Χρήστος Κούτρας: Ο χώρος του πολιτισμού, του θεάτρου πλήττεται, δέχεται καταγγελίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, κατά συγκεκριμένων ανθρώπων. Έχουμε την κυρία Μενδώνη μαζί μας. Κυρία Υπουργέ, καλημέρα, να είστε καλά.
Λίνα Μενδώνη: Καλημέρα.
Χρ. Κ.: Να είστε καλά. Από την προηγούμενη βδομάδα βοά και η δημοσιογραφική πιάτσα και η πιάτσα του πολιτισμού για διάφορα δημοσιεύματα για τον διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου. Υπήρξε μια ολόκληρη συζήτηση και θέλουμε να μας πείτε αν ζητήσατε ή όχι την παραίτησή του κυρία υπουργέ.
Λ. Μ.: Νομίζω ότι για όλα αυτά απάντησα χθες. Κατ' αρχήν, δεν ξέρω τι εννοείτε για όλα αυτά βοά ο κόσμος του θέατρου…
Χρ. Κ.: Υπάρχουν συζητήσεις, το ξέρουμε.
Λ. Μ.: Υπάρχουν φήμες, δεν μας αφορούν. Ξέρετε, είμαστε κράτος δικαίου. Προφανώς, όταν έχουμε συγκεκριμένες καταγγελίες οφείλουμε να επέμβουμε. Έχω πει τις τελευταίες μέρες ότι δεν χωρά καμία ανοχή και καμία ανεκτικότητα σε θέματα οποιασδήποτε μορφής βίας, είτε είναι σωματική, είτε ψυχική, είτε σεξουαλική. Από την άλλη πλευρά όμως, όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες μπαίνουμε σε άλλες ατραπούς. Δημιουργούμε ένα πλαίσιο ανθρωποφαγίας, το οποίο δεν στέκει σε κράτος δικαίου.
Χρ. Κ.: Δεν έχετε λοιπόν εσείς καταγγελίες στο υπουργείο.
Λ. Μ.: Αν υπάρξουν συγκεκριμένες καταγγελίες από τον οποιονδήποτε, τότε οφείλουμε να παρέμβουμε. Όχι όμως σε φήμες. Όχι σε συζητήσεις που γίνονται ατέλειωτα στα social media.
Γιάννης Ντσούνος: Επομένως αναμένετε εάν θα υπάρξει κάποια επώνυμη καταγγελία και αν θα υπάρξει η επώνυμη καταγγελία, ο δρόμος είναι η παύση;
Λ. Μ.: Ας μην λειτουργούμε με υποθέσεις. Αφήστε τα πράγματα να εξελιχθούν. Αν υπάρξουν καταγγελίες θα εξεταστούν.
Χρ. Κ.: Έχετε δίκιο σ' αυτό. Η συζήτηση στα social media πρέπει να πούμε ότι γίνεται γιατί κάποιοι που εμπλέκονται έχουν στείλει εξώδικα στα τηλεοπτικά μέσα, και δεν μπορούμε να κάνουμε αναπαραγωγή ιστοριών. Από εκεί και πέρα, εσείς καταγγελία για κάποιον άνθρωπο που να υπηρετεί σε θέση δημόσιας ευθύνης στον πολιτισμό δεν έχετε;
Λ.Μ.: Επίσημη καταγγελία, επώνυμη καταγγελία, ούτε καν non paper που να αναφέρεται συγκεκριμένο όνομα δεν έχει κατατεθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού. Κατόπιν αυτού, είναι προφανές ότι όλο αυτό το σενάριο το οποίο στήθηκε χθες, περί παραίτησης του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου δεν ευσταθεί. Το απαντήσαμε νομίζω και με τη δήλωσή μου χθες το απόγευμα.
Χρ. Κ.: Όταν λέτε στήθηκε, από ποιον στήθηκε; Γιατί εγώ αυτό που διάβασα ήταν μια δήλωση από την κυρία Ακρίτα, μια επώνυμη πληροφορία που έγραψε στον λογαριασμό της.
Λ. Μ.: Σχετικά με όλη αυτή η συζήτηση που αναφέρατε κι εσείς προηγουμένως. Ξεκινήσατε το ρεπορτάζ και τις ερωτήσεις σας λέγοντας για το πλήθος των σχολίων που γίνονται…
Χρ. Κ.: Υπάρχουν κυρία Μενδώνη, τι να κάνουμε.
Λ. Μ.: Στα social media μπορεί να υπάρχουν. Στα social media έχει κάθε δικαίωμα ο καθένας να εκφράζει την άποψη του. Δεν μπορεί όμως το επίσημο κράτος να λειτουργεί βασισμένο σε φήμες. Μία καταγγελία γραπτή δεν έχω.
Χρ. Κ.: Γι' αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι, αλλά για το υπόλοιπο κομμάτι υπάρχουν επώνυμες καταγγελίες και θα ήθελα να σας ρωτήσω ως υπουργό Πολιτισμού και άνθρωπο που είναι κοντά στον πολιτισμό πολλά χρόνια, πόσο σας απασχολεί η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω.
Λ. Μ.: Αυτό αφορά σε πολύ περισσότερους χώρους από τον χώρο του θεάτρου, ή όπως τον ονομάζετε εσείς, τον χώρο του πολιτισμού. Επαναλαμβάνω ότι είναι μία νοσηρή κατάσταση που ήρθε η ώρα, χάρη στη γενναιότητα των ανθρώπων και αναφέρομαι συγκεκριμένα στην κυρία Σοφία Μπεκατώρου, η οποία είναι η πρώτη που βγήκε και κατήγγειλε επώνυμα και συγκεκριμένα, να σπάσει αυτό το απόστημα. Από αυτή την άποψη, θεωρώ ότι είναι μία στιγμή που πρέπει να ενισχύσουμε όλους τους ανθρώπους που έχουν υποστεί βία, άνδρες και γυναίκες, να βγουν και να καταγγείλουν επώνυμα διότι με αυτό τον τρόπο θα ξεκινήσει η εξυγίανση. Το γεγονός ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε πριν από μία βδομάδα ότι προχωρεί στη σύνταξη και συγκρότηση ενός Κώδικα Δεοντολογίας – είναι ευθύνη του αρμόδιου υφυπουργού για τα θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, ο οποίος ήδη βρίσκεται σε διαβούλευση με συγκεκριμένα σωματεία από όλο το φάσμα του πολιτισμού – δείχνει ότι η πολιτεία είναι διατεθειμένη να συμβάλλει απολύτως και να ξεκαθαρίσει το συγκεκριμένο ζήτημα. Στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού δεν μπορούν να υπάρχουν και δεν πρέπει να είμαστε ανεκτικοί σε τέτοιου είδους συμπτώματα και συμπεριφορές. Ο πολιτισμός δεν είναι μόνο δημιουργούμε Τέχνη. Ο πολιτισμός πρωτίστως έχει άμεση σχέση με την καθημερινή μας συμπεριφορά και την αντιμετώπιση που έχει ο καθένας εξ υμών προς τον συνάνθρωπό μας.
Γ. Ντ.: Για να δούμε όμως και την παρέμβαση και την βούληση, όπως λέτε, της πολιτείας, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι αν υπάρξει οποιαδήποτε επώνυμη καταγγελία, αν οποιαδήποτε από αυτές τις καταγγελίες πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης, για οποιονδήποτε στο χώρο του πολιτισμού, αυτός ο άνθρωπος δεν θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την πολιτεία, με το κράτος, με τις επιχορηγήσεις....Είναι έτσι;
Λ.Μ.: Αυτό, το έχουμε δηλώσει από τη στιγμή που ξεκίνησε όλη αυτή η συζήτηση. Σας το είπα κι εγώ προηγουμένως, και το επαναλαμβάνω, Καμία ανοχή, εφόσον υπάρξουν συγκεκριμένες καταγγελίες οι οποίες θα πάρουν συγχρόνως και το δρόμο της δικαιοσύνης.
Χρ. Κ.: Σας προβληματίζει κυρία Υπουργέ το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία μαθαίνει, -τώρα η αλήθεια είναι ότι γίνονται σε όλους τους χώρους, παντού, όχι μόνο στο θέατρο, και στο δημοσιογραφικό μην κοροϊδευόμαστε τώρα- σας προβληματίζει ότι παίρνει μια τέτοια έκταση το θέμα, ειδικά για το χώρο του θεάτρου;
Λ.Μ.: Αυτό δεν είναι ένα φαινόμενο το οποίο πρωτοεμφανίζεται στην ελληνική κοινωνία. Ή για πρώτη φορά στο χώρο του θεάτρου, στην Ελλάδα. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο στην Αμερική έχει εξελιχθεί και έχει ανοίξει αυτή η συζήτηση από το 2017. Ήρθε η στιγμή τώρα. Συνήθως στην ελληνική κοινωνία όλα τα θέματα έρχονται με μία κάποια καθυστέρηση. Τώρα είναι και η σειρά η δική μας να το αντιμετωπίσουμε και να βρεθούμε ενώπιος ενωπίω με αυτό το μείζον ζήτημα. Γι΄ αυτό είπα ότι θεωρώ ότι μέσα στο ζοφερό κλίμα και το άσχημο κλίμα το οποίο δημιουργείται, όχι μόνο για το θέατρο αλλά γενικότερα για την κοινωνία, πρέπει να δούμε και την θετική πλευρά και αυτό έχει να κάνει με συγκεκριμένους ανθρώπους, επαναλαμβάνω γυναίκες και άνδρες, οι οποίοι έχουν τη γενναιότητα να καταγγείλουν επώνυμα, συγκεκριμένα περιστατικά και να ξεκινήσει πλέον η κάθαρση.
Χρ. Κ.: Να σημειώσω ότι εμείς είπαμε ότι δεν αφορά όλο το χώρο του πολιτισμού, αφορά συγκεκριμένα πρόσωπα, για να είμαστε καθαροί...
Λ.Μ.: Μα βεβαίως, πρόσωπα.
Χρ. Κ.: Μην τα βάλουμε όλα στη μηχανή του κιμά. Το λέω και για μας για τους δημοσιογράφους...
Λ.Μ.: Συνήθως, επισπεύδουμε και ταυτίζουμε ολόκληρους χώρους και ολόκληρους κλάδους, αν θέλετε, με συγκεκριμένα νοσηρά φαινόμενα. Αυτό συμβαίνει. Είναι λάθος! Προφανώς και είναι λάθος!
Γ. Ντ.: Κάθε μέρα στο Τατόι είστε κυρία Υπουργέ;
Χρ. Κ. Για να πούμε κάτι πιο ευχάριστο και σημαντικό
Λ.Μ.: Κάθε μέρα στο Τατόι δεν είμαι, μακάρι να μπορούσα να είμαι. Ασχολούμαι όμως κάθε μέρα με το Τατόι γιατί είναι ένα μείζον πρόγραμμα. Είναι μία από τις προτεραιότητες αυτής της Κυβέρνησης. Είναι ένα από τα μεγάλα προγράμματα τα οποία εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις αυτής της Κυβέρνησης. Επομένως, οφείλουμε ως Υπουργείο Πολιτισμού καθώς ένα πολύ μεγάλο μέρος του κτήματος είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία της νεότερης Ελλάδος, πολλά δε από τα κτήρια, 27 συγκεκριμένα, έχουν κηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού το 2003, ως νεώτερα μνημεία, είναι στην άμεση αρμοδιότητά μας. Από κει και πέρα, το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός έχει αναθέσει στο Υπουργείο Πολιτισμού την συντονιστική ευθύνη όλου αυτού του προγράμματος, δημιουργεί για μας, αυξημένες υποχρεώσεις.
Χρ. Κ.: Πότε θα ολοκληρωθεί κυρία Υπουργέ, το οποίο είναι εμβληματικό έργο;
Λ.Μ.: Βεβαίως είναι εμβληματικό και θα αλλάξει απολύτως και το πολιτιστικό τοπίο αλλά και το αναπτυξιακό τοπίο της Αττικής. Στην ουσία, από τη μία το Ελληνικό στο νότο και το Τατόι στο βορρά δημιουργούνται δύο πόλοι, οι οποίοι την επόμενη δεκαετία μπορούν να αναμορφώσουν ευρύτερα και σε πολλά επίπεδα την Αττική. Το Τατόι τώρα πότε θα το δούμε; Το Τατόι αλλάζει σχεδόν καθημερινά θα έλεγα μορφή. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι παρεμβάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού στον ιστορικό πυρήνα και σε συγκεκριμένα ιστορικά κτήρια, ξεκινώντας από το συγκρότημα του Ανακτόρου. Καθημερινά, λοιπόν, γίνεται η μεταμόρφωση. Έχουμε βάλει δύο ορόσημα: Το 2023 την ολοκλήρωση των οικοδομικών εργασιών σε συγκεκριμένα κτήρια –μνημεία. Το 2025 υπολογίζουμε ότι θα μπορούσε να αποδοθεί το Ανάκτορο, υπό μορφήν μουσείου, στο ευρύ κοινό και παράλληλα, τα συναρμόδια Υπουργεία, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος ήδη μετά την δημοσιοποίηση και την έγκριση από τον Πρωθυπουργό της μελέτης βιωσιμότητας του κτήματος, αναλαμβάνουν κι εκείνα, στο χώρο της αρμοδιότητάς τους, να τρέξουν τα δικά τους προγράμματα.
Έχουμε πει -κι αυτό έχει προκύψει από τη μελέτη βιωσιμότητας- ότι μία πολύ βασική παράμετρος για την ανάπτυξη του κτήματος είναι η αναβίωση του αγροτικού τομέα, και είμαστε σε συνεργασία με τον αρμόδιο Υπουργό κ. Σπήλιο Λιβανό και τις δικές του υπηρεσίες. Συγχρόνως, έχουμε το μεγάλο θησαυρό για την Αττική, που είναι το δάσος της Πάρνηθας, ο πολύ σημαντικός αυτός φυσικός πόρος. Δεν έχει η Αττική και πολλά δάση! Είμαστε σε απόλυτη συνεργασία με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος για να προχωρήσουμε κι εκεί σε αυτά τα οποία προβλέπει η μελέτη βιωσιμότητας.
