Δημήτρης Τάκης: Τώρα επειδή μιλάμε για τουρισμό, έστω κι αν φέτος είναι προς το παρόν περιορισμένος και σε επίπεδο Αθήνας, είναι όλα ΟΚ στην Ακρόπολη, για να υποδεχθούμε όσους τουρίστες θα υποδεχθούμε και στο κομμάτι των Γλυπτών του Παρθενώνα υπάρχει κάποια εξέλιξη ή κάποια καινούργια πρωτοβουλία από εσάς γιατί συχνά πυκνά το φέρνουμε στην επικαιρότητα, το συζητάμε, γίνεται κάτι στο Λονδίνο, το ξανασυζητάμε πάλι, άλλα πάλι βαλτώνει κι αυτό.
Λίνα Μενδώνη: Ήδη από τις 18 Μαΐου που άνοιξαν οι αρχαιολογικοί χώροι και από τις 15 Ιουνίου που άνοιξαν όλα τα μουσεία της χώρας, αυτό το οποίο μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι τηρούνται απολύτως τα υγειονομικά πρωτόκολλα, ακριβώς όπως τα ζήτησε για την ασφάλεια εργαζομένων και επισκεπτών το Υπουργείο Υγείας, ο ΕΟΔΥ, η επιτροπή των ειδικών και τηρούνται με απόλυτη ευλάβεια. Είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε τους επισκέπτες με πρώτο μέλημα μας την ασφάλεια τους. Ασφάλεια επισκεπτών, ασφάλεια εργαζομένων. Είμαστε έτοιμοι. Θεωρώ ότι από 1ης Ιουλίου που θα ανοίξει περισσότερο ο τουρισμός, θα αυξηθεί και η επισκεψιμότητα στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία μας.
Δ.Τ.: Μάλιστα, δεν θα έχουμε τίποτα θέματα με την Ακρόπολη, τους αναβατήρες και όλα αυτά; Είναι ελεγμένα φέτος;
Λ.Μ: Το αναβατόριο θα έπρεπε κανονικά, σύμφωνα με τον προγραμματισμό μας, πριν από την πανδημία, τέλος Ιουνίου να παραδοθεί και να λειτουργεί. Όπως ξέρετε το όλο έργο στην Ακρόπολη γίνεται με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση ακριβώς για να επισπεύσουμε την διαδικασία. Όμως, η εταιρεία η οποία κατασκευάζει το αναβατόριο -εδώ μιλάμε για έναν ανελκυστήρα πλαγιάς που ανταποκρίνεται στις πιο σύγχρονες προδιαγραφές- είναι στην Ιταλία. Είναι στο Κόμο, στην καρδιά του κορωνοϊού και της πανδημίας.
Δ.Τ: Αυτό σημαίνει καθυστέρηση...
Λ.Μ: Έκλεισε το εργοστάσιο για 70 μέρες. Το Ίδρυμα Ωνάση καταβάλλει τεράστια προσπάθεια διότι εκείνο είναι το συμβαλλόμενο μέρος. Τεράστια προσπάθεια να μην έχουμε καθυστέρηση 70 ημερών, αλλά λιγότερων.
Δ.Τ: Που σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση εντός της τουριστικής σεζόν να είναι έτοιμο ή όχι;
Λ.Μ.: Με τα σημερινά δεδομένα, υπολογίζουμε τέλος Ιουλίου αρχές Αυγούστου να έχει έρθει ο ανελκυστήρας στην Αθήνα.
Δ.Τ: Και να αρχίσει να λειτουργεί δηλαδή
Λ.Μ: Και να αρχίσει να λειτουργεί. Από πλευράς Υπουργείου Πολιτισμού το έργο υποδομής που πρέπει να γίνει έχει ήδη ξεκινήσει και έχει ολοκληρωθεί η 1η φάση. Τώρα είναι σε εξέλιξη η 2η. Δηλαδή, ότι μπορούμε να κάνουμε εμείς το κάνουμε εντός χρονοδιαγράμματος.
Δ.Τ: Και κρατώ κι αυτό που μου είπατε για τα τέλη Ιουλίου αρχές Αυγούστου ότι θα λειτουργεί και πιθανότατα τότε να έχουμε και το μεγαλύτερο όγκο τουριστών και στην Αθήνα όποτε αυτό…
Λ.Μ: Επίσης να σας θυμίσω ότι είναι σε εξέλιξη, μέσα στο ίδιο έργο, με την ίδια χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ωνάση, ο νέος φωτισμός της Ακρόπολης. Στην πραγματικότητα είναι ένας φωτισμός που ακολουθεί το πρότυπο του 2004, αλλά από το 2004 μέχρι σήμερα ο φωτισμός είχε αλλοιωθεί πάρα πολύ...
Δ.Τ: Το 2004 ήταν όντως καταπληκτικό, όταν το είδαμε πρώτη φορά να φωτίζεται…
Λ.Μ: Ακριβώς… έχουν περάσει 16 χρόνια, έχουν καεί προβολείς, έχουν αλλάξει θέσεις έχουν δημιουργηθεί πολλά προβλήματα…
Δ.Τ: Αυτό το κομμάτι πότε θα ολοκληρωθεί κυρία Υπουργέ;
Λ.Μ: Αυτό θα είναι επίσης μέσα στον Αύγουστο έτοιμο.
Δ.Τ: Άρα δηλαδή και τον καινούργιο φωτισμό της Ακρόπολης θα τον απολαύσουμε εντός του Αυγούστου;
Λ.Μ.: Ο προγραμματισμός μας αυτός είναι. Έχουμε και εκεί μια καθυστέρηση στα φωτιστικά που έρχονται από το εξωτερικό…
Δ.Τ.: Θα έχει διαφορά με τον υπάρχοντα;
Λ.Μ.: Θα έχει τεράστια διαφορά.
Δ.Τ. Οπότε όσοι έχουμε ως χόμπι τη φωτογραφία νομίζω ότι θα έχουμε αρκετή δουλειά να κάνουμε από τον Αύγουστο και μετά.
Λ.Μ.: Ακριβώς. Ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες ο φωτισμός θα είναι εντυπωσιακός
Δ.Τ.: Ε ναι εκεί είναι το μαγικό...
Δ.Τ.: Ανακοινώσατε τις εκδηλώσεις υπό το σύνθημα «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός». Έχουμε κάποια πρόοδο;
Λ.Μ.: Το «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», είναι ένας νέος θεσμός που καθιέρωσε από φέτος το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και ανταποκρίνεται στις προγραμματικές μας δηλώσεις. Το λέω πολύ συχνά, η Ελλάδα έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Έχει ένα δίκτυο αρχαιολογικών χώρων και μνημείων που της επιτρέπει να προσφέρει μοναδική εμπειρία. Αυτό το οποίο περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι εκδηλώσεις σύγχρονου πολιτισμού όλων των μορφών τέχνης μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία. Από τις 18 Ιουλίου μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, 261 εκδηλώσεις που αντιστοιχούν σε 61 παραγωγές- δηλαδή, 61 νέα έργα- θα πραγματοποιηθούν σε 119 αρχαιολογικούς, σε 43 περιφερειακές ενότητες. Το Ελληνικό Φεστιβάλ θα κάνει πρεμιέρα στην Επίδαυρο στις 24 Ιουλίου με «τους Πέρσες» από το Εθνικό Θέατρο. Και φυσικά θα λειτουργήσει και το Ηρώδειο. Έχει ανακοινώσει το πρόγραμμα του Ελληνικού Φεστιβάλ η καλλιτεχνική του διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου. Στη συνέχεια στο Ηρώδειο θα υπάρχουν εξωφεστιβαλικές εκδηλώσεις που δεν θα είναι τόσες πολλές, όπως κάθε καλοκαίρι. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων θα διοργανώσει στην Πανσέληνο του Αυγούστου τις αντίστοιχες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται τα τελευταία 30 χρόνια.
ΔΤ: Ποια θα είναι η χωρητικότητα; Το 50% των θέσεων;
ΛΜ: Όχι, θα είναι με το 75% των θέσεων. Όλες οι υπαίθριες εκδηλώσεις ζωντανού θεάματος και ακροάματος θα είναι με το 75% των θέσεων. Χθες, δημοσιοποιήσαμε και το υγειονομικό πρωτόκολλο έτσι όπως μας το έδωσε ο ΕΟΔΥ.
ΔΤ: Που σημαίνει για μας που θέλουμε να παρακολουθήσουμε αυτές τις παραστάσεις ποια θα είναι η υποχρέωση;
ΛΜ: Η υποχρέωση θα είναι της έγκαιρης κράτησης, προκειμένου να είμαστε μέσα στο 75%. Από κει και πέρα απόσταση ασφαλείας 1,5 μέτρου στην ουρά για να μπούμε στο χώρο της εκδήλωσης. Θα μπορούμε να καθόμαστε ανά δύο, με μία θέση κενή, υπό την προϋπόθεση ότι οι δύο είναι παρέα. Και φυσικά τα μέτρα ασφαλείας όπως οι απολυμάνσεις, η καθαριότητα των χεριών κλπ.
ΔΤ: Άρα το βασικό είναι η προ-κράτηση των παραστάσεων που θέλουμε να δούμε για να ξέρουν και οι άνθρωποι της παραγωγής πότε συμπληρώνεται το 75%
ΛΜ: Ακριβώς. Και να έχουμε και λίγο υπομονή στην ουρά. Δεν φημιζόμαστε για την υπομονή μας. Θα πρέπει όμως φέτος να την ασκήσουμε. Είναι προφανές ότι θα υπάρχει κάποια καθυστέρηση στην είσοδο και στην έξοδο.
ΔΤ: Θα ήθελα να κλείσουμε με ένα θέμα που το βλέπω σήμερα σε κάποιες εφημερίδες. Είχατε επισκεφθεί τους Φιλίππους πριν από λίγες ημέρες, ένα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο...
ΛΜ: Εξαιρετικά σημαντικό, ενταγμένο στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ήταν το τελευταίο μνημείο το οποίο εντάχθηκε το 2016.
ΔΤ: Εκεί είχατε μία κόντρα με τον προϊστάμενο των Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Καβάλας, Μιχάλη Λυχούνα, που σε κάποια στιγμή του είπατε «όχι μαγκιές σε μένα». Και μάλιστα όπως γράφει ο ίδιος σε ανάρτησή του στο Facebook, «είχε δύο επιλογές ή να σας πιάσει από τα μαλλιά ή να φύγει». Και λέει, ότι έφυγε. Τι ακριβώς έχει γίνει; Μάλιστα σας κατηγορεί ότι θέλετε να καταστρέψετε το μνημείο με τις παρεμβάσεις που κάνετε κλπ
ΛΜ: Δεν θα σχολιάσω την ανάρτηση του κ. Λυχούνα διότι δεν συνηθίζω να ασχολούμαι με τέτοιου τύπου κουτσομπολίστικα σχόλια. Αυτό το οποίο θα πω είναι η πραγματικότητα.. Κατ΄ αρχήν ο κ. Λυχούνας δεν είναι ο προϊστάμενος της αρμόδιας υπηρεσίας. Είναι τμηματάρχης. Είμαστε στην αυτοψία που κάνουμε στη Βασιλική Β' των Φιλίππων. Ένα πολύ σημαντικό μνημείο, για το οποίο ήδη το Υπουργείο Πολιτισμού έχει εντάξει το έργο της πρώτης φάσης αποκατάστασης, με προϋπολογισμό 1,5 εκατομμυρίου ευρώ. Η μελέτη έχει εκπονηθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Έχει εγκριθεί το 2018 από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, γεγονός που προϋποθέτει, ότι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας, η υπηρεσία στην οποία ανήκει ο κ. Λυχούνας, έχει εκφράσει την άποψή της για τη μελέτη. Επομένως δεν υπάρχει τίποτα κρυπτό. Άλλωστε η προϊστάμενη του κ. Λυχούνα η Έφορος Αρχαιοτήτων κ. Δαδάκη, ήταν παρούσα και δεν εξέφρασε καμία αμφιβολία. Τέλος πάντων, ο κ. Λυχούνας με πολύ επιθετικό τρόπο μίλησε στις αρμόδιες υπαλλήλους και στα στελέχη του Υπουργείου, ότι «η μελέτη τους είναι λάθος και καταστρέφουν το μνημείο». Αλλά ο κ. Λυχούνας και οποιοσδήποτε επιστήμων έχει τη δυνατότητα να εκφράζει την επιστημονική του άποψη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο κ. Λυχούνας ως μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού μπορεί να εκφράσει τις αντιρρήσεις του κανονικά και μέσω της υπηρεσίας του να έρθει το θέμα στην Κεντρική Υπηρεσία. Αν έχει γίνει λάθος στη μελέτη, είναι προφανές ότι το λάθος θα διορθωθεί. Δεν μπορεί όμως με έναν επιθετικό τρόπο να υποτιμά τις συναδέλφους του και ανωτέρους του στο Υπουργείο. Και δεν ήταν του παρόντος αυτό το θέμα. Μπορούσε να εκφράσει την επιστημονική του άποψη με τον δέοντα και δεοντολογικό τρόπο. Εκεί λοιπόν, παρουσία δημοσιογράφων, υπηρεσιακών παραγόντων, βουλευτών, τοπικών παραγόντων, το να υποτιμά με τον τρόπο που μίλησε τις συναδέλφους του στο Υπουργείο, με ανάγκασε να του πω ακριβώς τη φράση, την οποία δεν παίρνω πίσω, «όχι μαγκιές σε μένα». Από κει και πέρα ο κ. Λυχούνας το ποιόν θα πιάσει από το μαλλί και τι θα κάνει αφορά εκείνον και όχι εμένα.
