Στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που υλοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης. Τα έργα αυτά, συνολικού προϋπολογισμού 2.615.565 €, χρηματοδοτούνται από Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 και στοχεύουν, κυρίως, στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και στην ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης, μέσω της αύξησης της επισκεψιμότητας των μνημείων και της αναβάθμισης του επιπέδου των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Τα έργα που υλοποιούνται είναι:
Αποκατάσταση λίθινης γέφυρας Σπανού στο Δήμο Γρεβενών της ΠΕ Γρεβενών
Το έργο «Αποκατάσταση λίθινης γέφυρας Σπανού στο Δήμο Γρεβενών της ΠΕ Γρεβενών» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία 2014-2020» με προϋπολογισμό 450.000€, χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και υλοποιείται από την Υπηρεσία Νεώτερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας.
Η γέφυρα Σπανού βρίσκεται στον Βενέτικο ποταμό, μεταξύ των οικισμών Κοσμάτι και Κηπουριό και σε μικρή απόσταση από την πόλη των Γρεβενών. Πρόκειται για πεντάτοξη γέφυρα συνολικού μήκους 85μ και είναι το μεγαλύτερο σωζόμενο πέτρινο γεφύρι της Δυτικής Μακεδονίας. Κατασκευάστηκε το 1846. Απέχει 4χλμ από τον κόμβο Κηπουριό της Εγνατίας Οδού (κόμβος 8Α) και 15 χλμ από την πόλη των Γρεβενών. Με την αποκατάσταση της γέφυρας και την διατήρηση και ανάδειξη των ιστορικών και μορφολογικών της στοιχείων, θα δοθεί στους κατοίκους και στους επισκέπτες της περιοχής ένας σημαντικότατος χώρος ασφαλής προς επίσκεψη και προσβάσιμος σε όλους, ενώ θα ενισχυθεί η αναγνωσιμότητα και η ελκυστικότητά του.
Αποκατάσταση Μονής της Τσούκας και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου
Το έργο «Αποκατάσταση Μονής της Τσούκας και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία 2014-2020» με προϋπολογισμό 1.200.000€, χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς.
Η Ι.Μ. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσούκας στην Π.Ε. Καστοριάς, βρίσκεται σε μια απόκρημνη πλαγιά κοντά στον ποταμό Αλιάκμονα μέσα σε ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Η ίδρυση της Μονής των Ταξιαρχών συνδέεται με την βυζαντινή εποχή και πιο συγκεκριμένα με τον 13ο αιώνα. Με το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης των μνημείων και του περιβάλλοντος χώρου τους θα δοθεί στους κατοίκους και στους επισκέπτες της περιοχής ένας αρχαιολογικός χώρος ασφαλής.
Στερέωση – Αποκατάσταση και Συντήρηση τοιχογραφιών Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Βεύης, Π.Ε. Φλώρινας
Το έργο «Στερέωση – Αποκατάσταση και Συντήρηση τοιχογραφιών Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Βεύης, Π.Ε. Φλώρινας» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία 2014-2020» με προϋπολογισμό 396.165€, χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φλώρινας.
Ο Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Βεύης του 15ου αι. είναι πολύ σημαντικό μνημείο της Π.Ε. Φλώρινας, το οποίο διασώζει πλούσια τοιχογραφική διακόσμηση εξαιρετικής καλλιτεχνικής ποιότητας. Η πράξη αναπτύσσεται στους άξονες της διάσωσης και ανάδειξης του μνημείου, το οποίο θα λειτουργήσει ως σταθμός προβολής και κατανόησης της πολιτιστικής πραγματικότητας στην ευρύτερη Βαλκανική, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, και φιλοδοξεί να συμβάλλει στην εξοικείωση των κατοίκων και των επισκεπτών με την ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα της περιοχής. Οι προοπτικές διάδρασης και συνέργειας του μνημείου με τη λειτουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην ίδια κοινότητα είναι μια σημαντική παράμετρος.
Targeted ACTIons for the preservation, rehabilitation and promotion of historical, Cultural and naturAL assets encouraging TOURISM, in the GR-AL cross-border area» με ακρωνύμιο «TACTICAL TOURISM»
Το έργο «Targeted ACTIons for the preservation, rehabilitation and promotion of historical, Cultural and naturAL assets encouraging TOURISM, in the GR-AL cross-border area» με ακρωνύμιο «TACTICAL TOURISM» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Interreg IPA «Ελλάδα-Αλβανία 2014-2020» με προϋπολογισμό 569.400€ και υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς (3ος Δικαιούχος).
Η Πράξη αφορά στις Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Μουζεβίκη στην Καστοριά σύμφωνα με τις εγκεκριμένες μελέτες, με παραδοτέο το μνημείο δομικά και αισθητικά αποκατεστημένο. Προβλέπονται ακόμα ενέργειες προβολής και δημοσιότητας με την έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου αρχαιολογικού και τουριστικού ενδιαφέροντος για την Π.Ε. Καστοριάς και διεξαγωγή ενημερωτικής Ημερίδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου θα εκπονηθούν μελέτες σχεδιασμού και ωρίμανσης για τον Ι.Ν. Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και τον Ι. Ν. Ταξιαρχών Μητροπόλεως στην Καστοριά καθώς και τον Ι.Ν. Παναγίας στο Ζευγοστάσι στην Π.Ε. Καστοριάς.
