Ολοκληρώνοντας τον κύκλο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, ο φορέας πολιτισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που μετρά δύο δεκαετίες δράσης και προσφοράς, φέρνει το φιλότεχνο κοινό της πόλης σε επαφή με έργα επιφανών ζωγράφων που γέννησε το φιλελληνικό κίνημα. Τη θεματική έκθεση «Θησαυροί Φιλελληνικής Ζωγραφικής» που για πρώτη φορά παρουσιάζει το σύνολο της Συλλογής του Ιδρύματος Αντώνιος Ε. Κομνηνός, εγκαινίασε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Όπως ανέφερε στον χαιρετισμό της, η Λίνα Μενδώνη:
«Η Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε την καταληκτική εκδήλωση μιας μακρόχρονης διαδικασίας αφύπνισης, επαναπροσδιορισμού και ωρίμανσης της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων, που οικοδομήθηκε πάνω στα γλωσσικά, αξιακά, ιδεολογικά και εν γένει πολιτισμικά και συμβολικά θεμέλια του αρχαίου παρελθόντος, όπως αυτό επιβίωσε στην ιστορική μνήμη, αλλά και στο συναίσθημα των νεότερων Ελλήνων, καλλιεργήθηκε από τον Ευρωπαϊκό και Νεοελληνικό Διαφωτισμό, ανακαλύφθηκε εκ νέου, ερμηνεύθηκε και εξιδανικεύτηκε από τα ρεύματα κλασικισμού και ρομαντισμού στην Ευρώπη διαμέσου της Αναγέννησης. Αυτή ακριβώς η αντίληψη αποτέλεσε την αφετηρία και τη βάση του διεθνούς κινήματος του Φιλελληνισμού, που ξεκίνησε από τον πνευματικό κόσμο της Δύσης και μέσω της τέχνης -ζωγραφικής, ποίησης και λογοτεχνίας- απέκτησε ισχυρά ερείσματα στη διεθνή κοινή γνώμη, ασκώντας εν συνεχεία ισχυρές πιέσεις στις δυτικές κυβερνήσεις να παρέμβουν ενεργά και να συμβάλουν έμπρακτα στην ελληνική υπόθεση. Οι χαρακτηριστικές αυτές πτυχές του φιλελληνικού κινήματος διαπνέουν έντονα το έργο πολλών Ευρωπαίων και Ελλήνων ζωγράφων της εποχής, επηρεάζοντας άμεσα και έμμεσα την έμπνευση της θεματογραφίας τους, και δημιουργώντας ένα ρεύμα που εκτός από καλλιτεχνικό είναι και έντονα ακτιβιστικό. Δείγματα αυτού του ρεύματος, πραγματικά αριστουργήματα της ευρωπαϊκής ζωγραφικής, συχνά μνημειακού χαρακτήρα και διαστάσεων, που συχνά υπογράφονται από μεγάλους και γνωστούς δημιουργούς διαφόρων εθνικοτήτων, Γερμανούς, Γάλλους, Άγγλους, Ιταλούς, Δανούς, αλλά και κάποιους Έλληνες, φιλοξενούνται σήμερα σε μεγάλα μουσεία του κόσμου. Ένας σημαντικός αριθμός έργων, πολλά από τα οποία, δημιουργήματα επιφανών καλλιτεχνών, παρουσιάζονται στην έκθεση που εγκαινιάζουμε, προερχόμενα από τη Συλλογή του Ιδρύματος Αντώνιος Ε. Κομνηνός. Πρόκειται για μια έκθεση, που μέσα από τριάντα τρία έργα, στα οποία εκπροσωπούνται καλλιτέχνες διαφόρων εθνικοτήτων, και διαφορετικές ιδεολογικές και τεχνοτροπικές προσεγγίσεις, ανθολογεί το φιλελληνικό ρεπερτόριο με άρτιο, πλήρη, όσο και συναρπαστικό τρόπο, προσφέροντας στον επισκέπτη από κοινού αισθητική απόλαυση και γνώση». Η Υπουργός συνεχάρη όλους τους συντελεστές της διοργάνωσης αλλά και τη διεύθυνση του Τελλόγλειου Ιδρύματος για την εξωστρεφή δράση του.
Τα εγκαίνια της έκθεσης χαιρέτισαν, επίσης, ο Υφυπουργός Μακεδονίας - Θράκης Σταύρος Καλαφάτης, ο Πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Νίκος Παπαϊωάννου, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Αντώνιος Κομνηνός, η Γενική Διευθύντρια του Τελλόγλειου Ιδρύματος Αλεξάνδρα Γουλάκη Βουτυρά, η ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια της έκθεσης Φανή Μαρία Τσιγκάκου.
Η έκθεση περιλαμβάνει έργα φιλελληνικής ζωγραφικής με ιδιαίτερο εθνικό συμβολισμό, έργα που συνθέτουν μια συνοπτική τοιχογραφία της νεότερης Ελλάδας μέσα από το φίλτρο του εικαστικού φιλελληνισμού. Είναι φιλοτεχνημένα από τους επιφανέστερους Ευρωπαίους ζωγράφους του 19ου αιώνα που συνδέθηκαν με το φιλελληνικό κίνημα, στα οποία οι δημιουργοί αποτύπωσαν τη γη της Ελλάδας, τους πρωταγωνιστές του 1821, τα γεγονότα και τις πράξεις ηρωισμού, αυτοθυσίας και γενναιότητας που συνδέονται με τον αγώνα και την πρώτη περίοδο της Ανεξαρτησίας. Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση μέρους της συλλογής του Ιδρύματος Αντώνιος Ε. Κομνηνός στο Μπενάκειο Μουσείο στην Αθήνα, η συλλογή εκτίθεται ως σύνολο στη Θεσσαλονίκη και ολοκληρώνει τον κύκλο των επετειακών εκθέσεων του Τελλόγλειου Ιδρύματος για την Εθνική Ανεξαρτησία.
Η άρτια ανθολόγηση του φιλελληνικού ρεπερτορίου και η συνύπαρξη ποικίλων ιδεολογικών και τεχνοτροπικών προσεγγίσεων από καλλιτέχνες διαφορετικών εθνικοτήτων που περιέχει η έκθεση, προσφέρουν στον θεατή εκτός από αισθητική ικανοποίηση, ένα μάθημα ιστορίας της τέχνης. Η έκθεση που θα διαρκέσει έως τις 29 Ιανουαρίου 2023 πλαισιώνεται από πλούσια εικονογραφημένη δίγλωσση έκδοση.
