Συνέντευξη στην εκπομπή «Αταίριαστοι» του ΣΚΑΪ, και στους δημοσιογράφους Γιάννη Ντσούνο, και Χρήστο Κούτρα, παραχώρησε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, την Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2021, όπου μίλησε για την επιτυχή λειτουργία του αντιπλημμυρικού συστήματος στην Ακρόπολη κατά την καταιγίδα «Μπάλος», την απόφαση της UNESCO για τα γλυπτά του Παρθενώνα, και την πορεία αναδάσωσης στο Τατόι.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Δημοσιογράφος: Πάμε τώρα να υποδεχτούμε την Υπουργό Πολιτισμού, την κυρία Λίνα Μενδώνη. Να την καλημερίσουμε. Είναι πάρα πολλά θέματα… καλημέρα σας κυρία Υπουργέ…
Υπουργός: Καλή σας μέρα
Δημοσιογράφος: Αρκετά τα θέματα, τα οποία έχουμε να συζητήσουμε. Ήθελα να ξεκινήσω με κάποιες πληροφορίες, με κάποιες φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν σχετικά με την Ακρόπολη. Πλημμύρισε η Ακρόπολη την προηγούμενη εβδομάδα με την κακοκαιρία «Μπάλος»;
Υπουργός: Ίσως ήταν η πρώτη φορά που η Ακρόπολη δεν πλημμύρισε, με την έννοια να υπάρχουν νερά, τα οποία να ξεχειλίζουν δεξιά και αριστερά, ή να πλημμυρίσουν οι οικίσκοι οι εργοταξιακοί που υπάρχουν πάνω. Όπως ξέρετε στην Ακρόπολη τους τελευταίους μήνες γίνεται συστηματικά από την Εφορεία Αρχαιοτήτων την αρμόδια, της Ακροπόλεως δηλαδή, γίνεται ένα μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο, το οποίο έχει ξεκινήσει, ήδη από το 2020, μέσα στο πλαίσιο της χορηγίας του Ιδρύματος Ωνάση. Η καταιγίδα «Μπάλος» έδειξε ότι το αντιπλημμυρικό σύστημα δούλεψε πάρα πολύ καλά, και φυσικά αυτό το οποίο υπήρξε πάνω στην Ακρόπολη ήταν στα φυσικά κοιλώματα των βράχων ή σε κάποια κοιλώματα που φυσικά υπάρχουν πάνω στην Ακρόπολη, συγκεντρώθηκε μία μικρή ποσότητα νερού. Από εκεί και πέρα το σύστημα ανταποκρίθηκε πλήρως και έτσι είχαμε μία Ακρόπολη όχι πλημμυρισμένη, και όχι με τα φαινόμενα, τα οποία λίγα χρόνια πριν, ήταν πολύ συχνά σε κάθε μεγάλη βροχόπτωση.
Δημοσιογράφος: Τώρα μιας και μιλάμε για την Ακρόπολη και για να το κλείσουμε το θέμα και να πάμε στα υπόλοιπα. Υπάρχουν στοιχεία για την επισκεψιμότητα; Παρά το γεγονός ότι έχουμε φύγει από το καλοκαίρι συνεχίζουμε να έχουμε υψηλό μέρος ως και ρεκόρ επισκέψεων στην Ακρόπολη κυρία Μενδώνη;
Υπουργός: Κοιτάξτε, δεν θα έλεγα ότι είναι ρεκόρ αλλά θα έλεγα ότι είναι υψηλό ποσοστό. Αυτή τη στιγμή καθημερινά έχουμε στην Ακρόπολη περίπου 7.500 επισκέπτες, ο μέσος όρος δηλαδή είναι 7.500 επισκέπτες, και υπήρξαν και τις τελευταίες μέρες δύο τουλάχιστον περιπτώσεις που φτάσαμε και ξεπεράσαμε ελαφρώς τις 10.000. Αυτό το οποίο, αν θέλετε, είναι πολύ σημαντικό είναι ότι ήδη βρισκόμαστε σε προχωρημένο φθινόπωρο, είμαστε μέσα Οκτωβρίου, και η επισκεψιμότητα στην Ακρόπολη παραμένει σταθερά υψηλή.
Δημοσιογράφος: Να παραμείνουμε στην Ακρόπολη και να πάμε στο θέμα των μαρμάρων κυρία Μενδώνη. Ναι στα γλυπτά, υπάρχει κάτι καινούριο; Υπάρχει κάποια εξέλιξη στο συγκεκριμένο θέμα; Θα επιστρέψουν ποτέ στη χώρα ή δεν θα συμβεί ποτέ αυτό;
Υπουργός: Κοιτάξτε, η Ελλάδα…
Δημοσιογράφος: … και το λέω αυτό έτσι γιατί στήνεται μια κατάσταση πάντα και πρέπει να πω ότι όλοι οι Υπουργοί Πολιτισμού έχουν προσπαθήσει να κάνουν κάτι, υπάρχουν προσδοκίες αλλά τελικά δεν γίνεται ποτέ…
Υπουργός: Κοιτάξτε, δεν είναι κάτι εύκολο, δεν είναι κάτι απλό. Αυτό το οποίο σταθερά κάνει η Ελλάδα και η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση και οι Υπουργοί Πολιτισμού είναι να πιέζουν επαναφέροντας το αίτημα έτσι όπως διατυπώθηκε στη δεκαετία του '80, καθώς η Ελλάδα ζητά την οριστική επιστροφή των γλυπτών στην Αθήνα δεδομένου ότι θεωρεί ότι βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο ως προϊόν κλοπής. Επομένως, η Ελλάδα δεν μπορεί ποτέ να δεχθεί νομή, κατοχή και κυριότητα από την αγγλική πλευρά, από το Βρετανικό Μουσείο. Αυτό το οποίο είναι πολύ σημαντικό και είναι ένα βήμα, και είναι ένα βήμα μπροστά, είναι η πρόσφατη απόφαση της Ειδικής Επιτροπής της UNESCO, η οποία ασχολείται με τα θέματα της επιστροφής των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους, που για πρώτη φορά, εκτός από τη συνήθη σύσταση που κάνει τα τελευταία χρόνια, μία σύσταση που λέει ότι πρέπει η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο να καθίσουν σε έναν ειλικρινή διάλογο και να καταλήξουν κάπου. Αυτή τη σύσταση. Αυτή τη φορά προχώρησε σε μία απόφαση. Πήρε, λοιπόν, μία απόφαση που ξεκαθαρίζει δύο βασικά θέματα. Το ένα είναι ότι το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα είναι μία διακρατική διαφορά, κατά την UNESCO, και όχι ένα θέμα που απασχολεί το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Ακροπόλεως, όπως είναι η πάγια θέση της βρετανικής πλευράς. Επομένως, η UNESCO ξεκαθαρίζει ότι για αυτήν, τον διεθνή οργανισμό, τον κατ' εξοχήν αρμόδιο, το θέμα είναι διακρατικό. Και το δεύτερο το οποίο επισημαίνει είναι ότι πραγματικά, για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι αίθουσες στις οποίες εκτίθενται τα γλυπτά του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο, η Duvin Gallery δηλαδή, είναι κλειστή, και αποδέχεται ότι οι συνθήκες έκθεσης είναι προβληματικές, καθώς έχουμε δει όλοι φωτογραφίες που δείχνουν το νερό να μπαίνει μέσα στις συγκεκριμένες αίθουσες,
Δημοσιογράφος: …το νερό, εκδηλώσεις που γίνονται δίπλα στα γλυπτά, σαμπάνιες να ανοίγουν…
Υπουργός: κυρίως, είναι τα θέματα των συνθηκών. Αυτά, τα τελευταία χρόνια έχουν περιοριστεί. Αλλά η κατάσταση των αιθουσών με υγρασία, με όχι σωστό περιβάλλον για τα γλυπτά, είναι, επίσης, το δεύτερο σημείο που το εντοπίζει η UNESCO.
Δημοσιογράφος: Εμείς ως χώρα είμαστε σε επαφή με τη βρετανική κυβέρνηση για αυτό το θέμα;
Υπουργός: Κοιτάξτε, με τη βρετανική κυβέρνηση η Ελλάδα έχει επιχειρήσει να μιλήσει πολλές φορές, είναι αυτό που λέει η UNESCO ότι δεν γίνεται ένας διάλογος. Δεν δέχεται η βρετανική πλευρά και να ξεκινήσουν συνομιλίες. Αυτό, το οποίο συμβαίνει, είναι ότι κατά καιρούς και κατά διαστήματα υπάρχουν επαφές ανάμεσα στους αρμόδιους του Βρετανικού Μουσείου και του Μουσείου της Ακρόπολης. Όμως, αυτό το οποίο λέει πλέον η UNESCO και είναι ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με μία διακρατική διαφορά, είναι ένα θέμα που πρέπει να το χειριστούν οι δύο κυβερνήσεις.
Δημοσιογράφος: Είναι πολύ σημαντικό. Πάμε στο Τατόι λίγο κυρία Μενδώνη, διότι παρατηρούμε, διαβάζω σήμερα και στην Καθημερινή, παρατηρούμε ότι ενώ το τα θέματα των κτηρίων και η ανάπλαση των κτηρίων προχωρά κανονικά, στο θέμα του περιβάλλοντα χώρου υπάρχουν καθυστερήσεις διότι εμπλέκονται αρκετές αρμοδιότητες Δήμων, Περιφερειών, και του Υπουργείου σας, βέβαια. Οπότε πώς προχωράει αυτή η ανάπλαση;
Υπουργός: Δεν νομίζω, δεν νομίζω ότι υπάρχουν καθυστερήσεις. Προχωρεί η διαδικασία έτσι όπως πρέπει να προχωρήσει για την αναδάσωση, όχι μόνο του ιστορικού πυρήνα, που είναι το άμεσο ενδιαφέρον του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά του ευρύτερου δάσους, του ευρύτερου κτήματος του Τατοΐου. Αυτό είναι σαφώς αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεδομένου ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του κτήματος είναι κηρυγμένος ιστορικός τόπος, πέρα δηλαδή του ιστορικού πυρήνα, βρίσκεται σε υπηρεσιακό επίπεδο, αλλά και όποτε χρειάζεται σε επίπεδο συνεργασίας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, συγκεκριμένα με τον κύριο Γιώργο Αμυρά, σε καθημερινή βάση. Καθημερινά συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να προχωρήσουν σωστά οι διαδικασίες, και νομίζω ότι προχωρούν χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες καθυστερήσεις. Είναι προφανές ότι το θέμα της αναδάσωσης είναι κύρια αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Επειδή, όμως, έχουμε και ανθρωπογενή στοιχεία, έχουμε μονοπάτια, πολιτιστικές διαδρομές, για αυτό ακριβώς υπάρχει συνεργασία. Εμείς έχουμε ειδικούς επιστήμονες, έχουμε όλων των ειδικοτήτων τους επιστήμονες, οι οποίοι ασχολούνται αυτή τη στιγμή με το Τατόι, και συνεργάζονται και με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, γιατί να μην ξεχνάμε ότι στον χώρο αυτόν που κάηκε υπήρχαν και αγροτικές γαίες, οι οποίες χρησιμοποιούνταν όταν το κτήμα ήταν στην κατοχή της βασιλικής οικογένειας, και είναι μέσα στη λογική της μελέτης βιωσιμότητας, αυτές οι γαίες να επανακαλλιεργηθούν, ακριβώς για να αποκτήσει ξανά το κτήμα την εικόνα και τη μορφή που είχε όταν λειτουργούσε τις προηγούμενες δεκαετίες.
Δημοσιογράφος: Σας ευχαριστούμε πολύ κυρία Μενδώνη. Να είστε καλά κυρία Μενδώνη.
Υπουργός: Σας ευχαριστώ.