Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού υλοποιεί στη Θεσσαλία, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, σημαντικά έργα προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους (χερσαίους και ενάλιους), συνολικού προϋπολογισμού 4.440.000€. Τα έργα αυτά χρηματοδοτούνται από Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 και προβάλλουν την μακραίωνη ιστορία της Θεσσαλίας, η οποία, σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον, συνθέτει την ποικιλόμορφη εικόνα της, που περιλαμβάνει τόσο τα νησιά των Σποράδων όσο και την ενδοχώρα. Παράλληλα, τα έργα αυτά συμβάλλουν στην τόνωση των τοπικών οικονομιών κατά τη φάση εκτέλεσής τους, αλλά και με τη μετέπειτα λειτουργία των χώρων, καθώς τους εδραιώνουν ως προορισμούς πολιτιστικού τουρισμού.
Πιο συγκεκριμένα, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκονται σε εξέλιξη τα ακόλουθα έργα:
Αποκατάσταση Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας – Φάση Ε΄
Το έργο «Αποκατάσταση Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας – Φάση Ε΄» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Θεσσαλία 2014-2020» με προϋπολογισμό 3.400.000€ με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και δικαιούχους την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας και την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας.
Το αρχαίο θέατρο της Λάρισας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στον Ελλαδικό χώρο και βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού της σύγχρονης πόλης της Λάρισας. Σκοπός του έργου στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο είναι η περαιτέρω αποκατάσταση του μεγαλύτερου μέρους του κυρίως θεάτρου και η άρση της επικινδυνότητας στο χώρο αυτόν, με αποτέλεσμα την ασφαλή πρόσβαση και διακίνηση των επισκεπτών που μέχρι σήμερα δεν είναι δυνατή. Έτσι το θέατρο που είναι ορατό στο σύνολό του από το βασικό πεζόδρομο του κέντρου της πόλης και κατέχει κεντρική θέση στην ανάπλασή της, θα γίνει πλήρως προσβάσιμο για το κοινό.
Οι παρεμβάσεις στοχεύουν στην άρση της επικινδυνότητας στην περιοχή των κάτω σειρών με την κατασκευή τοίχου αντιστήριξης από λιθοδομή. Περαιτέρω, με την επανατοποθέτηση -στην περιοχή επέμβασης- εδωλίων στην αρχική τους θέση, σε ομόλογες θέσεις, καθώς και με την τοποθέτηση νέων μαρμάρινων εδωλίων, αίρεται η επικινδυνότητα στην περιοχή του κοίλου, καθώς επιτυγχάνεται πλήρης κάλυψη των ασυνεχειών που παρουσιάζουν τα αρχιτεκτονικά μέλη και γίνεται ασφαλής η πρόσβαση και διακίνηση των θεατών. Θα κατασκευαστεί, τέλος, νέα είσοδος στα δυτικά του μνημείου καθώς και αναβατόριο για την πρόσβαση κοινού και ΑμΕΑ.
Αναστήλωση – Επανάχρηση του κτηρίου Μπεζεστένι
Η πράξη «Αναστήλωση – Επανάχρηση του κτηρίου Μπεζεστένι» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Επιχειρηματικότητα, Ανταγωνιστικότητα και Καινοτομία», με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και υλοποιείται από το Δήμο Λαρισαίων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας. Ο προϋπολογισμός για τις εργασίες που θα εκτελεστούν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας ανέρχεται στις 900.000€.
Η πράξη αφορά στην αναστήλωση του κτηρίου Μπεζεστένι και την επαναλειτουργία του, με εμπορικές, πολιτιστικές χρήσεις και δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και στήριξης των τοπικών προϊόντων. Το Μπεζεστένι αποτελεί τμήμα της ενοποιημένης περιοχής των αρχαιολογικών χώρων στο κέντρο της πόλης και κατέχει με την παρουσία του δεσπόζουσα θέση στο ευρύχωρο πλάτωμα του λόφου της αρχαίας ακρόπολης, στη σημερινή τοποθεσία «Λόφος Φρουρίου». Με το έργο αυτό, το ήδη επισκέψιμο κτήριο, αναβαθμίζεται και τίθεται σε χρήση ενισχύοντας έτσι, και σε συνδυασμό με τα έργα που υλοποιούνται στην περιοχή, το τουριστικό κεφάλαιο της πόλης και της Θεσσαλίας γενικότερα. Σήμερα σώζονται μόνον οι περιμετρικοί τοίχοι του κεντρικού οικοδομήματος διαστάσεων 30,15μx20,20μ και εμβαδού 609,03 μ2, που στεγαζόταν με 6 θόλους, έφερε περιμετρικά καταστήματα και είχε τρεις εισόδους, από τις οποίες σήμερα μόνον η νότια είναι ανοιχτή. Σκοπός του έργου είναι να γίνουν στο σωζόμενο κτήριο μόνον εκείνες οι επεμβάσεις που είναι απαραίτητες για τη στερέωση, επισκευή, ανάδειξη, καθώς και διατήρηση της δομής του, ενώ οι νέες χρήσεις του θα προσιδιάζουν στην αρχική, μετατρέποντάς το σε ζωντανό κύτταρο της πόλης καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας.
Plan / Test / Coordinate Under Water Museums, Diving Parks and Knowledge Awareness Centres in Order to Support Sustainable and Responsible Tourism Development and Promote Blue Growth in Coastal Areas and Islands of the Mediterranean, με ακρωνύμιο «Bluemed»
Το BLUEMED, είναι ενταγμένο στο διακρατικό πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Μed 2014-2020, και υλοποιείται από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων ως εταίρο, σε συνεργασία με άλλους 13 εταίρους από πέντε χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Κροατία, Κύπρο και Ισπανία), με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Αφορά στη μελέτη -για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο- των βέλτιστων πρακτικών για την προστασία και ανάδειξη της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς και, ειδικότερα, όσον αφορά στη λειτουργία ενάλιων επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων (υποβρυχίων μουσείων) σε αρχαία ναυάγια και παράλληλα, στην προστασία και αξιοποίηση του ενάλιου φυσικού πλούτου και της βιοποικιλότητας της Μεσογείου.
Το σχέδιο συνεργασίας υλοποιείται μέσω πακέτων εργασίας και στο τμήμα που αφορά στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων έχει προϋπολογισμό 140.000€. Στις εργασίες που εκτελούνται περιλαμβάνονται: η εκπόνηση μελέτης για το σχεδιασμό επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων, προκειμένου να προωθηθεί η Ενάλια Πολιτιστική Κληρονομιά του Δυτικού Παγασητικού / Θεσσαλίας, η εκπόνηση προπαρασκευαστικής μελέτης για την έναρξη των πιλοτικών δραστηριοτήτων στο χώρο του Δυτικού Παγασητικού / Σποράδες που έχει επιλεγεί ως πιλοτικός, ο σχεδιασμός μεθοδολογίας των μαθημάτων κατάρτισης για τις ομάδες-στόχους, η σύνταξη περιληπτικής αναφοράς για τις δραστηριότητες στον πρώτο πιλοτικό χώρο (Δυτικός Παγασητικός / Σποράδες), η εκπόνηση αναφοράς για την υιοθέτηση πολιτικών / στρατηγικών / συμβάσεων από αρμόδιες κυβερνητικές αρχές και η συμμετοχή στην επικοινωνιακή πολιτική και στο σχεδιασμό προωθητικού υλικού, καθώς και στο σχεδιασμό στρατηγικών και πλάνων που σχετίζονται με τα διεθνή νομικά πλαίσια για τα υποβρύχια μουσεία και τα καταδυτικά πάρκα. Επίσης στο πλαίσιο του έργου, η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων συνεργάζεται με το Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δραστηριοτήτων και Τουρισμού της Ιταλίας, με στόχο τη δημιουργία και παράδοση ειδικών πρωτοκόλλων που αφορούν στην κατά χώρα προστασία της Ενάλιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στους ιταλικούς και ελληνικούς πιλοτικούς χώρους.
