Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει βασική πολιτική του προτεραιότητα και μόνιμο στόχο τον επαναπατρισμό των πολιτιστικών αγαθών, τα οποία έχουν εξαχθεί παράνομα από τη χώρα μας. Η επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα αποτελεί εθνικό ζήτημα, το οποίο, τουλάχιστον, από το 2019 απασχολεί όχι μόνο το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά προσωπικά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της Υπουργού Πολιτισμού στο Alpha Radio 98,9.
Λένα Βασιλάκου: Εχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε στον 9,89 Alpha Radio την Υπουργό Πολιτισμού, την κυρία Λίνα Μενδώνη. Καλή σας ημέρα.
Λίνα Μενδώνη: Καλημέρα κ. Βασιλάκου σε σας και τους ακροατές σας.
Λ.Β. Θα ήθελα να αναφερθούμε, καταρχάς, στην πρόσφατη σύσκεψη που είχατε με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ κ. Λέκκα, τον εκπρόσωπο του ΤΕΕ κ. Μπαρδάκη, τον κ. Διδασκάλου, για να προλαμβάνουμε καλύτερα παρά να θεραπεύουμε αργότερα. Ετσι;
Λ.Μ. Ακριβώς. Κοιτάξτε, νομίζω ότι πλέον τα τελευταία χρόνια έχουμε όλοι συνειδητοποιήσει ότι σχεδόν στα πάντα η πρόληψη είναι το καλύτερο μέσον αντιμετώπισης. Αυτό, λοιπόν, ξεκίνησε μετά από πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού, πριν από αρκετό καιρό, δίνοντας οδηγία να ελεγχθούν όλα τα δημόσια κτίρια, με προτεραιότητα στα σχολεία και τα νοσοκομεία, όπως ήταν το προφανές.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως ξέρετε, εκτός από το πολιτισμικό του απόθεμα, εκτός, δηλαδή, από αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία κ.λπ., έχει και κτίρια, το ίδιο και οι φορείς του, που χρησιμοποιούνται για την καθημερινή εργασία των υπηρεσιών και βεβαίως έχουμε τους πολιτιστικούς χώρους, που είναι χώροι συνάθροισης κοινού. Κάναμε τη συνάντηση εργασίας στην οποία αναφερθήκατε, ακριβώς για να καταλήξουμε στις προτεραιότητες και κυρίως να δούμε τι πρέπει να κάνουμε εμείς, από πλευράς των τεχνικών υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού. Δηλαδή, να ξεκινήσει αμέσως ο προσεισμικός έλεγχος, μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο του ελέγχου των δημόσιων κτιρίων. Και επειδή έχουμε χώρους συνάθροισης κοινού, όπως και τις υπηρεσίες μας σε κτίρια, κάποια εξ αυτών αρκετά παλιά, ζήτησα από τον ΟΑΣΠ και το Τεχνικό Επιμελητήριο, δηλαδή από τον κ. Λέκκα και τον κ. Στασινό, να μας ετοιμάσουν ένα πρόγραμμα για να ελεγχθεί η μη δομική τρωτότητα των κτιρίων. Ν ελεγχθούν τα μηχανολογικά συστήματα, οι ανελκυστήρες, τυχόν προβλήματα στα υδραυλικά συστήματα. Απευθύνθηκα τους δύο Οργανισμούς για να ετοιμάσουν ένα πρόγραμμα, ειδικά για το Υπουργείο Πολιτισμού, να το κοστολογήσουν σύμφωνα με τις προτεραιότητες που θα θέσουν κατά κύριο λόγο οι υπηρεσίες μας για τον έλεγχο της μη δομικής τρωτότητας.
Λ.Β. Υπάρχει κάποια προθεσμία να σας καταθέσουν το πρόγραμμα ώστε να εκκινήσουν το συντομότερο δυνατό οι έλεγχοι;
Λ.Μ. Τον Σεπτέμβριο θα μας παρουσιάσουν το πρόγραμμα το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή, το συντομότερο δυνατόν. Είμαι σαφής: Δεν υπάρχει κάποιος κίνδυνος. Απλώς, θέλουμε να προλάβουμε.
Λ.Β.: Αυτό ακριβώς. Το προλαμβάνειν είναι καλύτερο του θεραπεύειν. Θέλω να περάσουμε στην κλιματική αλλαγή, στην οποία είναι αφιερωμένος ο θεσμός «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» φέτος, με εκδηλώσεις μέχρι το τέλος Αυγούστου.
Λ.Μ.: Ναι, είναι περισσότερες από 140 εκδηλώσεις, με 70 καινούργιες παραγωγές σε όλη την Ελλάδα. Φέτος, ο θεσμός είναι αφιερωμένος στην κλιματική κρίση. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία. Στο Υπουργείο Πολιτισμού, από τον Οκτώβριο του 2019, ξεκινήσαμε τη μελέτη της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της στην πολιτιστική κληρονομιά, υλική και άυλη. Είναι μία διεθνής πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης. Ο Πρωθυπουργός μίλησε, για το θέμα αυτό, στα Ηνωμένα Έθνη το 2019 και ήδη η Ελλάδα έχει αποσπάσει την υποστήριξη περισσοτέρων από εκατό χωρών.
Στο Υπουργείο Πολιτισμού μελετούμε συστηματικά το θέμα. Ετοιμάζουμε το Εθνικό Σχέδιο για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Κρίσης στο πολιτιστικό απόθεμα, το οποίο θα είναι έτοιμο το 2025. Έχουμε εντάξει ένα έργο ερευνητικό-μελετητικό στο Ταμείο Ανάκαμψης, με προϋπολογισμό πάνω από 30 εκ. ευρώ, με συγκεκριμένες παρεμβάσεις στους αρχαιολογικούς χώρους. Στο ίδιο πλαίσιο, έχουμε δημιουργήσει κοινή ομάδα εργασίας η οποία επικοινωνεί σχεδόν καθημερινά με το Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας, με την υποστήριξη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και την επιστημονική υποστήριξη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.
Στο πλαίσιο αυτό, η κοινή ομάδα μελετά και υποδεικνύει παρεμβάσεις σε μείζονες αρχαιολογικούς χώρους ώστε, στον βαθμό που είναι δυνατόν, να αποτρέψουμε πυρκαγιές ή άλλες δυσοίωνες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Λ.Β.: Αναφερθήκατε νωρίτερα στις εργασίες του Υπουργείου, από το 2019, σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο, για να υπάρξει πρόληψη για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα μνημεία πολιτισμού, και υπάρχουν μνημεία που είναι εγγεγραμμένα στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ γίνεται ένας αγώνας για να ενταχθούν και άλλα. Θα ήθελα, με αφορμή και την απώλεια της Μαριάννας Βαρδινογιάννη -είχατε κάνει βέβαια δήλωση στον Τύπο- να μας πείτε δυο λόγια για αυτή τη σπουδαία προσωπικότητα που χάσαμε. Εμείς έχουμε έναν παραπάνω σύνδεσμο...
Λ.Μ.: Και εμείς είχαμε έναν πολύ δυνατό σύνδεσμο, και στο επίπεδο του Υπουργείου Πολιτισμού αλλά και προσωπικά. Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη ήταν μία σπουδαία Ελληνίδα, η οποία δούλεψε με αφοσίωση, σε πολύ μεγάλες δράσεις, κοινωνικές, πολιτιστικές, εθνικές. Με τη Μαριάννα Βαρδινογιάννη, πέρα από την προσωπική μας φιλία, στέκομαι στην η αφοσίωσή της στον αγώνα μας για το εθνικό αίτημα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα. Ηταν αφοσιωμένη σε ό,τι αφορούσε στον πολιτισμό και στην προβολή του στο εξωτερικό. Ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος και συγχρόνως με μια τεράστια κοινωνική ευαισθησία και ένα έργο, το οποίο δύσκολα αποτιμάται. Είναι τεράστιο το έργο της στον κοινωνικό χώρο, για να το αποτιμήσουμε αλλά και την τρομερή αγάπη της για τα παιδιά. Σε αυτά πρέπει να προσμετρήσουμε και την πολύ σημαντική συμβολή της, στα διάφορα θέματα πολιτισμού.
Λ.Β.: Ασφαλώς, και εσείς πέρα από τα τελευταία χρόνια, από το 2019 και έπειτα που είστε Υπουργός, με ένα μικρό διάλειμμα της υπηρεσιακής κυβέρνησης πριν από τις εκλογές, είστε 20 χρόνια στο Υπουργείο Πολιτισμού, σε διάφορες θέσεις και έχετε παρακολουθήσει από διαφορετικά πόστα αυτόν τον αγώνα που γίνεται για την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα.
Λ.Μ.: Κοιτάξτε, η στρατηγική του Υπουργείου Πολιτισμού και η βασική πολιτική του προτεραιότητα είναι ο επαναπατρισμός των πολιτιστικών αγαθών, τα οποία έχουν εξαχθεί παράνομα από τη χώρα μας. Ειδικά, το θέμα της επανένωσης των γλυπτών του Παρθενώνα είναι ένα εθνικό ζήτημα, το οποίο, τουλάχιστον, από το 2019 απασχολεί όχι μόνο το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά προσωπικά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Επανέρχομαι για να πω ότι η συμβολή της Μαριάννας στο θέμα αυτό ήταν πραγματικά καθοριστική.
Λ.Β.: Κυρία Μενδώνη, να σας ευχαριστήσω πολύ, να σας ευχηθώ καλό καλοκαίρι. Να είστε καλά.
Λ.Μ.: Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ πολύ.
