελληνικό αίτημα. Επομένως, εξαιτίας αυτής της εσφαλμένης κίνησης του κ. Σούνακ, της απρεπούς συμπεριφοράς θα έλεγα, το ελληνικό αίτημα, της οριστικής επιστροφής και επανένωσης των γλυπτών στο μουσείο της Ακρόπολης, δύο μέρες βρίσκεται στην απόλυτη επικαιρότητα.
Β.Χ.: Αυτό είναι το θετικό. Το αρνητικό είναι ότι εκεί που πιστεύαμε ότι μπορεί να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, έστω για τις κατ αρχάς διαβουλεύσεις κάτω από το ραντάρ. Τώρα δεν υπάρχει πια η πολιτική βούληση και ξέρουμε πολύ καλά ότι στη Βρετανία υπάρχουν 2 σκέλη. Υπάρχει το βρετανικό μουσείο που λέει; Θα συνεχίσουμε να συζητάμε, αλλά πρέπει να υπάρχει και πολιτική βούληση από την εκάστοτε κυβέρνηση και η κυβέρνηση Σούνακ δεν φαίνεται καθόλου πρόθυμη να προχωρήσει τις διαβουλεύσεις;
Λ.Μ.: Ναι, αλλά με την κυβέρνησή Σούνακ δε φαινόταν και πριν από μερικούς μήνες. Το ξέραμε. Ο πρωθυπουργός πηγαίνοντας στο Λονδίνο ήξερε πάρα πολύ καλά ποια είναι η θέση της κυβέρνησης Σούνακ και αυτή η θέση της μπορούσε να επαναληφθεί και αν γινότανε η συνάντηση, που δεν έγινε. Θέλω να πω ότι έτσι είναι οι διαπραγματεύσεις αυτού του είδους και για τόσο ευαίσθητα πράγματα απαιτούν χρόνο, απαιτούν υπομονή και νομίζω ότι η ελληνική πλευρά διαθέτει και την υπομονή αλλά και την επιμονή, να θέτει τα θέματα αυτά και να τονίζει συνεχώς τη βαρβαρότητα με την οποία η βρετανική πλευρά έχει συμπεριφερθεί στα γλυπτά του Φειδία όχι μόνο από τον ίδιο τον Έλγιν, πράγμα το οποίο μαρτυρείται από τον Ντότγουελ από δικούς του ανθρώπους που παρακολουθούσαν την εποχή εκείνη, τι έκανε ο Έλγιν, αλλά και αργότερα όταν το βρετανικό μουσείο στη δεκαετία του '30 με συρμάτινες βούρτσες και χημικά, απέξυσε τις επιφάνειες για να βγάλει την πάτινα. Όταν την δεκαετία του '60 η επιφάνεια των γλυπτών καλύφθηκε με αραιωμένο κερί γλυκόλης πολυαιθυλενίου. Ακόμα και τη δεκαετία του '60 και τη δεκαετία του '70 όταν μαθητές πέσανε πάνω και κάποιος αφαίρεσε ένα μικρό απότμημα από την οπλή του αλόγου. Θέλω να πω ότι, αυτά όλα, με αφορμή την ακύρωση της συνάντησης, έχουν βγει ξανά στο φως και συζητώνται, με αποτέλεσμα να ενισχύεται το ελληνικό αίτημα. Δημιουργείται ένα κλίμα και ενισχύεται αυτό το κλίμα το οποίο έχει δημιουργηθεί διεθνώς υπέρ του δίκαιου του ελληνικού αιτήματος. Φυσικά, η ελληνική πλευρά, ο Πρωθυπουργός το δήλωσε ήδη, ότι είναι αμετακίνητος στη θέση του. Τα γλυπτά είναι προϊόντα κλοπής. Βρίσκονται σήμερα στο βρετανικό μουσείο ως προϊόντα κλοπής. Από κει και πέρα, η Ελλάδα κρατά την εθνική της στάση και συνεχίζει με επιμονή και υπομονή να διεκδικεί αυτά που της ανήκουν.
Ν.Π.: Μια κυβέρνηση των Εργατικών, δηλαδή που είναι πολύ πιθανό να είναι μετά τις επόμενες εκλογές, πιστεύετε ότι είναι πιο κοντά σε μια λύση;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, σίγουρα το πολιτικό momentum είναι αυτό το οποίο μπορεί να δώσει και διέξοδο, αλλά είναι και ένα γενικότερο momentum. Θα δούμε. Η Βρετανία έχει εκλογές σε λίγους μήνες. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Τα διαθέτουμε και τα δύο.
Β.Χ.: Διάβασα κάποιες δηλώσεις σήμερα του Βρετανικού Μουσείου που λέει, συνεχίζουμε να συζητάμε. Αυτό φαντάζομαι και εσείς το καλλιεργείτε από την πλευρά του Υπουργείου Πολιτισμού. Θέλω να πω ότι με τη δυναμική που, σίγουρα, δημιουργήθηκε τις τελευταίες ημέρες, φαντάζομαι και εσείς θα ξαναπιάσετε το νήμα. Δεν διακόπηκαν, δεν έχετε στοιχεία διακοπής των διαβουλεύσεων με το βρετανικό Μουσείο;
Λ.Μ.: Με το Βρετανικό Μουσείο, όπως και με όλη την επιστημονική κοινότητα, η Ελλάδα συνομιλεί για αυτό το θέμα. Και για να σας πω και κάτι περισσότερο, η σχέση μας με το Βρετανικό Μουσείο, μπορεί να είναι έντονη, δηλαδή να υπάρχει μια ένταση, όσον αφορά στα γλυπτά του Παρθενώνα, όμως στην έκθεση η οποία θα εγκαινιαστεί, μετά από λίγες μέρες, στο μουσείο της Ακρόπολης, το Βρετανικό Μουσείο δανείζει στο Μουσείο της Ακρόπολης, σημαντικά εκθέματά του. Αυτό γιατί το λέω; Το λέω για να δείξουμε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού, το Μουσείο της Ακρόπολης, η ελληνική πλευρά, καλλιεργεί συστηματικά τις σχέσεις της και με το Βρετανικό Μουσείο και με τα άλλα ευρωπαϊκά μουσεία και τα αμερικανικά προφανώς- απλώς, στα αμερικάνικα δεν υπάρχουν θραύσματα των γλυπτών- αλλά γενικά η ελληνική πλευρά κάνει διάλογο και αναπτύσσει τα επιχειρήματά της.
Ν.Π.: Βοηθήστε μας λίγο, γιατί έχουμε διαβάσει για το θέμα αλλά θέλαμε τη δικά σας επιβεβαίωση. Ακούμε ότι υπάρχει στο τραπέζι μια πολυετή συμφωνία επιστροφής των γλυπτών με αντάλλαγμα τη διάθεση μοναδικών εκθεμάτων από τα μουσεία της χώρας, τα οποία θα εκτίθενται για κάποια περίοδο στο βρετανικό μουσείο. Αυτή είναι η φόρμουλα που είναι στο τραπέζι;
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, είναι αυτό το οποίο είπε προ τριών ετών, νομίζω, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον Μπόρις Τζόνσον. Εφόσον τα γλυπτά επιστρέψουν στην Ελλάδα, το κενό το οποίο θα προκύψει, μπορεί η Ελλάδα να το καλύψει, οργανώνοντας περιοδικές εκθέσεις με σημαντικές αρχαιότητες και από το ντεπό που έχει το βρετανικό μουσείο, αλλά προφανώς και με αρχαιότητες, οι οποίες, με βάση τον αρχαιολογικό νόμο, μπορούν να δανείζονται για περιοδικές εκθέσεις στο Βρετανικό Μουσείο.
Ν.Π.: Χωρίς αυτό να βέβαια να σημαίνει ότι θα έχουν αποδεχθεί οι Βρετανοί ότι τα μάρμαρα είναι δικά μας τα γλυπτά είναι δικά μας.
Λ.Μ.: Αυτά όλα είναι πράγματα τα οποία συζητώνται. Είναι οι λέξεις οι οποίες έχουν τη σημασία τους. Αυτό το οποίο εγώ μπορώ να σας πω είναι ότι από τη στιγμή που τα γλυπτά επιστρέψουν στην Αθήνα στο Μουσείο της Ακρόπολης, η Ελλάδα μπορεί να καλύψει το κενό, και θέλει να το κάνει οργανώνοντας σημαντικές περιοδικές εκθέσεις στο Βρετανικό Μουσείο.
Β.Χ.: Τώρα, πριν σας αποχαιρετήσουμε κυρία Υπουργέ, θέλω να θέσω κι άλλο ένα ζήτημα. Την Κυριακή ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία και επειδή αυτό και αν είναι θέμα πολιτισμού αλλά στον κύκλο των δικών σας αρμοδιοτήτων, δηλαδή στα μουσεία, σε διάφορους χώρους που επισκέπτονται πολίτες, Έλληνες και ξένοι, τα άτομα με αναπηρία έχει γίνει πολλή κουβέντα για την περιορισμένη πρόσβαση τους.
Λ.Μ.: Όχι πια.
Β.Χ.: Δεν υπάρχει πια μουσείο που να έχει δυσκολία πρόσβασης άτομο με αναπηρία;
Ν.Π.: Ράμπες, τουαλέτες, ασανσέρ;
Λ.Μ.: Υπάρχουν κάποια ακόμα, αλλά είναι σε εξέλιξη τα έργα προκειμένου να φτάσουμε σε αυτό που είναι κεντρικός πολιτικός στόχος όχι μόνο του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά συνολικά της κυβέρνησης. Ένας λόγος παραπάνω, όταν μιλάμε για πολιτιστικές υποδομές, την καθολική προσβασιμότητα. Ήδη, στο Υπουργείο Πολιτισμού υπάρχει ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα έργων το οποίο είναι σε εξέλιξη. Σήμερα εκτελείται σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Να σας πω χαρακτηριστικά; Πρέπει να δούμε την προσβασιμότητα τουλάχιστον σε τρία ή τέσσερα επίπεδα. Το Υπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίζει και τα τέσσερα: Τα κινητικά προβλήματα, τα προβλήματα όρασης, τα προβλήματα ακοής και τα προβλήματα νοητικής στέρησης. Θα σας δώσω κάποια παραδείγματα για τα κινητικά προβλήματα. Ξέρετε πολύ καλά ότι έχει γίνει η Ακρόπολη προσβάσιμη πλέον με τον ανελκυστήρα και με τις διαδρομές. Αυτή τη στιγμή δυο μείζονα έργα εκτελούνται στο Δικταίο Άνδρο και στη Μονεμβασία, ώστε να μπορούν οι δύο αυτοί χώροι να είναι προσβάσιμοι. Το Δικταίο Άνδρο είναι ένα από τα σημαντικότερα και δημοφιλέστερα μνημεία της Κρήτης, αντιστοίχως και η Μονεμβασία. Μπορώ να σας απαριθμήσω πάρα πολλούς αρχαιολογικούς χώρους από το Ρωμαϊκό Στάδιο της Πάτρας, την Ελευσίνα, τον Όσιο Λουκά, την Ολυμπία. Τα μεγάλα μουσεία είναι όλα προσβάσιμα.
Β.Χ.: Έλεγχοι γίνονται έτσι ώστε αυτά που έχουν κατασκευαστεί, φτιαχτεί για να διευκολύνουν τα άτομα να παραμένουν λειτουργικά. Μου είπε κάποιος, για παράδειγμα, ότι υπάρχει μουσείο που εάν ανοίξεις την τουαλέτα για να μπεις θα σε χτυπήσουν οι σφουγγαρίστρες και τα είδη υγιεινής, τα οποία αποθηκεύονται εκεί.
Λ.Μ.: Ναι έχετε δίκιο σε αυτό. Υπήρχαν ένα- δύο ατυχείς περιπτώσεις, κάποιες τις διαπίστωσα και εγώ, που συνέβη αυτό που λέτε. Νομίζω, ότι έγκειται στην ευαισθησία του κάθε υπευθύνου και είμαι σχεδόν σίγουρη ότι μετά από τις υποδείξεις που έγιναν, γιατί και εγώ υπήρξα μάρτυρας ενός τέτοιου δυσάρεστου επεισοδίου, δηλαδή άνοιξα μια τουαλέτα ΑΜΕΑ και είδα ότι είχε γίνει αποθήκη, ότι πλέον και αυτό έχει αποκατασταθεί. Αλλά αυτό που ήθελα να προσθέσω, εάν μου δώσετε 2 λεπτά, είναι ότι εκτός από τους ανθρώπους που έχουν κινητικά προβλήματα, είναι κινητικά εμποδιζόμενοι, έχουμε στους αρχαιολογικούς χώρους πια και στα μουσεία δημιουργήσει απτικές διαδρομές για τους ανθρώπους που έχουν προβλήματα στην όραση. Και μιλώ για πολύ σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως είναι η Κνωσός, οι Φίλιπποι, το μουσείο του και ο αρχαιολογικός χώρος τους, οι Δελφοί αλλά και για μικρότερους χώρους, όπως είναι το μουσείο των Αβδήρων ή το Φιλέρημο στη Ρόδο. Τα προβλήματα ακοής των συνανθρώπων μας τα αντιμετωπίζουμε με εικονικές περιηγήσεις, όπως στο μουσείο της Ολυμπίας ή στο Μουσείο των Δελφών ή στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Έχουμε μπει σε ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα πιστοποίησης των δημοσίων μουσείων. Το πρώτο τρίμηνο του ΄24 θα πιστοποιήσουμε τα μουσεία της Ηπείρου. Μια από τις ανάγκες για να πιστοποιηθούν τα δημόσια μουσεία είναι να είναι απολύτως προσβάσιμα δι' αυτού του τρόπου. Για αυτό σας είπα ότι γίνονται συνεχώς έργα.
Β.Χ.: Ωραία σας ευχαριστούμε πολύ για αυτή την επικοινωνία.
