Ευρεία σύσκεψη υπό την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, παρουσία του Υφυπουργού αρμόδιου για τον Σύγχρονο Πολιτισμό Χρίστου Δήμα, πραγματοποιήθηκε στο ΥΠΠΟ, στο πλαίσιο της πολιτικής του για την αναβίωση και τον επαναπροσδιορισμό της ελληνικής χειροτεχνίας, καθώς και τη στήριξη των χειροτεχνών μέσω του έργου «Πρότυπη Στρατηγική Ανασύστασης, Ανάπτυξης και Επαναπροσδιορισμού της Ελληνικής Χειροτεχνίας», το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σκοπός του Υπουργείου Πολιτισμού είναι η ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών, μέσω της χειροτεχνίας, αλλά και η ανάδειξη μιας νέας γενιάς χειροτεχνών σε περιοχές με μεγάλη χειροτεχνική παράδοση, καθώς η ελληνική χειροτεχνία αντιμετωπίζεται ως πολύτιμο στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και ως δυναμικός τομέας περιφερειακής ανάπτυξης.
Για την υλοποίηση του έργου έχει υπογραφεί Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και των Πανεπιστημίων Θεσσαλίας, Δυτικής Αττικής και Δυτικής Μακεδονίας. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσονται προγράμματα σπουδών τεσσάρων εξαμήνων, με συνολική διάρκεια 260 ωρών (80 ώρες θεωρητική εκπαίδευση και 180 ώρες εργαστηριακά μαθήματα) για την ξυλοτεχνία, την υφαντική και την κεραμική, ενώ σε δομές κατάρτισης στην υφαντική, την κεραμική και την ξυλοτεχνία σε περιοχές με αντίστοιχη χειροτεχνική παράδοση, ανά την Ελλάδα, προβλέπεται να διδάξουν καθηγητές των Πανεπιστημίων, αλλά και εμπειροτεχνίτες από την κάθε περιοχή. Το έργο περιλαμβάνει και τις απαραίτητες επισκευές και προσαρμογές κτιρίων, που παρέχουν συνεργαζόμενοι Δήμοι, από το Δίκτυο Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη (ΔΕΠΑΝ), την προμήθεια του απαιτούμενου εξοπλισμού, καθώς τις αμοιβές των διδασκόντων.
Στη σύσκεψη συζητήθηκε η α΄ φάση εξέλιξης του έργου, ο σχεδιασμός και η πιλοτική εφαρμογή μιας συνολικής στρατηγικής για τον τομέα, ως βάση αναδιάρθρωσης των τριών κλάδων -υφαντική, ξυλοτεχνία κεραμική- σε περιοχές που παραδοσιακά υπάρχει σχετική δραστηριότητα, καθώς και η εκπόνηση σχετικών Προγραμμάτων Σπουδών. Ειδικότερα, παρουσιάστηκε το ερευνητικό πρόγραμμα, που εκπονεί το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, που περιλαμβάνει τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης χάραξης και εφαρμογής Πρότυπης Στρατηγικής Ανασύστασης – Ανάπτυξης και Επαναπροσδιορισμού της Ελληνικής Χειροτεχνίας, τα Προγράμματα Σπουδών που έχουν ολοκληρωθεί, και η δημιουργία ανοιχτής ψηφιακής βιβλιοθήκης για την ελληνική χειροτεχνία.
Συζητήθηκε, επίσης, η οργάνωση της β' φάσης του έργου, που περιλαμβάνει την υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους κλάδους της υφαντικής, της ξυλοτεχνίας και της κεραμικής από τα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Δυτικής Αττικής και Δυτικής Μακεδονίας, μέσω των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) των συγκεκριμένων ΑΕΙ, που προγραμματίζεται να ξεκινήσουν το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
Στο πλαίσιο του ευρύτερου έργου της αναβίωσης της ελληνικής χειροτεχνίας περιλαμβάνονται κίνητρα για επαγγελματίες χειροτέχνες, όπως τη μείωση του ετήσιου τέλους επιτηδεύματος κατά 38% για τους αυτοαπασχολούμενους, τον μηδενισμό του τέλους επιτηδεύματος για χειροτέχνες που έκλεισαν τα βιβλία τους κατά τη διάρκεια της οικονομικής ή πανδημικής κρίσης και θα προχωρήσουν σε επανέναρξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, ως τις 30.6.2023, καθώς και η επιδότηση του 30% του κύκλου εργασιών τους, έως του ύψους των €5.000 για τους πρώτους 3.100 που θα προβούν στην επανέναρξη. Επίσης, περιλαμβάνεται το χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την ενίσχυση του παραγωγικού εξοπλισμού και ψηφιακού μετασχηματισμού των χειροτεχνικών επιχειρήσεων ύψους €2.500.000 με χρηματοδότηση, τουλάχιστον 50%, και επιλέξιμες δαπάνες όπως η προμήθεια παραγωγικού εξοπλισμού, η προμήθεια τεχνολογικού και ψηφιακού εξοπλισμού, η προμήθεια εξοπλισμού γραφείου, τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, η προμήθεια λογισμικού όπως εφαρμογών διαχείρισης πιστώσεων, προγράμματα σχεδίου, εξειδικευμένου λογισμικού διαχείρισης πελατών, αποθήκης της επιχείρησης CRM, ERP κ.α., οι υπηρεσίες κατασκευής ανάπτυξης και αναβάθμισης ιστοσελίδων και e-shop, η συμμετοχή σε εγχώριες και εξωχώριες ηλεκτρονικές αγορές (e-marketplaces), διαδικτυακές υπηρεσίες, ψηφιακό marketing, υπηρεσίες ανάπτυξης συστήματος πιστοποίησης – διαχείρισης ποιότητας κ.λπ.
Παράλληλα περιλαμβάνεται η δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για την ελληνική χειροτεχνία με στόχο την προβολή του ελληνικού χειροτεχνικού brand αλλά και την δικτύωση των χειροτεχνών μέσω μητρώου χειροτεχνών και την κατάρτισής μέσω ψηφιακών μαθημάτων χειροτεχνικής επιχειρηματικότητας.
Στη σύσκεψη μετείχαν εκ μέρους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η Γλ. Καραγκούνη, αν. Καθ. Επιχειρηματικότητας, Καινοτομίας και Τεχνολογιών Παραγωγής, ο Γ. Παπαδόπουλος, καθ. Μάρκετινγκ και Οικονομικής Επιχειρήσεων Ξύλου και ο Μ. Τρίγκας, αν. Καθ. στο Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού, εκ μέρους του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ο Γ. Παναγιάρης, καθ. στο τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, εκ μέρους του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας ο καθ. Γ. Ζιώγας της Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας, ο Β. Κουτσιώρης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑΝ, και εκ μέρους του ΥΠΠΟ ο Β. Συμεωνίδης, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών, ο Διευθυντής Εικαστικών, Αρχιτεκτονικής, Φωτογραφίας και Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού Α. Σκλεπάρης, ο Προϊστάμενος ΕΔΕΠΟΛ Γ. Μυλωνάς, η Διευθύντρια Προστασίας Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Σ. Φωτοπούλου και άλλα υπηρεσιακά στελέχη.
