Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοινώνει τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2019 (για τις εκδόσεις 2018).
Τα Βραβεία απονέμονται στους: Μάρω Δούκα (Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων), Γιώργο Παπαδάκη, Δημήτρη Κανελλόπουλο, Δήμητρα Κολλιάκου, Χάρη Βλαβιανό, Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, Μαρία Καραγιάννη, Μ.Ζ. Κοπιδάκη και Νίκο Χρυσό. Τιμητική διάκριση απονέμεται στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Πρόκειται για την τρίτη ανακοίνωση απονομής Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων μέσα σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη διάθεση και τον ζήλο με τον οποίο εργάστηκαν τα μέλη της Επιτροπής, ώστε στο διάστημα της διετούς θητείας τους (η οποία και λήγει τον Ιούνιο του 2020) να κρίνουν και να γνωμοδοτήσουν για τα Βραβεία τριών ετών, προκειμένου να επανέλθει ο θεσμός στην κανονικότητα και να απονέμονται κάθε χρόνο τα Κρατικά Βραβεία που θα αφορούν στη βιβλιοπαραγωγή της αμέσως προηγούμενης χρονιάς.
Στη διαδικασία εφαρμόζεται η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (Ν. 3905/23-12-2010, Άρθρο 40).
Αναλυτικά, ανακοινώνονται:
Ι. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων 2019.
II. Τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2019. Πρόκειται για τα Βραβεία: Μυθιστορήματος, Διηγήματος-Νουβέλας, και Ποίησης.
ΙΙ. Τα Κρατικά Βραβεία Δοκιμίου - Μαρτυρίας 2019. Πρόκειται για τα Βραβεία: Δοκιμίου-Κριτικής και Μαρτυρίας-Βιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας. ΙΙΙ. Το Ειδικό Βραβείο 2019 (σε βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά θέματα).
IV. Ανακοινώνεται επίσης η απονομή τιμητικής διάκρισης σε περιοδικά.
Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019, η Επιτροπή αποφάσισε να μην απονεμηθεί, καθώς έκρινε ότι το ανώτατο όριο ηλικίας των 35 ετών που επιβάλλει ο ισχύων νόμος για τη βράβευση πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων περιορίζει δραστικά τις επιλογές της στην κατηγορία αυτή.
Παράλληλα, όπως επιτάσσει η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας (Ν. 3905/2010), δίδεται στη δημοσιότητα το Σκεπτικό βράβευσης της αρμόδιας Επιτροπής για κάθε κατηγορία.
Σημείωση: Στα συνημμένα αρχεία παρουσιάζεται αναλυτικά το σκεπτικό των επιτροπών.
Ειδικότερα, τα Βραβεία έχουν ως ακολούθως:
ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 2019 (για τις εκδόσεις 2018)
Α. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος - Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.
Δ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.
Ε. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου - Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.
ΣΤ. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας - Bιογραφίας - Χρονικού - Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννη και Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.
Ζ. Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.
Η. Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί.
Θ. Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Υπενθυμίζεται ότι η σύνθεση της αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής (ΦΕΚ ορισμού: αρ. 365/ΥΟΔΔ/26.06. 2018 & αρ.899/ΥΟΔΔ/30.10.2019) έχει ως εξής:
Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου - Μαρτυρίας
- Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος
- Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος
- Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ
- Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας
- Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας
- Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας
- Έλενα Χουζούρη, Κριτικός
- Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός
- Κώστας Καραβίδας, Κριτικός
