Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης παρουσίασαν την Τρίτη 19 Οκτωβρίου στην Αίθουσα Δοκιμών Χορωδίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τα απολογιστικά στοιχεία του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2021. Η Λίνα Μενδώνη ανακοίνωσε ότι ο θεματικός άξονας του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022» θα είναι η Μικρασιατική Καταστροφή, με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 ετών από την Καταστροφή της Σμύρνης το 1922.
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης Τύπου:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Αξιότιμε κα Υπουργέ, φίλες και φίλοι καλημέρα, καλώς ήρθατε στην Εθνική Λυρική Σκηνή για τον απολογισμό της δεύτερης διοργάνωσης του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», η οποία έλαβε χώρα σε 68 αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα από τις 15 Ιουλίου ως τις 27 Σεπτεμβρίου του 2021. Προτού λάβει τον λόγο η Υπουργός, θα ήθελα να δούμε μαζί το βίντεο του απολογισμού.
[ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ]
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Κα Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ευχαριστώ πολύ, Γιώργο. Καλημέρα σε όλους, ευχαριστούμε πολύ που είστε σήμερα εδώ. Όπως είδατε ήδη και στο βίντεο, η σύνδεση της σύγχρονης δημιουργίας με τους αρχαιολογικούς χώρους, προσφέρει μία ιδιαίτερη απόλαυση, θα έλεγα έχει κάτι μαγικό χωρίς να το πηγαίνω κατ' ανάγκη σε μεταφυσικά πράγματα, τη μαγεία την χρησιμοποιώ με την έννοια της έμπνευσης και των νέων αναγνώσεων. Η σύγχρονη δημιουργία μέσα σε ένα αρχαιολογικό χώρο επιτρέπει μία νέα ανάγνωση και του ίδιου του μνημείου, και πολλές φορές συμβάλλει σε μία καλύτερη κατανόηση, καθώς οι σύγχρονοι δημιουργοί, οι καλλιτέχνες, εμπνέονται από αυτό το χώρο και η έμπνευσή τους τις περισσότερες φορές είναι συνδεδεμένη με αυτήν την ίδια την ποιότητα και την λειτουργία του αρχαιολογικού χώρου ή του μνημείου, όταν αυτό ήταν ζωντανό. Πιστεύω απόλυτα ότι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μνημεία είναι ζωντανοί οργανισμοί. Είναι οργανισμοί τους οποίους πρέπει να μεταχειριζόμαστε όπως και τα ανθρώπινα, τα έμβια όντα.
Μία παράσταση λοιπόν η οποία σέβεται απόλυτα τον ίδιο το χώρο, και το περιβάλλον του, τα μηνύματα τα οποία εκπέμπει, τις αξίες τις οποίες εκπέμπει, αποκτά μία καινούρια ζωή. Πέρα όμως από αυτά αποτελεί έναν αναπτυξιακό πόρο για την τοπική κοινωνία, γεγονός το οποίο έχει δύο πλευρές. Η μία πλευρά είναι ότι τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι προστατεύονται καλύτερα όταν τα αγαπάς και όταν αυτά κοινωνικοποιούνται, όταν έχουν επισκέπτες, έχουν ανθρώπους που ζουν μαζί τους. Είναι η καλύτερη μορφή προστασίας. Και από την άλλη πλευρά ο καλλιτέχνης με την ευαισθησία την οποία εκ των πραγμάτων έχει και την οποία εκπέμπει, επιτρέπει και στο θεατή να δει με έναν διαφορετικό τρόπο, γι' αυτό μίλησα για νέες ερμηνείες αυτών των μνημείων.
Το να ζωντανεύουν λοιπόν σε μία περιοχή οι αρχαιολογικοί χώροι προσδίδουν αξία στην ίδια την περιοχή και συγχρόνως την καθιστούν ως ένα τόπο προορισμού, και αυτή ήταν και η αρχική μας θέση και η πολιτική μας έτσι όπως είχε τονιστεί από τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, ότι μία από τις βασικές μας πολιτικές είναι η συλλειτουργία και η συνύπαρξη των μνημείων μας και των αρχαιολογικών χώρων με τη σύγχρονη δημιουργία.
Την άνοιξη του 2020 όταν υπήρχε το πρώτο κύμα της πανδημίας, που δημιουργούσε σε όλους μας τεράστιες αβεβαιότητες, συζητήσαμε με τους στενούς μου συνεργάτες, με τους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου, με τον Γιώργο Κουμεντάκη, πώς θα μπορούσαμε αυτό το οποίο σχεδιάζαμε να το επισπεύσουμε. Και μέσα στην πανδημία δημιουργήθηκε αυτό το πρόγραμμα, αυτός ο θεσμός, «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» που το 2020, παρά τις δυσκολίες που υπήρχαν, απέδωσε θετικά αποτελέσματα και είχε πραγματικά ευεργετική επίπτωση στη ζωή πάρα πολλών ανθρώπων.
Το 2021 αποφασίσαμε την όλη οργάνωση του προγράμματος να την αναλάβει η Εθνική Λυρική Σκηνή με χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού, ακριβώς γιατί η Λυρική Σκηνή έχει δώσει τεράστιες εξετάσεις και έχει πετύχει πάντοτε ένα άριστο αποτέλεσμα. Παρακάλεσα λοιπόν τον Γιώργο Κουμεντάκη και τους συνεργάτες του να αναλάβουν την διοργάνωση του προγράμματος το 2021. Όπως είδατε και στο βίντεο η διοργάνωση αυτή απέδωσε σημαντικές εκδηλώσεις στην περίοδο που ανέφερε ήδη ο Γιώργος Κουμεντάκης. Από 15 Ιουλίου μέχρι 27 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν 133 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών, παιδικού και μουσικού θεάτρου, 70 καινούριες παραγωγές σε 68 αρχαιολογικούς χώρους, σε 12 διοικητικές περιφέρειες της χώρας. Εξαιρείται η Αττική την οποία συνειδητά δεν συμπεριλάβαμε στο πρόγραμμα διότι έχει όλες τις άλλες εκδηλώσεις του καλοκαιριού, τα διάφορα φεστιβάλ, τις διοργανώσεις των δήμων, της Περιφέρειας, επομένως εξαιρέθηκε συνειδητά.
Στις παραγωγές αυτές εργάστηκαν 1.400 άτομα, τις παρακολούθησαν 11.100 θεατές και εδώ να πω ότι κάποιος μπορεί να πει ότι ο αριρθμός είναι μικρός. Δεν είναι μικρός, αν σκεφτεί κανείς ότι υπήρχαν χώροι που με βάση τις συνθήκες της πανδημίας μπορούσαν να φιλοξενήσουν 20 ή 25 θεατές. Υπ' αυτή την έννοια ο αριθμός είναι πολύ μεγάλος, και δείχνει πόσο οι τοπικές κοινωνίες αγκάλιασαν αυτό το πρόγραμμα, θέλησαν να συμμετέχουν και στο επίπεδο των πολιτών τους αλλά και στο επίπεδο των θεσμών, εάν λάβουμε υπόψη μας ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, θα έλεγα σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, οι δήμοι και οι τοπικοί πολιτιστικοί σύλλογοι υποστήριξαν απολύτως την διοργάνωση.
Μία διοργάνωση, την οποία όπως είπαμε, είχε αναλάβει η Λυρική Σκηνή, στην οποία συμμετείχαν με καθοριστικό ρόλο και τρόπο οι Εφορείες Αρχαιοτήτων σε όλη την επικράτεια και πρέπει ιδιαίτερα εδώ να τονίσουμε τον ρόλο και τη βοήθεια του φυλακτικού προσωπικού των αρχαιολογικών χώρων, του προσωπικού δηλαδή του Υπουργείου Πολιτισμού, που λειτούργησαν τους χώρους πέρα από την ευταξία, ακόμα και σε ωράρια τα οποία ήταν πολύ πάνω από τα τρέχοντα του υπηρεσιακού τους καθήκοντος.
Είναι λοιπόν σημαντικό και νομίζω ότι όλοι αισθανόμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι
για τη φετινή χρονιά και πάλι για δύο λόγους. Ο ένας λόγος είναι ότι άνοιξαν πέρα από τους συνήθεις και νέοι αρχαιολογικοί χώροι. Οι τοπικές κοινωνίες δηλαδή ήρθαν σε επαφή, επικοινώνησαν και κοινώνησαν με χώρους τους οποίους δεν είχαν συνηθίσει. Το ίδιο και οι καλλιτέχνες.
Το δεύτερο θετικό είναι ότι αυτή την χρονιά δημιουργήθηκαν παραγωγές εντελώς καινούριες, οι οποίες αξιοποιήθηκαν δύο φορές στα πλαίσια του προγράμματος, δηλαδή κάθε παραγωγή είχε δύο παραστάσεις και από εκεί και πέρα, τα σχήματα, οι ΑΜΚΕ, οι οποίες συμμετείχαν στο πρόγραμμα, είχαν την δυνατότητα την ίδια αυτή την παραγωγή, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, να την μεταφέρουν όπου αλλού ήθελαν, όπου αλλού είχαν προγραμματίσει.
Αυτό νομίζω ότι ήταν μία σημαντική υποστήριξη σε αυτή την δύσκολη περίοδο. Συνολικά, για να μην πάρω εγώ πολύ χρόνο παραπάνω, να πω ότι το ποσό, το οποίο διετέθη για τις παραγωγές είναι 2.284.000 ευρώ. Η αρχική μας ανακοίνωση προέβλεπε χρηματοδότηση 1.800.000 ευρώ, αλλά λόγω του εύρους και των ειδικών συνθηκών του προγράμματος, εκταμιεύθηκε συμπληρωματική επιχορήγηση, ύψους 450.000 ευρώ.
Ένα επιπλέον ποσό, 34.000 ευρώ, δαπανήθηκε και για τις παραστάσεις, οι οποίες επαναπρογραμματίστηκαν εξαιτίας ακυρώσεων, οι οποίες συνέβησαν για δύο λόγους: 1) Επειδή συνέπεσαν με τις πυρκαγιές και 2) Λόγω του εθνικού πένθους που κηρύχθηκε για τον Μίκη Θεοδωράκη. Να επαναλάβω για άλλη μία φορά ότι σε όλες τις παραστάσεις, σε όλες τις εκδηλώσεις τηρήθηκαν απολύτως όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα που απαιτούσε η προστασία από την πανδημία.
Καταλήγοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω καταρχήν τον Γιώργο Κουμεντάκη και τους συνεργάτες του που ανέλαβαν όλη αυτή την διοργάνωση, η οποία ήρθε επιπλέον όλων των άλλων υποχρεώσεων που είχαν και νομίζω ότι ανταποκρίθηκαν όχι απλώς εξαιρετικά, κάτι περισσότερο. Γιώργο, σ' ευχαριστούμε πολύ, όπως και όλους τους ανθρώπους, τους δικούς σου.
Θέλω να ευχαριστήσω τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, ιδιαίτερα την Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και την Αναστασία Γκαδόλου, την αρμόδια Τμηματάρχη, η οποία συμμετείχε σε όλο το πρόγραμμα και παρακολούθησε τις εργασίες της Επιτροπής, της Ειδικής Επιτροπής που είχαμε συγκροτήσει, για να καταλήξουμε στους αρχαιολογικούς χώρους, και μαζί με το προσωπικό του Τμήματός της, ήταν σε συνεχή επαφή με την Λυρική Σκηνή και με τις κατά τόπους Εφορίες Αρχαιοτήτων.
Να ευχαριστήσω την Αυτοδιοίκηση, να ευχαριστήσω τις Περιφερειακές μας Υπηρεσίες, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για τις εγκρίσεις και φυσικά, την Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης, στην οποία προήδρευε ο Γιώργος Κουμεντάκης και συμμετείχαν η Κατερίνα Ευαγγελάτου, ο Δάφνης Κόκκινος, ο Κορνήλιος Σελαμσής, η Συραγώ Τσιάρα, ο Παναγιώτης Τσιρίδης και ο Νίκος Σταμπολίδης. Νομίζω ότι το αποτέλεσμα δικαίωσε στους επιλογές τους. Ευχαριστώ πολύ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Ευχαριστούμε ιδιαίτερα για τα καλά σας λόγια. Κυρία Γενικέ, Κύριε Γενικέ, φίλες και φίλοι, όταν την άνοιξη του 2020, εν μέσω του πρώτου κύματος πανδημίας, ξεκινήσαμε να συζητάμε με την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη, για τη νέα διοργάνωση του Υπουργείου Πολιτισμού με μια σειρά εκδηλώσεων στους αρχαιολογικούς χώρους, ήταν δύσκολο να φανταστούμε την εξέλιξη των πραγμάτων.
Πολύ σύντομα και παρά τις δυσκολίες με τις πολλαπλές προκλήσεις, το πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» εδραιώθηκε και θα λέγαμε ότι έγινε ένας νέος θεσμός. Αν και ο όρος θεσμός μπορεί ν' ακούγεται σε κάποιους κάπως υπερβολικός, εντούτοις η άποψή μου είναι ότι για να μπορέσει ένα γεγονός να μακροημερεύσει και να γίνει θεσμός, θα πρέπει ν' απαντά σε κάποιες ανάγκες, θα πρέπει να γεμίζει κάποιο κενό, να φέρνει κάτι νέο και ταυτόχρονα διαχρονικό.
Το «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» είναι σημαντικός λοιπόν θεσμός και θα συνεχίσει ν' αναπτύσσεται, είμαι σίγουρος γι' αυτό, γιατί απαντά σε ένα διαχρονικό αίτημα των ανθρώπων του Πολιτισμού, όπως σας είπε και η Υπουργός μας πριν, αλλά και των τοπικών κοινωνιών, την δημιουργική αξιοποίηση των μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς με την φιλοξενία παραστάσεων Σύγχρονου Πολιτισμού.
Η πρώτη λοιπόν αναγνωριστική διοργάνωση του καλοκαιριού του 2020 ήταν σαφώς επιτυχημένη, αλλά κυρίως μας βοήθησε να διορθώσουμε πολλά πράγματα, για να φτάσουμε πιο έτοιμοι στην δεύτερη φετινή διοργάνωση του 2021 με κατασταλαγμένο σκεπτικό για την επιλογή των παραγωγών, αξιοποιώντας δεκάδες σπουδαία μνημεία σε όλη την Ελλάδα, με μια τεχνογνωσία που μας βοήθησε να ξεπεράσουμε πολλούς σκοπέλους.
Στη φετινή διοργάνωση, η Υπουργός μας έκανε την τιμή να μας αναθέσει, όπως είπα, την εκτέλεση της παραγωγής και τον συντονισμό όλων των ενεργειών. Μετά την επιλογή των 70 παραγωγών που έγιναν από την Επιτροπή που σας ανέφερα, η Εθνική Λυρική Σκηνή και μετά από μια σχετική ανοιχτή πρόσκληση, δημιούργησε μια ολιγομελή ομάδα παραγωγής, η οποία είχε στόχο να διευκολύνει τους θιάσους κα τις Εφορείες Αρχαιοτήτων στην απρόσκοπτη διεξαγωγή των παραστάσεων.
Χαιρόμαστε, γιατί και αυτό το καλοκαίρι, το «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» ήταν ένα παράθυρο αισιοδοξίας για τους καλλιτέχνες και τους τεχνικούς που εργάστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, αλλά και μια σοβαρή πολιτιστική πρόταση υψηλού επιπέδου, όχι μόνο για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τους επισκέπτες από Ελλάδα και από εξωτερικό.
Εδώ, θα μου επιτρέψετε ν' αναφέρω κάποια συμπληρωματικά στοιχεία. Θα πάρω λίγο τον χρόνο σας, αλλά νομίζω είναι σημαντικά. Λοιπόν, αναφορικά με τον προϋπολογισμό, θα ήθελα να προσθέσω ότι για τις παραγωγές θεάτρου δόθηκαν 855.600 ευρώ, για τις παραγωγές μουσικής 483.600 ευρώ, για τις παραγωγές χορού 279.000 ευρώ, για τις παραγωγές μουσικού θεάτρου τα ίδια, 279.000 ευρώ, για το παιδικό θέατρο 167.400 ευρώ και για τα εικαστικά, 167.400 ευρώ.
Από τις 70 δράσεις του προγράμματος, 27 ήταν παραγωγές θεάτρου, οι 15 παραγωγές μουσικής, οι 8 ήταν παραγωγές χορού, οι 8 επίσης ήταν παραγωγές μουσικού θεάτρου, οι 6 ήταν παιδικού θεάτρου και οι 6 επίσης, ήταν εικαστικές εκθέσεις σε εγκαταστάσεις.
Στην φετινή διοργάνωση, έλαβαν μέρος πάνω από 1.400 άτομα. Συγκεκριμένα, 750 καλλιτέχνες, μουσικοί, σκηνοθέτες, ηθοποιοί κλπ. συνθέτες, χορογράφοι, χορευτές, εικαστικοί, ενδυματολόγοι, σχεδιαστές φωτισμών, sound designers, 300 άτομα περίπου τεχνικό προσωπικό και 350 άτομα από τις τοπικές κοινωνίες.
Οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν σε 12 από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και Δυτική Μακεδονία, την Ήπειρο, την Θεσσαλία, την Στερεά Ελλάδα, τα Ιόνια Νησιά, την Δυτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο, το Βόρειο Αιγαίο, το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Από τον φετινό μας προγραμματισμό, σκόπιμα είχε εξαιρεθεί η Αττική. Όπως σας είπε, η Υπουργός μας, ακριβώς για να δοθεί προτεραιότητα στην Περιφέρεια.
Όμως, η τελευταία παράσταση της 27ης Σεπτεμβρίου, η παράσταση "Σπανός", η οποία είχε αναβληθεί δύο φορές λόγω πυρκαγιών και εθνικού πένθους, τελικά πραγματοποιήθηκε στην Μονή Δαφνίου, στην Αθήνα και έτσι, κλείνει ο κύκλος όλων αυτών των εκδηλώσεων.
Στο φετινό πρόγραμμα, είχαμε την χαρά ν' ανοίξουμε για πρώτη φορά 11 αρχαιολογικούς χώρους για παραστάσεις ή και για εικαστικές εγκαταστάσεις. Αυτό ήταν ένα από τα μεγάλα μας επιτεύγματα, αλλά την ίδια στιγμή και μια μεγάλη πρόκληση από οργανωτική άποψη. Εύχομαι την επόμενη χρονιά ν' ανοίξουν άλλοι τόσοι.
Οι χώροι λοιπόν αυτοί ήταν: Ο αρχαιολογικός χώρος Κάτω Ζάκρου στο Λασίθι, ο αρχαιολογικός χώρος Λατώ στο Λασίθι, η περιοχή ταφικών μνημείων αρχαιολογικού χώρου Απτέρα στα Χανιά, το Ασκληπιείο στην Κω, ο αρχαιολογικός χώρος Κάρπου στην Ίο, το Μετοχιακό συγκρότημα Φλογητών Χαλκιδικής, ο αρχαιολογικός χώρος Μονής Κοίμησης Θεοτόκου Δεσκάτης στα Γρεβενά, ο αρχαιολογικός χώρος Αρχαίας Ολύνθου στην Χαλκιδική, Ευρωπός Αρχαία Πόλη στο Κιλκίς, ο αρχαιολογικός χώρος του Ιερού του Μέσου στην Μυτιλήνη και η Νικόπολη στην Ήπειρο.
Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα ταξίδεψε σε εμβληματικούς χώρους, όπως μεταξύ άλλων, τα αρχαία θέατρα Φιλίππων, Μαρωνείας, Δίου, Δωδώνης, Μεσσήνης, Λάρισας, Δημητριάδος, Άργους, Ορχομενού Αρκαδίας, στους αρχαιολογικούς χώρους Ολυμπίας, Δελφών, Γόρτυνας, Αρχαίας Κορίνθου, Πέλλας, Αμφίπολης, Αβδήρων και άλλων, καθώς επίσης και σε βυζαντινά μνημεία, κάστρα, φρούρια και αρχαιολογικά μνημεία ανά την Ελλάδα.
Να σημειώσουμε εδώ ότι όλες οι παραγωγές δημιουργήθηκαν ειδικά για τη διοργάνωση του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», αναθέσεις ήταν, και να δώσουμε συγχαρητήρια σε όλους όσους εργάστηκαν για να παράγουν ένα αποτέλεσμα που κινήθηκε σε πολύ πολύ υψηλό επίπεδο. Το είδατε και από το βιντεάκι που σας προβάλαμε πριν.
Αν και δεν είναι εφικτό να αναφέρω όλους τους συντελεστές των παραγωγών που εργάστηκαν για το πρόγραμμα, ενδεικτικά, και χωρίς καμία αξιολογική διάθεση, θα ήθελα να αναφέρω τα εξής:
Στο θέατρο παρουσίασαν δουλειές τους νεώτεροι αλλά και καταξιωμένοι σκηνοθέτες, όπως, μεταξύ άλλων, η Ρούλα Πατεράκη, η Μαριάννα Κάλμπαρη, Γιάννης Αναστασάκης, Νίκος Διαμαντής, Κωνσταντίνα Βούλγαρη, Bijoux de Kant, Γιασεμί Κηλαηδόνη, Γιώργος Σαχίνης, Μάνος Καρατζογιάννης, Ρηνιώ Κυριαζή κ.ά.
Στις παραστάσεις της μουσικής συναντάμε καλλιτέχνες, όπως, μεταξύ άλλων, η Σαβίνα Γιαννάτου, Όλια Λαζαρίδου, Θέμελης Γλυνάτσης, Κουιντέτο Πνευστών «Αίολος», Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης», Ρένη Πιττακή, Λευτέρης Γιοβανίδης κ.ά.
Στο Μουσικό Θέατρο δουλειές τους παρουσίασαν, μεταξύ άλλων, οι Μιχάλης Παρασκάκης, Κάρολ Γιάρεκ, Ομάδα Μουσικού Θεάτρου «Ραφή», Μαρίνα Σάττι, Chórεs κ.ά. Θεατρικές ομάδες και εικαστικοί καλλιτέχνες συμμετείχαν φυσικά στις ενότητες του παιδικού θεάτρου και των εικαστικών.
Στο πλαίσιο της στήριξης των καλλιτεχνών εκτός της Ελλάδας, η Επιτροπή επέλεξε 13 παραγωγές από ισάριθμες Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρίες που δραστηριοποιούνται την Περιφέρεια. Δεν σας τις αναφέρω, γιατί είναι αρκετές.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Στις δύσκολες συνθήκες, λοιπόν, του καλοκαιριού, υπήρξαν 12 παραγωγές, που είτε έκαναν τη μία από τις δύο προγραμματισμένες παραστάσεις, λόγω συνθηκών, είτε αναβλήθηκαν λόγω πυρκαγιών και εθνικού πένθους ή και λόγω περιορισμών για τον Covid και παρουσιάστηκαν σε άλλες ημερομηνίες ή σε άλλους χώρους. Παράλληλα, δύο από αυτές βιντεοσκοπήθηκαν, καθώς δεν κατέστη εφικτό να παρουσιαστούν στο κοινό.
Θα ήθελα να επισημάνω εδώ ότι το «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» δεν λειτουργεί ανταγωνιστικά απέναντι στις λοιπές καλοκαιρινές διοργανώσεις και τα φεστιβάλ στην Ελλάδα. Αντιθέτως, ανοίγει με τον καλύτερο τρόπο την αγορά της πολιτιστικής παραγωγής και δίνει τη δυνατότητα για αναθέσεις νέων παραγωγών και έργων σε καλλιτέχνες, θιάσους και μουσικά σύνολα που το έχουν απόλυτη ανάγκη. Μιλάω τώρα σαν καλλιτέχνης
Μάλιστα, οι καλλιτέχνες έχουν τη δυνατότητα, όπως σας είπε και η Υπουργός, να παρουσιάσουν τις συγκεκριμένες τους δουλειές όπου και όποτε το επιθυμούν, καθώς, όπως έχω επανειλημμένα τονίσει, μετά τη λήξη της διοργάνωσης του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», οι παραγωγές ανήκουν πλέον στα ίδια τα καλλιτεχνικά σώματα.
Σε διαχειριστικό επίπεδο, θα ήθελα, επίσης, να σας ενημερώσω, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, ότι όλες οι ΑΜΚΕ που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα, έχουν αποπληρωθεί στο σύνολό τους.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ήθελα να πω το εξής, το οποίο είναι και μία είδηση, στην ουσία, γιατί μέχρι τώρα είμαστε σε απολογισμό, το υψηλό επίπεδο των παραγωγών ήταν η βασική αιτία που μας κέντρισε το ενδιαφέρον για να συζητήσουμε τι θα παρουσιαστεί το 2022 στο πλαίσιο του προγράμματος. Φυσικά, τη διοργάνωση θα την αναλάβει και πάλι η Εθνική Λυρική Σκηνή.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Το φανταζόμουν.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Έτσι, λοιπόν, σκεφτήκαμε, το συζητήσαμε με τον Γιώργο, το 2022, το πρόγραμμα του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» να είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Να είναι μονοθεματικό.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα είναι μονοθεματικό. Καθώς θα είναι μονοθεματικό, γίνεται πιο δύσκολο. Αλλά ακριβώς το υψηλό επίπεδο των παραγωγών ήταν η βασική αιτία που μας επιβεβαίωσε ότι μπορούν να γίνουν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Γίνεται πιο δύσκολο, γιατί αναπτύσσονται συνέργειες ανάμεσα στα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους, στη σύγχρονη δημιουργία και στην άυλη πολιτιστική δημιουργία.
Εδώ, λοιπόν, θα κληθούν αυτοί οι οποίοι θα συμμετάσχουν να τα συνδυάσουν όλα αυτά και να τα παρουσιάσουν σε αρχαιολογικούς χώρους, που θα είναι κατάλληλοι για κάθε μία από τις παραγωγές τις οποίες θα δημιουργήσουν.
Έχουμε πει ότι η μνήμη, η προσφυγική μνήμη, θα τιμηθεί μία τριετία, '22, '23 και '24. Το '22 είναι η καταστροφή της Σμύρνης. Το '23 είναι η Συνθήκη της Λωζάνης. Και το '24 είναι το μεγάλο κύμα της προσφυγιάς.
Από την αρχή του χρόνου, λοιπόν, είχαμε πει ότι οι εκδηλώσεις μνήμης θα αναπτυχθούν στην τριετία. Και νομίζω ότι με τον τρόπο αυτό, τα σχήματα και οι παραγωγές οι οποίες θα δημιουργηθούν μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2022, θα μπορούν να παρουσιάζονται στο σύνολο των τριών αυτών ετών, εφόσον οι ίδιοι οι καλλιτέχνες και παραγωγοί το επιλέξουν. Πάλι, η υποχρέωσή τους, μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος, θα είναι για δύο εκδηλώσεις, για δύο εκδηλώσεις κάθε παραγωγής. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Θα ακολουθήσουμε την ίδια δομή.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα ακολουθήσουμε ακριβώς την ίδια δομή.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Μονοθεματικά, αλλά τις ίδιες κατηγορίες και το ίδιο σκεπτικό, από δύο Τέχνες και πάνω στον συνδυασμό, με μία αντίστοιχη Επιτροπή κ.λπ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Και εντός Δεκεμβρίου θα βγάλουμε την Επιτροπή για την πλατφόρμα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Ακριβώς. Και θα υπάρχει και ανακοίνωση μέσα στον Νοέμβριο για αυτό.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ακριβώς.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Θα σας ενημερώσουμε αντιστοίχως. Τελειώνοντας, να ευχαριστήσουμε για άλλη μία φορά όλο το προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού, εσάς, Υπουργέ μου, τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, τους αρχαιοφύλακες, τις Περιφέρειες, τους δήμους, τους τοπικούς πολιτιστικούς φορείς και τις τοπικές κοινωνίες, για τον τρόπο με τον οποίο μας στήριξαν και μας βοήθησαν.
Και θα ήθελα, επίσης, να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μας, τους συνεργάτες μου, στην Εθνική Λυρική Σκηνή, όλους τους καλλιτέχνες, το τεχνικό προσωπικό, όλες τις ΑΜΚΕ που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και που μας έδωσαν ένα τόσο υψηλού επιπέδου αποτέλεσμα, για το οποίο είμαστε περήφανοι. Το βλέπετε αυτό. Είναι φανερό. Και ραντεβού το καλοκαίρι του 2022.
Αν έχετε ερωτήσεις, είμαστε στη διάθεσή σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ(ΕΚΤΟΣ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ): Πρώτον, θα ήθελα να σας συγχαρώ ολόψυχα για αυτή την πρωτοβουλία. Ελπίζω να είναι κάτι που θα συνεχιστεί εσαεί με διάφορα άλλα θέματα. Και σχετικά ιδίως με το βιντεάκι... Νομίζω ότι ακούγομαι.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι μάλλον για να καταγράφεστε, επειδή θα σας μοιραστεί η απομαγνητοφώνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νομίζω ειδικά με το βιντεάκι αυτό που είδαμε, είναι κάτι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταπληκτικά για προβολή της Ελλάδος. Δηλαδή, είναι κάτι που εγώ θα το έβαζα και στην Aegean Airlines, από αυτά που προβάλλουν για την Ελλάδα. Θα είναι καταπληκτική προβολή. Επίσης, να σταλεί στα Γραφεία Τύπου των πρεσβειών των διαφόρων, σαν ρεκλάμα. Είναι, νομίζω, το πιο ωραίο πράγμα που έχω δει.
Μου θυμίζει ένα πρόγραμμα που έχει κάνει ο Lawrence Durrell για τρεις χώρες, "Spirit of Egypt", "Spirit of Place" λεγόταν, το πνεύμα μιας χώρας, ενός τόπου. Και ήταν συνδυασμένο με τα τοπία, τους αρχαιολογικούς χώρους και πολιτισμό. Το έκανε για την Ελλάδα, για την Κύπρο την Αίγυπτο.
Και είναι κάτι που μπορεί να αμβλυνθεί, να γίνει ένα πολύ ωραίο τηλεοπτικό αυτό σε αυτή τη βάση. Και το ίδιο, βέβαια, με ό,τι σχεδιάζεται για φέτος. Αυτό, βέβαια, είναι, φαντάζομαι, πιο δύσκολο θεματικά.
Και μπορεί, νομίζω, να συμπεριλάβει και τα αρχαιολογικά, ας πούμε, των τόπων από τους οποίους έφυγαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Και θρησκευτικά, όλα αυτά τα πράγματα που έφεραν, η Παναγία Σουμελά κ.λπ., πάρα πολλά μοναστήρια, πολλές εκκλησίες, με ιστορίες ανθρώπων. Φαντάζεστε να φεύγεις πρόσφυγας από το σπίτι σου, με τα πράγματά σου, τα παιδιά σου, και να φροντίσεις να τρέξεις σε όποια τοπική εκκλησία ή κάτι, να φέρεις αυτά μαζί. Οι προτεραιότητες οι πνευματικές. Είναι κάτι που για την Ελλάδα είναι πάρα πολύ βασικό. Και είναι κάτι, νομίζω, που ο δυτικός πολιτισμός, ιδίως οι Αγγλοσάξονες, δεν το ξέρουν αρκετά, αλλά μπορούν πάρα πολύ να ανταποκριθούν σε αυτό.
Είναι απλώς μια ιδέα. Εγώ ήθελα απλά να σας συγχαρώ. Όχι να ρωτήσω τίποτα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Αυτό που είδατε είναι ένα μικρό μέρος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όταν έχετε πιο συγκεκριμένο πρόγραμμα, θα ήθελα πολύ να το ξέρω αρκετά πριν, ώστε να μπορώ να το προβάλω. Σας ευχαριστώ και πάλι πάρα πολύ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Αυτό που είδατε είναι ένα πάρα πολύ μικρό μέρος. Υπάρχει ένα τεράστιο υλικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό το βιντεάκι, αν μπορεί κανείς να το έχει...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Και επίσης, πρέπει να σας πω ότι υπάρχει ήδη μία μαγνητοσκόπηση VR, σε περιβάλλον VR, την οποία την έχουμε κάνει και την επεξεργαζόμαστε τώρα. Ελπίζω να είμαστε έτοιμοι να σας τη δείξουμε στην επόμενη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάρα πολύ ωραία. Θα έχουμε το link κάποια στιγμή σε αυτό;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Στη Μεσσήνη, ναι. Με τις Chórεs, από τη συναυλία-παράσταση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάρα πολύ ωραίο. Σας λέω, είναι το μόνο ολιστικό, αν θέλετε, πρόγραμμα που έχω ποτέ δει που να προβάλλει την Ελλάδα σε όλο της τα μήκη κύματος, θα λέγαμε. Σας ευχαριστώ και πάλι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλημέρα. Ήθελα να ρωτήσω αν ο προϋπολογισμός του επόμενου «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» θα κυμανθεί στα ίδια επίπεδα όπως και τώρα, και αν η πρόσκληση μήπως θα είναι διεθνής, λόγω, ίσως, και της φύσης του θέματος. Και μια δεύτερη ερώτηση, επειδή χειμωνιάζει και έχουν ανοίξει και οι κλειστές αίθουσες, ήθελα να ερωτήσω εάν υπάρχει, κα Υπουργέ, κάποιο στοιχείο, κάποιο ποσοστό του πόσοι εργαζόμενοι στο Υπουργείο Πολιτισμού, στις κρατικές σκηνές, στα θέατρα, στα μουσεία, είναι εμβολιασμένοι Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι. Ο προϋπολογισμός θα ξεκινήσει στο ίδιο επίπεδο, δηλαδή περίπου στα 2 εκατομμύρια ευρώ. Εάν χρειαστεί, όπως και φέτος δώσαμε επιπλέον 450.000 ευρώ, γιατί ήταν οι υποψηφιότητες πάρα πολύ ενδιαφέρουσες και δεν θέλαμε να τις περικόψουμε, θα το αντιμετωπίσουμε αντίστοιχα.
Επίσης, η πρόσκληση δεν θα είναι διεθνής. Θα είναι σε εθνικό επίπεδο, διότι αφενός μεν θέλουμε να στηρίξουμε τους καλλιτέχνες τους δικούς μας, θέλουμε να εξακολουθούμε να τους στηρίζουμε. Και από την άλλη, το ίδιο το θέμα νομίζω ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση έχει να δώσει τη θεματική, δηλαδή, έχει να δώσει πολλά πράγματα η ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία.
Το επίπεδο των εμβολιασμένων, σε μέσο όρο, κινείται περίπου στο 65%. Υπάρχουν οργανισμοί και ορισμένες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, που το ποσοστό είναι αρκετά περισσότερο από αυτό. Αλλά ο μέσος όρος είναι αντίστοιχος με τον μέσο όρο του Δημοσίου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπορείτε να διευκρινίσετε, που είπατε δύο εκδηλώσεις ανά παραγωγή τι ακριβώς εννοείτε; Θα είναι για τα τρία χρόνια;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Είναι 70 ΑΜΚΕ, 70 παραγωγές. Η κάθε ΑΜΚΕ έχει τη δυνατότητα, μάλλον την υποχρέωση, να δείξει την παράσταση, τη συναυλία ή οτιδήποτε άλλο είναι αυτό, δύο φορές, το ίδιο ακριβώς πράγμα, στον ίδιο χώρο δύο παραστάσεις συνεχόμενες. Κάποιες από αυτές, για αυτό, ίσως, μπερδευτήκατε, λίγες από αυτές, έκαναν μόνο τη μία, διότι η άλλη ακυρώθηκε λόγω των συνθηκών που σας λέγαμε πριν. Κάποιες που δεν την έκαναν καθόλου, αναβλήθηκε ουσιαστικά η παραγωγή, βρήκαμε έναν τρόπο, και αυτά ήταν τα επιπλέον χρήματα που σας ανέφερε η Υπουργός, και έγιναν σε ένα χρονικό διάστημα, οπότε πήραμε μία παράταση, και στο τέλος του μήνα κλείσαμε όλο το πρόγραμμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: ΕΚΤΟΣ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ... το Δεκέμβριο θα αφορά το 2022, το πρώτο έτος; Ή θα είναι και για τα επόμενα ως αίτημα;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Όχι, για το '22.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η τριετία μνήμης που είπα δεν αφορά το «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός». Η τριετία μνήμης αφορά τις εκδηλώσεις συνολικά που θα γίνουν για να τιμηθεί η μνήμη των προσφύγων και η συμβολή τους στο νέο ελληνικό κράτος. Αυτή είναι η τριετία μνήμης. Το πρόγραμμα του '22 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» αφιερώνεται στη Μικρασιατική Καταστροφή.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Και για την ερώτησή σας, οι 70, πιστεύω, ομάδες και οι 70 παραγωγές, είναι ένα πολύ καλό νούμερο για να μπορούμε να έχουμε, για να μπορούμε να προσφέρουμε αυτά που χρειάζεται. Γιατί μετά το πράγμα θα ξεφύγει πολύ. Δηλαδή, είναι πολύ δύσκολο και για τη Λυρική Σκηνή και γενικότερα να αντέξει περισσότερες παραγωγές. Και η διασπορά, όπως είδατε, είναι σε όλη την Ελλάδα. Οπότε, καλύπτουμε όλη την Περιφέρεια, με ένα νούμερο το οποίο νομίζω ότι είναι αρκετά μεγάλο. Άλλη ερώτηση;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλημέρα σας. Συγχαρητήρια και από εμένα. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το επίπεδο και το εύρος των εκδηλώσεων που παρουσιάστηκαν φέτος. Εγώ θα ήθελα να ρωτήσω, υπήρξαν κάποια προβλήματα τα οποία αντιμετωπίσατε σε αυτή τη σεζόν και υπάρχει η υλικοτεχνική υποδομή για τη συνέχεια του '22; Και, κα Υπουργέ, εσείς που περιοδεύσατε φέτος το καλοκαίρι σε πολλά σημεία της Ελλάδας, είδατε κάποιες παραστάσεις και τι αίσθηση πήρατε;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εγώ περιόδευσα πράγματι σε διάφορα μέρη. Δεν έτυχε να βρεθώ σε παράσταση. Δεν συνέπεσα σε παράσταση. Όμως, εισέπραξα τον απόηχο σε τουλάχιστον τρεις περιοχές που είχαν γίνει οι παραστάσεις και υπήρξε μία απόλυτη ικανοποίηση και για το επίπεδο και για τη διοργάνωση και ένας ενθουσιασμός θα έλεγα και από τις τοπικές αρχές (Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και Πολιτιστικούς Συλλόγους), ότι θα ήθελαν αντίστοιχες εκδηλώσεις στο πλαίσιο του προγράμματος να καθιερωθούν και για τα επόμενα χρόνια.
Τώρα, αυτό που μπορώ να σας πω για την υλικοτεχνική υποδομή που ρωτήσατε, είναι ότι αυτό καλύπτεται από τη διοργάνωση και από όλη την εμπειρία που έχει η Λυρική Σκηνή. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μπορούμε να έχουμε δική μας υλικοτεχνική υποδομή σε κάθε μας υπηρεσία το '22, αλλά ο στόχος μας είναι σε αρχαιολογικούς χώρους, στους οποίους καθιερώνονται πλέον εκδηλώσεις σύγχρονης δημιουργίας, όχι μόνο στο πλαίσιο του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και ενός εκ των προγραμμάτων στα οποία έχουν ήδη ενταχθεί, να εξασφαλίσουμε τέτοιου είδους υποδομές στις περιφερειακές μας υπηρεσίες, δηλαδή στους αρχαιολογικούς χώρους, ώστε να μπορούν πιο εύκολα και εν τέλει με λιγότερο κόστος μακροπρόθεσμα, μεσομακροπρόθεσμα, να φιλοξενούν τέτοιου είδους εκδηλώσεις.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Ένα μεγάλο μέρος της υλικοτεχνικής υποστήριξης ήρθε από τους Δήμους, από την Περιφέρεια και από Φεστιβάλ, Συλλόγους κ.λπ. Επίσης, πολλές ομάδες είχαν προϋπολογίσει μέσα στον προϋπολογισμό τους για τεχνική υποδομή, το οποίο τους μένει, ουσιαστικά είναι κάτι που θα το έχουν και για άλλα πράγματα για την επόμενη φορά, και επίσης πολλές φορές χρειάστηκε η ίδια η Λυρική Σκηνή να στηρίξει με υλικό δικό της διάφορες παραγωγές που δεν είχαν τη δυνατότητα. Αλλά η λογική είναι ότι οι ομάδες από μόνες τους θα πρέπει κάπως να αξιοποιούν όλο το δυναμικό τους, ακόμα και το τεχνικό, υλικό δυναμικό, για να μπορούν να έχουν μία ανεξαρτησία κινήσεων. Και αυτή είναι η λογική της επιχορήγησης. Δηλαδή τα χρήματα που παίρνουν δεν είναι μόνο για τις αμοιβές. Εδώ πρέπει να πούμε ότι όλοι είναι υποχρεωμένοι να κάνουν τρίμηνες συμβάσεις, που είναι πολύ σημαντικό.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό είναι στους όρους, τους βασικούς όρους.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Τους όρους τους βασικούς. Και επίσης, ένα μέρος προϋπολογίζεται σε σχέση με την τεχνική υποδομή. Οπότε έχουν μία ανεξαρτησία γιατί, όπως σας είπαμε πριν, χρειάζεται, επειδή όλες αυτές οι παραγωγές παραμένουν στη δική τους χρήση, στην κυριότητά τους, και τα δικαιώματα τα πνευματικά, τα πάντα, περνάνε στις ΑΜΚΕ. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν κρατάει απολύτως τίποτα, ούτε σκηνικά, ούτε κουστούμια.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Από την άλλη πλευρά, σε επίπεδο υποδομών, αυτό είναι απολύτως αληθές, εμείς δίνουμε τα χρήματα, γίνονται οι δύο παραστάσεις που είναι η υποχρέωση και από εκεί και πέρα η κάθε παραγωγή κινείται έτσι όπως κρίνουν οι δικοί της συντελεστές. Για να επανέλθω στο επίπεδο των υποδομών μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους, αντιλαμβάνεστε ότι ενώ έχουμε ήδη αίτημα – και με τον κ. Διδασκάλου τα έχουμε συζητήσει και με την κα Δουνδουλάκη ποια θα είναι αυτή η υλικοτεχνική υποδομή που μπορεί να αγοραστεί, εννοείται ότι και αυτοί είναι στο μίνιμουμ, διότι κάθε παραγωγή έχει τις δικές της απαιτήσεις. Ναι μεν χρειάζεσαι πάντα καρέκλες, οπότε θα αγοράσεις καρέκλες, ναι μεν η Εφορεία γνωρίζει ότι στον τόπο που προσφέρει, τον χώρο τον οποίο διαθέτει, τον οποίο προσφέρει για να γίνει η παράσταση ενδεχομένως θα χρειαστεί μία συγκεκριμένη σκηνή ως υποδομή, θα χρειαστεί κάποια ηχητικά, αλλά τα θέματα ας πούμε του φωτισμού, εκτός από ένα βασικό φωτισμό, δεν μπορείς να τα έχεις εκ των προτέρων, διότι κάθε παραγωγή απαιτεί δικά της και σκηνικά και φωτισμό. Επομένως, για να κάνουμε οικονομία κλίμακας το '22 προγραμματίζουμε την προμήθεια βασικών υποδομών, όπως προανέφερα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Έχει ενδιαφέρον σε αυτό που συζητάμε τώρα γιατί ήδη τέσσερις ομάδες ταξιδεύουν. Μετά από εμάς, τέσσερις ομάδες...
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό είναι πολύ σημαντικά.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Ήδη αυτή τη στιγμή δηλαδή τέσσερις ομάδες συνεχίζουν το έργο το οποίο κάναμε σε περιοδεία και σε διάφορους χώρους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλημέρα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν τα χρήματα αυτά που διατίθετε για το πρόγραμμα προέρχονται από εθνικούς πόρους από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου κ.λπ. και αν ναι, αν σκοπεύετε να απευθυνθείτε σε χορηγούς για να υπάρξει δυνατότητα διεύρυνσης του προγράμματος είτε όσον αφορά στις υποδομές είτε όσον αφορά στο ίδιο το πρόγραμμα και τις παραγωγές. Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Τα χρήματα και τις δύο χρονιές, δηλαδή και το '20 και το '21, προέρχονται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Πολιτισμού. Όπως ήδη απάντησε ο κ. Κουμεντάκης, δεν είναι πάντα εφικτή η διεύρυνση του προγράμματος, διότι και οι αντοχές είναι μέχρις ενός σημείου των διοργανωτών. Ο αριθμός 70 κρίθηκε ότι είναι ένας καλός αριθμός και ιδιαίτερα την επόμενη χρονιά που είπαμε ότι δυσκολεύει εξαιτίας της θεματικής θα μείνουμε σε αυτό τον αριθμό. Από εκεί και πέρα θα δούμε, είναι κάτι το οποίο συζητάμε, κατά πόσον τα χρήματα των επομένων ετών, βάζω μία επιφύλαξη για το '22, αλλά για τα επόμενα χρόνια θα καλυφθούν πάλι από πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης. Το βέβαιον πάντως είναι ότι τα χρήματα για το '22 είναι δεδομένα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Και με τις χορηγίες, αυτό που ρωτήσατε για τις χορηγίες, η κάθε ομάδα έχει τη δυνατότητα εκτός από τα χρήματα που παίρνει από το Υπουργείο Πολιτισμού, να βρει αντίστοιχα χορηγούς και το έκαναν αρκετοί. Δηλαδή βρήκαν επιπλέον χρήματα που εμείς δεν μπορούσαμε να καλύψουμε. Δηλαδή αν εμείς τους δίναμε 60.000 ευρώ και ήθελαν 80.000 ευρώ, τα υπόλοιπα 20.000 ευρώ, τα επιπλέον 20.000 ευρώ είχαν τον τρόπο να τα βρουν από διάφορες χρηματοδοτήσεις.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Οι παραστάσεις είναι δωρεάν.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Εκεί που υπάρχει αντίτιμο είναι για τον αρχαιολογικό χώρο...
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: ...καταβάλλεται το εισιτήριο του αρχαιολογικού χώρου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: ...θα διατεθούν κατά τον ίδιο τρόπο σε θέατρο, μουσική, χορό αντίστοιχα όπως και τώρα;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Όχι. Κάναμε ένα δίκαιο μοίρασμα, διότι ανάλογα με το πόσες προτάσεις είχαμε από την αρχή, το θέατρο όπως καταλαβαίνετε είχε τη μερίδα του λέοντος, ήταν πολύ περισσότερες, και βρήκαμε ένα τρόπο, μια αριθμητική ας πούμε λογική και ανάλογα με τις προτάσεις αντιστοίχως πήραμε ανά κατηγορία τον αριθμό των παραγωγών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι ρευστό πώς θα γίνει φέτος, πώς θα μοιραστούν δηλαδή αυτά.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Νομίζω ότι ήταν μία πολύ καλή λογική αυτή. Ναι. Δηλαδή
αν του χρόνου οι προτάσεις της μουσικής είναι πολύ περισσότερες από το θέατρο, αυτό θα αντιστραφεί. Αλλά όπως ξέρετε, στην Ελλάδα το θέατρο έχει πάντα τις περισσότερες. Είναι πολύ περισσότερες ομάδες. Ήταν δίκαιη η μοιρασιά, ήταν πολύ δίκαιο όλο αυτό που έγινε σε σχέση με το πόσες προτάσεις υπήρχαν ανά κατηγορία. Και επίσης, ότι κάθε τέχνη, αυτό που σας είπα πριν, έπρεπε τουλάχιστον συν μία από τις υπόλοιπες τέχνες να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα. Οπότε η ωφέλεια είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτό που συζητάμε. Και μάλιστα κατηγορίες που έπρεπε να έχουν, όπως ο χορός κ.λπ., πρωτότυπη μουσική. Οπότε ήταν υποχρεωμένοι να δώσουν και ανάθεση. Είναι σε διεύρυνση η λογική των αναθέσεων, το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Το ξέρουμε πολύ καλά ως καλλιτέχνες πόσο σημαντικό είναι να δίδονται αναθέσεις για καινούρια έργα. Και ας μην έχουν την ποιότητα που περιμένουμε. Γιατί είναι πολύ σημαντικό να δουλεύει ο κόσμος. Και αυτό είναι, ο θεσμός αυτός αυτό υπηρετεί και αυτό θα υπηρετεί.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αλλά προκύπτουν και μερικές πάρα πολύ καλές παραγωγές.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Σίγουρα, ένα ποσοστό πολύ υψηλό.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι πάρα πολύ υψηλές παραγωγές.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Ένα πολύ υψηλό ποσοστό. Περισσότερο νομίζω από το περσινό. Δηλαδή φέτος ήταν και πολύ δυναμικές ομάδες και έκαναν και εξαιρετικό έργο, το οποίο εμείς το εισπράξαμε από την αντίδραση του κόσμου στην Περιφέρεια που όντως διψούν για τέτοια πράγματα και το αγκάλιασαν με τον καλύτερο τρόπο. Ήταν πολύ μεγάλος ο ενθουσιασμός από παντού. Έχουμε πάρει e-mail…
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σε τοπικό επίπεδο ήταν πολύ μεγάλος ο ενθουσιασμός που άνοιξαν οι αρχαιολογικοί τους χώροι για τις εκδηλώσεις. Εκτός από την ίδια την εκδήλωση δηλαδή, γιατί όπου και να γινόταν θα ήταν μία πολύ καλή παράσταση, υπήρχε και ένας ενθουσιασμός που άνοιξαν οι αρχαιολογικοί χώροι και του συνδυασμού των δύο.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Αν δεν έχετε κάτι άλλο; Σας ευχαριστούμε πολύ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ευχαριστούμε πολύ.
Από το ακόλουθο wetransfer link μπορείτε να κατεβάσετε επιλογή φωτογραφιών από τις παραστάσεις του προγράμματος https://we.tl/t-qKBKw3sZbe
Μπορείτε να δείτε το απολογιστικό βίντεο εδώ https://youtu.be/w4M5PJNEOSM
