Επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 2.314.800 ευρώ ανακοινώνονται σήμερα από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την ενίσχυση του Ελεύθερου Θεάτρου.
Με το ποσό των 2.099.000 ευρώ επιχορηγούνται 111 επαγγελματικά θεατρικά σχήματα για θεατρικές παραγωγές της καλλιτεχνικής περιόδου 2020-21.
Με το ποσό των 215.800 ευρώ επιχορηγούνται 15 ακόμη φορείς και ομάδες, για θεατρικές δράσεις το 2020.
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, στις 5 Μαΐου 2020, ανταποκρινόμενη άμεσα στην πρόταση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Θεάτρου να αυξηθεί το ποσό του 1.000.000 ευρώ για τις επιχορηγήσεις στο Ελεύθερο Θέατρο, σύμφωνα με την προκήρυξη της 14ης Ιανουαρίου 2020, διπλασίασε το ποσό σε 2.000.000 ευρώ. Έτσι, δόθηκε το περιθώριο στην Επιτροπή να εισηγηθεί την οικονομική στήριξη περισσότερων επαγγελματικών θεατρικών σχημάτων, λόγω των αναγκών που δημιουργήθηκαν από τις έκτακτες καταστάσεις της πανδημίας.
Η κ. Λίνα Μενδώνη, ευχαριστώντας τα αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ καθώς και τα μέλη της Γνωμοδοτικής Επιτροπής που εργάστηκαν αμισθί και εν μέσω της πανδημίας, προκειμένου να ολοκληρώσουν, με συνέπεια και αποτελεσματικότητα το έργο τους, δήλωσε τα εξής:
"Ευχαρίστως αποδέχομαι τη διαθεσιμότητα της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Θεάτρου να συμβάλλει στη νέα πολιτιστική πολιτική που χαράσσει το ΥΠΠΟΑ για το ελληνικό θέατρο. Η γνώση και εμπειρία της, θα αξιοποιηθεί άμεσα στην προετοιμασία της νέας θεατρικής πολιτικής η οποία κρίνεται απολύτως επιβεβλημένη, μετά τις παθογένειες που ανέδειξε η πανδημία του covid-19. Ιδιαίτερα, σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις, στην αδήλωτη εργασία, στην αξιολόγηση του σημερινού ελληνικού θεατρικού τοπίου". Επίσης, η Υπουργός δέχτηκε το αίτημα της Επιτροπής να επεκταθεί η καλλιτεχνική περίοδος 2019-2020 έως τις 31 Μαΐου του 2021 ενώ η καλλιτεχνική περίοδος 2020-2021 παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Έτσι, θα δοθεί χρόνος σε όλες τις ομάδες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Συνολικά κατατέθηκαν 156 εμπρόθεσμες προτάσεις. Η Επιτροπή μελέτησε, όλες τις προτάσεις, και προέκρινε τις 111, υπερβαίνοντας και το ποσό 2.000.000. Το τελικό συνολικό ποσό για τις επιχορηγήσεις στο Ελεύθερο Θέατρο ανέρχεται σε 2.099.000 ευρώ.
Από τους 111 φορείς που επιχορηγήθηκαν οι 93 δραστηριοποιούνται στην Αττική και οι 18 στην Περιφέρεια.
Ακολουθεί το σκεπτικό της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Θεάτρου:
ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΧΗΜΑΤΩΝ
ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ 2020 – 2021
Η Γνωμοδοτική Επιτροπή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία αποτελείται από τους Ειρήνη Μουντράκη, Πρόεδρο (Θεατρολόγο, Υπεύθυνη Δραματολογίου, Βιβλιοθήκης, Αρχείου και Διεθνών Σχέσεων Εθνικού Θεάτρου, δημιουργό Greek Play Project), Γρηγόρη Ιωαννίδη Αντιπρόεδρο (Αναπληρωτή Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, Κριτικό Θεάτρου) και τα μέλη Αντώνη Βολανάκη (Εικαστικό, Διδάσκων στα Πανεπιστήμια Πατρών και Πελοποννήσου), Αντιγόνη Καράλη (Δημοσιογράφο), Γιώργο Μητρόπουλο (Δημοσιογράφο), Σάββα Πατσαλίδη (Ομότιμο Καθηγητή Θεατρολογίας του ΑΠΘ, Κριτικό Θεάτρου) και Τάκη Τζαμαργιά (ΕΕΠ Πανεπιστημίου Αθηνών, Σκηνοθέτη), ως αρμόδια για τις Επιχορηγήσεις των Επαγγελματικών θεατρικών σχημάτων του Ελεύθερου Θεάτρου, καταθέτει σήμερα, την 4η Ιουνίου 2020, την πρότασή της σύμφωνα με την από 14/1/2020 δημοσιευθείσα προκήρυξη του ΥΠΠΟΑ για το έτος 2020-2021.
Κατατέθηκαν συνολικά 156 εμπρόθεσμες προτάσεις. Το ποσό που η Επιτροπή είχε αρχικά στη διάθεσή της ανερχόταν στο ύψος των 1.000.000 ευρώ, το οποίο μετά από σχετικό αίτημα της Επιτροπής προς την Υπουργό Πολιτισμού, δεδομένης της πανδημίας και των αποτελεσμάτων της, τελικά διπλασιάστηκε στα 2.000.000 ευρώ.
Η Επιτροπή μελέτησε με προσοχή και αίσθηση ευθύνης όλες τις κατατεθειμένες προτάσεις και προέκρινε τελικά 111 από αυτές, προτείνοντας το ποσό των 2.099.000 ευρώ για τη συνολική επιχορήγηση τους. Υπενθυμίζεται εκ νέου ότι τα προτεινόμενα προς επιχορήγηση ποσά δεν στοχεύουν να καλύψουν το συνολικό κόστος κάθε παραγωγής, αλλά τη μερική στήριξη των παραγωγών, με προτεραιότητα στην όσο το δυνατόν ικανοποιητικότερη διασφάλιση όσων καλλιτεχνών συμμετέχουν σε αυτές.
Από τη διαδικασία αποκλείστηκαν όσα σχήματα δεν τηρούσαν τις τυπικές προϋποθέσεις, όπως αυτές σαφώς διατυπώθηκαν στην προκήρυξη. Ωστόσο, η πρωτόγνωρη κατάσταση την οποία ως γνωστόν καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα η κοινωνία, και κατά συνέπεια ο θεατρικός κόσμος, επέβαλε μια διαφορετική και ελαστικότερη αντιμετώπιση σε σχέση με το σκεπτικό των επιχορηγήσεων των προηγούμενων ετών. Οι συνθήκες επιβάλλουν να προταχθεί το αίτημα των σχημάτων για επιβίωση και υποστήριξη της δράσης τους αλλά και της διατήρησης των χώρων και του δυναμικού τους. Ως προς αυτό, η Επιτροπή κατόπιν συζήτησης και ομόφωνης απόφασης των μελών της αποφάσισε:
α) Να αντιμετωπίσει με σχετική ελαστικότητα το χρονικό όριο ενεργούς δραστηριότητας των σχημάτων, ώστε να συμπεριληφθούν στο πλαίσιο επιχορήγησης όσο το δυνατόν περισσότερα σχήματα και θεατρικοί χώροι.
β) Να σημειώσει ως σημαντικό κριτήριο στην εισήγησή της τον αριθμό των συμμετεχόντων ηθοποιών και συντελεστών κάθε παραγωγής, όπως και την επιλογή πρωτότυπου και ιδιαίτερης ποιότητας δραματολογίου με ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση νεοελληνικού έργου.
γ) Επίσης, αναγνωρίζοντας τη συνολική προσφορά των εταιρειών θεατρικής παραγωγής, να λάβει κατ' εξαίρεση για τη φετινή περίοδο την απόφαση ενίσχυσής τους, καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα της θεατρικής δραστηριότητας.
Όσον αφορά την ποιότητα των αιτήσεων προς επιχορήγηση, η Επιτροπή νιώθει για μια ακόμη φορά την ανάγκη να σημειώσει την ανησυχία της για την απουσία της έμφασης στην έρευνα και την ανάπτυξη νέων εκφραστικών μέσων από τις περισσότερες προτάσεις. Ανησυχητικό επίσης βρίσκει το συνεχή κατακερματισμό των δυνάμεων, ενώ η κινητικότητα των σχημάτων και οι συνεργασίες μεταξύ των καλλιτεχνών αποδεικνύονται χρόνο με τον χρόνο λιγότερες. Αποθαρρυντικό είναι τέλος πως για μια ακόμη περίοδο οι προτάσεις στην πλειοψηφία τους εμφανίστηκαν πρόχειρες, ισχνές ως προς τη σύνταξη ενός πλήρους και σαφούς καλλιτεχνικού σκεπτικού. Η Επιτροπή θα επιθυμούσε οι προτάσεις να μην επικεντρώνονται στην περιληπτική περιγραφή του προτεινόμενου έργου, αλλά να προχωρούσαν στην εναργέστερη αποτύπωση του οράματος της σκηνικής του ανάπτυξης. Το ίδιο ασαφής υπήρξε σε αρκετές περιπτώσεις ο σχεδιασμός της καλλιτεχνικής παραγωγής.
Η κατάσταση δεν επέτρεψε τον έλεγχο των απολογιστικών στοιχείων, καθώς πολλά από τα επιχορηγημένα σχήματα της προηγούμενης περιόδου δεν πρόλαβαν να ανεβάσουν τις παραστάσεις τους ή δεν κατόρθωσαν να τις ολοκληρώσουν μέχρι τη βίαιη διακοπή της περιόδου. Στις περιπτώσεις αυτές η Επιτροπή θεώρησε τις παραστάσεις οιονεί γενόμενες, προκειμένου να μην εξαιρεθούν από τη διαδικασία. Η Επιτροπή ωστόσο συνεχίζει να θεωρεί ουσιαστική αλλά και ηθική υποχρέωση των σχημάτων την υλοποίηση των προτάσεων για τις οποίες έχουν επιχορηγηθεί. Ο τρόπος της μελλοντικής υλοποίησης τους, σε περίπτωση που τα θέατρα παραμείνουν κλειστά στο μέλλον, πρόκειται να συζητηθεί από την Επιτροπή και θα αποφασιστεί μετά από συνεννόηση με τα ενδιαφερόμενα μέρη και κατά περίπτωση για κάθε παραγωγή. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει το όποιο υλικό αποδεκτό είναι το να έχουν πληρωθεί όλοι οι συντελεστές και οι ηθοποιοί που συμμετείχαν στην παραγωγή.
Επίσης, η Υπουργός ανταποκρινόμενη στο αίτημα της Επιτροπής, συμφώνησε στην επέκταση της καλλιτεχνικής περιόδου 2019-2020 έως τις 31 Μαΐου του 2021 ενώ η καλλιτεχνική περίοδος 2020-2021 παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Δίνεται έτσι χρόνος σε όλες τις ομάδες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Η ανάγκη που η Επιτροπή είχε επισημάνει στο προηγούμενο σκεπτικό της για τη χάραξη μιας φιλόδοξης πολιτιστικής πολιτικής στο ελληνικό θέατρο, η οποία δεν θα εστιάζει μόνο σε παραστάσεις και δημιουργούς αλλά θα ανταποκρίνεται γενικότερα στις ανάγκες της σύγχρονης σκηνής, αναδύθηκε με εμφατικό τρόπο κατά τα πρόσφατα γεγονότα της πανδημίας. Η Επιτροπή ζητάει από το Υπουργείο τη χάραξη και εποπτεία μιας πολιτικής, που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και θέσεις όσων συντελεστών συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του σημερινού ελληνικού θεάτρου και δηλώνει τη διαθεσιμότητά της να συμβάλλει σε αυτό.
Τα μέλη της Επιτροπής απευθύνουν και από αυτή τη θέση τις ευχαριστίες τους προς την Υπουργό Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη για την εμπιστοσύνη στη κρίση τους και τον τρόπο με τον οποίο εισάκουσε τα αιτήματά τους. Ευχαριστούν επίσης θερμά τον Γ.Γ. του ΥΠΠΟΑ, κ. Νικόλα Γιατρομανωλάκη, τον Γενικό Διευθυντή Σύγχρονου Πολιτισμού κ. Μάριο Κωστάκη, την Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Παραστατικών Τεχνών κ. Μαργαρίτα Αλεξομανωλάκη, την Προϊσταμένη του Τμήματος Θεάτρου και Χορού κ. Άννα Καλαφατάκη, καθώς και την Γραμματέα της Επιτροπής κ. Ευαγγελία Πανταζή για την αμέριστη βοήθεια τους στο έργο της Επιτροπής.
