Πρωτολογία
κ. Βουλευτά,
«Ευχαριστώ για την ερώτηση γιατί είναι μια ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε για άλλη μια φορά πράγματα που φαίνεται ότι κάποιοι δυσκολεύονται να αντιληφθούν. Πράγματι, όπως είπατε κι εσείς, το Μουσείο Μεσαράς εντάχθηκε στο ΠΕΠ Κρήτης 2007-2013 το 2011. Μετά από δεκαετίες υποσχέσεων ότι θα γίνει.
Εντάχθηκε λοιπόν το 2011 και παραδόθηκε από τις τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου στο τέλος του 2015. Από κει και πέρα ξεκινά μια πολύ μεγάλη καθυστέρηση, υπό την έννοια ότι η μουσειολογική και η μουσειογραφική μελέτη, οι οποίες κατετέθησαν το πρώτο εξάμηνο του 2016, από την Εφορεία στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου, εγκρίθηκαν εντέλει από το Συμβούλιο Μουσείων στις 19 Ιουνίου του 2017. Αυτομάτως εκεί έχουμε ενάμιση χρόνο καθυστέρηση. Επιπλέον, οι μελέτες εφαρμογής δεν είχαν φροντίσει να γίνουν, με αποτέλεσμα να εγκριθούν εντέλει τον Μάιο του 2019.
Έχω πει κι άλλες φορές ότι η κατάσταση στην εξέλιξη και στην απορροφητικότητα των έργων ΕΣΠΑ την περίοδο 2015-2019 ήταν όχι η καλύτερη, τουλάχιστον στην Κρήτη, είχαμε απορροφητικότητα μόλις 9%. Από κει και πέρα, από τον Ιούλιο του 2019 ξεκίνησε μια συστηματική προσπάθεια, η οποία έχει αποδώσει στο 100%. Το πιο απτό αποτέλεσμα είναι ότι η απορροφητικότητα το 2020 αυξήθηκε κατά 100%. Και εντέλει καταφέραμε να εντάξουμε την έκθεση του Μουσείου Μεσαράς στις 2 Οκτωβρίου 2019, με προϋπολογισμό 2.400.000 ευρώ και με χρονοδιάγραμμα το έργο να τελειώσει 30 Ιουνίου του 2023.
Αυτή τη στιγμή, το έργο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες συμβάσεις, το προσωπικό που χρειάζεται έχει ήδη προσληφθεί, έχουν προχωρήσει οι ψηφιακές εφαρμογές, με ένα ξεχωριστό κονδύλι από το ΠΕΠ Κρήτης 2014-2020 με προϋπολογισμό 290.000 Ευρώ. Καταβάλλεται μια προσπάθεια από όλους να μην εξαντληθεί ο χρόνος της 30ης Ιουνίου του 2023, αλλά να μεταθέσουμε την έναρξη λειτουργίας του μουσείου εντός του 2022.
Η μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη προβλέπει την έκθεση 829 αντικειμένων. Το μουσείο γίνεται με μεγάλη υπευθυνότητα από την Εφορεία Ηρακλείου και με απόλυτα σύγχρονες προδιαγραφές. Σ΄ αυτά τα 829 αντικείμενα, τα οποία εγκρίθηκαν, όπως είπα στη μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη το 2017, συμπεριλαμβάνονται και 21 αντικείμενα από τον Άγιο Τίτο Γόρτυνας, τα οποία σήμερα είναι εκτεθειμένα στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Αυτά τα 21 αντικείμενα, όπως είπα, και στην πολύ πρόσφατη συζήτηση του Ν.4761 τον οποίο κι εσείς αναφέρατε, θα επιστρέψουν κανονικά και θα συμπεριληφθούν στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Μεσαράς.
Αυτό το οποίο κάναμε με τον πρόσφατο Ν.4761/2020 είναι να διασφαλίσουμε από δω και πέρα ότι το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και οι συλλογές του θα παραμείνουν ενιαίες. Δεν έχει καμία σχέση η μία ρύθμιση με την έκθεση των συγκεκριμένων εκθεμάτων και της συμπερίληψής τους στην έκθεση του Μουσείου Μεσαράς.
Από κει και πέρα, για την ερώτησή σας ως προς τον 25ετή δανεισμό, είστε έμπειρος κοινοβουλευτικός και θεωρώ ότι διαβάζετε τις διατάξεις που νομοθετούμε. Εάν είχε διαβάσει κανείς προσεκτικά τη διάταξη θα έβλεπε ότι αφορά τα μη δημόσια μουσεία, επομένως ούτε το Μουσείο Ηρακλείου, ούτε το Μουσείο Μεσαράς, ούτε κανένα άλλο δημόσιο μουσείο υπάγονται στη συγκεκριμένη ρύθμιση».
Δευτερολογία
Κύριε Βουλευτά,
«Το έργο εντάχθηκε το 2011 για να κατασκευαστεί το κτήριο και το κτήριο παραδόθηκε σύμφωνα με τον προγραμματισμό που είχε γίνει από τις κυβερνήσεις από το 2011 ως τον Ιανουάριο 2015, που ήταν να παραδοθεί στο τέλος του 2015. Εκεί τα είχαμε προγραμματίσει μια χαρά τα πράγματα. Και το κτήριο παραδόθηκε εντός χρονοδιαγράμματος.
Από κει και πέρα, προφανώς ήταν αβελτηρία κάποιων που δεν συντόνιζαν τα έργα του ΕΣΠΑ, το έχω πει πολλές φορές, ότι οι Υπηρεσίες εκτελούν, αλλά χρειάζεται κι ένας κεντρικός συντονισμός. Διότι είναι δύσκολα έργα, εμπλέκονται περισσότερες Υπηρεσίες της μίας, όταν λοιπόν φτάνουμε η Υπηρεσία –σωστά- να συντάσσει τις μελέτες (μουσειολογική και μουσειογραφική) το 2016 και αυτές να περνούν από το Συμβούλιο Μουσείων, που προεδρεύει ο εκάστοτε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου, άρα αυτός φτιάχνει την ημερήσια διάταξη, τον Ιούνιο του 2017, αυτομάτως έχετε δικαιολογία για τον ενάμιση χρόνο. Εάν από τον Ιούνιο του 2017 χρειάστηκαν περίπου δύο χρόνια μετά για να γίνουν οι μελέτες εφαρμογής, πάλι κάποιος έχει την ευθύνη. Είναι θέματα συντονισμού που δεν εξαρτώνται μόνο από την Εφορεία Ηρακλείου, επομένως αυτό το οποίο βγαίνει ανάγλυφα και στην περίπτωση αυτή είναι ότι την περίοδο 2015-2019 τα έργα του ΕΣΠΑ, στην ουσία, είχαν αφεθεί στην τύχη τους, δεν υπήρχε κεντρικός συντονισμός.
Ενώ το κτήριο έχει παραδοθεί το 2015, ενώ θα μπορούσαν να είχαν όλα εγκριθεί το 2016 άντε το 2017 φτάνουμε Μάιο του 2019 για να εγκριθούν οι μελέτες εφαρμογής. Από τη στιγμή που εγκρίθηκαν ήταν η βασική προϋπόθεση για να ενταχθεί το έργο στο ΕΣΠΑ, όπερ και εγένετο. Εντάξαμε το έργο τον Οκτώβρη του 2019. Σήμερα το έργο τρέχει κανονικά.
Τώρα για την ανησυχία σας για τα ευρήματα. Η μεν έκθεση, επαναλαμβάνω, δεν αποστερείται τίποτε από αυτά που είχαν εγκριθεί το 2017, και τα 21 αντικείμενα από την έκθεση του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, που νομίζω ότι ως Ηρακλειώτης αναγνωρίζετε και την αξία του και τη σημασία του, είναι ένα κόσμημα για το Ηράκλειο και για όλη την Κρήτη. Αυτά τα αντικείμενα λοιπόν, θα φύγουν από την έκθεση του Ιστορικού Μουσείου και θα πάνε στην έκθεση του Μουσείου Μεσαράς. Από κει και πέρα, κάποια από τα υπόλοιπα αντικείμενα της συλλογής του Ιστορικού Μουσείου θα μπορούσαν να ανήκουν που, στη Μεσαρά; Όχι. Στην Εφορεία Ηρακλείου ενδεχομένως να ανήκουν. Προέρχονται από το νομό Ηρακλείου και την ευρύτερη Κρήτη. Τη σύνθεση της συλλογής του Ιστορικού Μουσείου την ξέρετε πάρα πολύ καλά από το 1952. Αυτό το οποίο συμβαίνει είναι, πιθανότατα, κάποια από τα αντικείμενα που θα ήταν στις αποθήκες του Μουσείου Μεσαράς, εκτίθενται και θα συνεχίσουν να εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος αντικείμενα τα οποία μπορούν να είναι στην έκθεση ενός μουσείου και να τα θαυμάζουν οι επισκέπτες ενός μουσείου, αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες της Κρήτης, να μην μπορούν να τα βλέπουν γιατί θα είναι στην αποθήκη ενός μουσείου, απλώς για να είναι στην αποθήκη. Αυτό εμένα προσωπικά με ξεπερνά. Και σε κάθε περίπτωση δεν είναι σωστή πολιτική.
Σχετικά με τον τελευταίο νόμο, τον 4761/2020, το είπα και προηγουμένως, το άρθρο αφορά στα μη δημόσια μουσεία. Το μόνο μουσείο που θα μπορούσε από την Κρήτη να ζητήσει μακροχρόνιο δανεισμό 25ετίας θα ήταν το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Ούτε το έχει ζητήσει, ούτε από όσο ξέρω είναι στα σχέδιά του. Αν μετά από μερικά χρόνια είναι έτοιμο για κάτι τέτοιο, ας το συζητήσουν τότε, αυτοί που πρέπει να το συζητήσουν. Σήμερα όμως και για το άμεσο μέλλον δεν υπάρχει καμία τέτοια προοπτική. Σήμερα το έχει ζητήσει μόνο το Μουσείο Μπενάκη, το είπαμε και το ξαναείπαμε εκτενώς στη συζήτηση του νομοσχεδίου. Επιπλέον, υπάρχουν σαφείς προϋποθέσεις πως μπορεί ένα μουσείο να ιδρύσει ένα άλλο δικό του θυγατρικό μουσείο στο εξωτερικό. Σας ευχαριστώ».