Στις έντονες προκλήσεις που η ανθρωπότητα καλείται να αντιμετωπίσει για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, αναφέρθηκε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Ελληνική Κυβέρνηση στο πλαίσιο του UNFCCC COP 26, με θέμα: «Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική και φυσική κληρονομιά – Η πορεία προς τα εμπρός».
Τα κύρια σημεία της παρέμβασης της Λίνας Μενδώνη στο πάνελ με θέμα «Προκλήσεις για την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά, στην εποχή της κλιματικής κρίσης. Τι αναμένεται και τι πρέπει να γίνει» έχουν ως ακολούθως:
«Τόσο η πολιτιστική κληρονομιά, όσο και το φυσικό τοπίο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και εύθραυστα. Και τα δύο είναι δημόσια αγαθά και έχουν κρίσιμη σημασία για την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων. Πολλά από τα στοιχεία τους κινδυνεύουν να χαθούν για πάντα, καθώς η παραμόρφωση του φυσικού τοπίου υπονομεύει τις αξίες, τα νοήματα και τη συνολική ακεραιότητα και ταυτότητα της υλικής και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και την οικονομική και κοινωνική θέση και ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι και τα προβλήματα, που η κλιματική κρίση επιφέρει στο μνημειακό απόθεμα, απαιτούνται συνεκτικός σχεδιασμός, ενοποιημένες στρατηγικές διαχείρισης και πρωτόκολλα εφαρμογής, ειδικά στην περίπτωση που τα πολιτιστικά αγαθά μείζονος σημασίας συνδυάζονται με τοποθεσίες υψηλού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, όπως οι μικτές τοποθεσίες παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και τα μνημεία εντός των περιοχών NATURA 2000.
Οι επιστημονικές, κοινωνικές, οικονομικές και εν τέλει πολιτικές, εθνικές και διεθνείς προκλήσεις που προκύπτουν από την επιτακτική ανάγκη εφαρμογής συνεκτικών πολιτικών και προώθησης σχεδίων προσαρμογής για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του συνδυασμένου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν στις μέρες μας ένα βασικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί παγκοσμίως.
Απαιτείται μια ενισχυμένη παγκόσμια συνεργασία για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και τον σχεδιασμό των κοινών έργων: Η ανάπτυξη συνεργειών, η επιστημονική έρευνα, η ανταλλαγή ιδεών, γνώσεων και εμπειριών και η κοινή υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και προτύπων έχουν ιδιαίτερη σημασία και αξία.
Ιδιαίτερα καινοτόμες προσπάθειες, όπως αυτή για την ανάπτυξη εργαλείων διαχείρισης και αξιολόγησης ως κοινό σύστημα πιστοποίησης προσαρμόσιμο στις συγκεκριμένες οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και κλιματικές μεταβλητές διαφορετικών τοποθεσιών με σημαντικά φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, αποδεικνύονται εξαιρετικά χρήσιμες.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εκπόνησε και σταδιακά ξεκινά την εφαρμογή σχεδίου δράσης για τη χαρτογράφηση της ευπάθειας μνημείων και αρχαιολογικών χώρων δεδομένης της κλιματικής κρίσης. Το σχέδιο είναι προληπτικό και προσπαθεί να αποτρέψει τους κινδύνους σε πρώιμα στάδια. Η σημασία της πρόληψης είναι εξαιρετικά σημαντική ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Ηδη βρίσκονται σε εξέλιξη σχέδια διαχείρισης για όλα τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους που είναι εγγεγραμμένα στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ παράλληλα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν δρομολογηθεί έργα πρόληψης και προστασίας από τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής σε μείζονες αρχαιολογικούς χώρους, όπως οι Δελφοί, το Δίον, τα Μάλια, η Φαιστός».
Στο πάνελ, το οποίο συντόνισε η Λίνα Μενδώνη, έλαβαν μέρος η Υπουργός Περιβάλλοντος της Αιγύπτου Yasmine Fouad, η Υπουργός Πολιτισμού της Ιορδανίας Haifa Hajjar Najjar, ο Υπουργός Περιβάλλοντος της Βόρειας Μακεδονίας Naser Nuredini, ενώ μέσω βίντεο συμμετείχε η Υπουργός Πολιτισμού και Νεότητας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Noura Al Kaabi.
