​Συνέντευξη της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΙ και στον δημοσιογράφο κ. Άρη Πορτοσάλτε σχετικά με τα μέτρα για τον κορωνοϊό και τις εργασίες στο κτήμα Τατοϊου.

Άρης Πορτοσάλτε: Τι γίνεται με τον κορωνοϊό και τους χώρους πολιτισμού κ. Μενδώνη;

Λίνα Μενδώνη: Το Υπουργείο Πολιτισμού ακολουθεί κατά γράμμα τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας. Ήδη από χθες, είπαμε να μην πραγματοποιηθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις οι οποίες θα είναι άνω των 1.000 ατόμων. Είμαστε σε συνεχή επαφή με τους αρμοδίους του υπουργείου Υγείας και τον Υπουργό κ. Κικίλια. Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν τα λαμβάνουμε αμέσως μόλις μας ειδοποιήσουν. Είναι κλειστοί, όπως ξέρετε, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία στην Ηλεία, στην Αχαΐα και στη Ζάκυνθο. Όχι λόγω των προσεγγίσεων των κρουαζιερόπλοιων, αλλά διότι κυκλοφόρησαν πολίτες οι οποίοι είχαν τον ιό από τις επισκέψεις τους κυρίως στο Ισραήλ και την Αίγυπτο. Από τα κρουαζιερόπλοια δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα. Προφανώς, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας ήταν στο Κατάκολο και ήλεγχαν τα κρουαζιερόπλοια. Οι αρχαιολογικοί χώροι θα παραμείνουν κλειστοί μέχρι τις 18 Μαρτίου, με εξαίρεση την εκδήλωση για την Αφή της Φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία, η οποία θα γίνει με πολύ περιορισμένο αριθμό ατόμων.

Α.Π. Τρέχετε το Τατόϊ και την επένδυση εκεί. Κάνατε αυτοψία την περασμένη Παρασκευή...   

Λ.Μ. Την Παρασκευή το απόγευμα κάναμε αυτοψία με το σύνολο των  εμπλεκομένων υπηρεσιακών παραγόντων, για να δούμε πού βρισκόμαστε και πώς ξεκινάμε. Ο καιρός πλέον είναι καλύτερος και επιτρέπει να ξεκινήσουν οι εργασίες. Ολοκληρώθηκε η διαδικασία της επιλογής αναδόχου. Υπάρχει πλέον ο ανάδοχος, ο οποίος θα εκπονήσει τη μελέτη εφαρμογής για το κτίριο του ανακτόρου. Αρχές Απριλίου ξεκινούν να εφαρμόζονται τα πρώτα σωστικά μέτρα στο ανάκτορο. Η εκπόνηση της μελέτης, σύμφωνα με τη νομοθεσία, θέλει αρκετούς μήνες. Μέχρι το Μάιο του 2021 οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ θα έχουν την μελέτη εφαρμογής για να ξεκινήσει η διαδικασία του διαγωνισμού για τον ανάδοχο του έργου.  

Α.Π. Ξηλώνουν και παράθυρα από το κτήριο;

Λ.Μ. Θα ξηλωθούν τα παράθυρα, διότι κάποια είναι κατεστραμμένα, διότι υπήρξαν παραβιάσεις. Όλα τα σωστικά θα ξεκινήσουν να γίνονται τώρα. Προφανώς με τη συμβατότητα που απαιτούν οι μελέτες, ώστε ούτε χρήματα να δαπανηθούν αδίκως, αλλά κυρίως να γίνει σωστά το έργο.  Να σημειώσω εδώ ότι ήδη έχουμε τις οριστικές μελέτες, τις μελέτες εφαρμογής εκπονούμε τώρα.

Α.Π. Θα γίνει με δωρεά προς το ελληνικό κράτος κ. Μενδώνη;

Λ.Μ. Είναι δύο οι δωρεές, που έχουμε αυτή τη στιγμή για το Τατόϊ, και ευελπιστούμε και σε άλλες. Η πρώτη αφορά στη μελέτη σκοπιμότητας η οποία χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Αθανασίου Λασκαρίδη. Αφορά στο σύνολο αξιοποίησης και ανάδειξης των 47.000 στρεμμάτων. Το Τατόϊ χωρίζεται σε ζώνες. Δεν μιλώ για τις ζώνες, τις τυπικές των δύο Προεδρικών Διαταγμάτων, τα οποία χρήζουν νομικής επεξεργασίας και κάποιων αλλαγών και ήδη βρισκόμαστε σε ένα στάδιο τέτοιας εξέτασης. Αναφέρομαι στη λειτουργία του. Το πρώην Βασιλικό Κτήμα είχε τον πυρήνα της κατοικίας, με όλα τα συνοδά κτήρια και όλες τις συνοδές υπηρεσίες. Είχε έναν καθαρό χώρο αγροτικό, όπου είχαμε την παραγωγή του κρασιού, το βουστάσιο, το οποίο παρήγε τα δικά του προϊόντα. Και έχουμε κι έναν άλλο χώρο που είναι στην ουσία ο Δρυμός. Η μελέτη σκοπιμότητας εξετάζει τη βιωσιμότητα, ανάδειξη και αξιοποίηση του συνόλου του κτήματος. Κάποια στιγμή πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι πρέπει να έρθουμε σε συνεννόηση με τον ιδιωτικό τομέα. Θυμίζω ότι υπάρχει ξεχωριστή ζώνη, τουριστική, στην οποία βρίσκεται το ξενοδοχείο Τατόϊο, το οποίο θα πρέπει να αποκατασταθεί στην αρχική του χρήση. Νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μας ότι χρειάζονται συμπράξεις με ιδιώτες προκειμένου να εξασφαλιστούν οι πόροι, οι οποίοι στην ουσία θα συντηρούν το κτήμα, όταν πλέον θα έχει αποκατασταθεί.

Α.Π. Κυρία Μενδώνη, γράφτηκε προχθές στον Τύπο, στον «Ελεύθερο Τύπο» συγκεκριμένα, ότι υπάρχει περίπτωση να αναλάβει όλο αυτό το πρότζεκτ ο πρώην υπουργός ο κ. Αθανάσιος Τσαφτάρης;

Λ.Μ. Όχι, δεν αφορά το σύνολο του πρότζεκτ τον κ. Τσαφτάρη. Όπως ξέρετε, είναι ένας εξαιρετικός επιστήμων στο δικό του τομέα. Είναι γενετιστής και ξέρει καλά το αντικείμενό του. Θα μετέχει σε μία ομάδα, η οποία πρόκειται να συγκροτηθεί από εμένα, για να συμβουλεύσει σε πρώτη φάση, την εταιρεία που έχει αναλάβει να κάνει τη μελέτη σκοπιμότητας, στο επιστημονικό του αντικείμενο. Στην ομάδα αυτή μετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και εκπρόσωπος του χορηγού, χωροτάκτης. Σε αυτή την ομάδα, η οποία θα παράσχει τις σχετικές οδηγίες στην εταιρεία -εκτός προφανώς από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και των συναρμοδίων Υπουργείων- μετέχει και ο κ. Τσαφτάρης. Τη συντονιστική ευθύνη για όλο το πρόγραμμα του Τατοΐου, την έχει αναλάβει το Υπουργείο Πολιτισμού. Προφανώς στον ιστορικό πυρήνα, όπου είναι τα ιστορικά διατηρητέα μνημεία, ο περιβάλλων χώρος αυτών, ο κήπος των ανακτόρων, είναι εργασίες που θα εκτελεστούν με την απόλυτη φροντίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Α.Π. Φαντάζομαι ότι τη συνολική ευθύνη για όλο τον χώρο την έχουν λογικά κάποιοι άνθρωποι, οι οποίοι ασχολούνται με το θέμα, που έχουν γενική αντίληψη του χώρου και των πολιτισμικών δεδομένων αυτού του περιβάλλοντος.

Λ.Μ. Αυτό είναι προφανές. Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανέθεσε στο Υπουργείο Πολιτισμού, σε μένα εν προκειμένω, τον συντονιστικό ρόλο όλου του προγράμματος. Θα ήθελα να πω ότι έχουμε μία ακόμη χορηγία. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον κ. Αθανάσιο Μαρτίνο, ο οποίος ασμένως, διέθεσε τα χρήματα για την παραγγελία δύο μεγάλων tolls, τα οποία θα τοποθετηθούν και αυτά αρχές Απριλίου, προκειμένου να αρχίσει κανονικά η εκκένωση -αρχίζει αυτή την εβδομάδα- των μαγειρείων και στη συνέχεια να αρχίσει η εκκένωση του στάβλου του Γεωργίου. Είναι κτήρια μεγάλα, γεμάτα κιβώτια, τα οποία δεν έχουν ανοιχτεί ποτέ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, θα καταγράψουν και θα συντηρήσουν τα κινητά που βρίσκονται μέσα. Συγχρόνως, θα ξεκινήσει η εκπόνηση των αναγκαίων μελετών, αρχιτεκτονικών, στατικών, ηλεκτρομηχανολογικών, για τα κτήρια, τα οποία θα αδειάζουν. Είναι ένα αρκετά σύνθετο εγχείρημα, πολλώ δε μάλλον, όπως αντιλαμβάνεστε, όταν αναφερόμαστε στο σύνολο  του κτήματος, τον συντονισμό του οποίου έχει αναλάβει το ΥΠΠΟΑ.

Α.Π. Το πρώην παλάτι πότε θα το δούμε μουσείο; Πότε θα είναι επισκέψιμο;

Λ.Μ. Ο στόχος μας είναι, με το τέλος της τρέχουσας χρηματοδοτικής περιόδου, δηλαδή στο τέλος του 2023, να έχει ολοκληρωθεί το οικοδομικό σκέλος της αποκατάστασης του κτηρίου των ανακτόρων. Συγχρόνως, ετοιμάζονται οι αναγκαίες μελέτες. Γι΄ αυτό είναι πολύ σημαντικό να ανοίξουν τα κιβώτια για να δούμε τι υπάρχει μέσα. Διότι το ανάκτορο θα είναι ένα μουσείο της εποχής του. Επομένως, μας χρειάζονται αντικείμενα που στοιβάζονται στα κιβώτια, συν το υλικό που είναι γύρω στις 50.000 αντικείμενα, τα οποία ήδη έχουν ήδη καταγραφεί και συντηρηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, από το 2003 και μετά. Αυτά γίνονται συγχρόνως. Στόχος είναι το 2023 να έχει τελειώσει το ανάκτορο για να ξεκινήσει αμέσως η τοποθέτηση των αντικειμένων, επί των μελετών που ήδη εκπονούνται. Πέρα από το μουσείο, θέλω να τονίσω ότι και στις άλλες ζώνες οι διαδικασίες ξεκινούν ταυτόχρονα. Περιμένουμε τη μελέτη σκοπιμότητας, η οποία θα ολοκληρωθεί το αργότερο Μάιο-αρχές Ιουνίου, για να ξεκινήσουμε συγχρόνως και τις διαδικασίες με τα αγροτικά.

Α.Π. Όλο το σύμπλεγμα των κτηρίων, το ξενοδοχείο κλπ. Φαντάζομαι σε 3-4 χρόνια θα το έχουμε.

Λ.Μ. Σε 3-4 χρόνια θα έχουμε ένα κτήμα με εντελώς διαφορετική εικόνα από αυτή που υπάρχει σήμερα. Σήμερα όλη η εικόνα είναι υποβαθμισμένη. Η εικόνα, η οποία είδα στο ανάκτορο, ομολογώ ότι μου έφερε τεράστια θλίψη. Λέω θλίψη για να μην πω θυμό. Είναι ένα εξαιρετικό κτήμα. Φαντάζεστε να λειτουργήσει στα πρότυπα που λειτουργούν τα αντίστοιχα συγκροτήματα στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη και τη Ρωσία;