Από πού γεννιέται το καινούργιο; Πώς μπορεί η σύγχρονη τέχνη να αφουγκραστεί τους προβληματισμούς και να συντονιστεί με τις σημερινές κοινωνίες της πολυπολιτισμικότητας, της κρίσης, της κατάτμησης, της ρευστότητας και των συχνών εναλλαγών, της ψηφιακής πραγματικότητας, των πολλαπλών και παράλληλων επιπέδων, των πολώσεων, της υβριδικότητας; Πώς μπορεί η τέχνη να κατεβεί από τον Παρνασσό, να βγει από τις απαστράπτουσες αίθουσες των εκθέσεων και να συνομιλήσει με το ποικίλο πλήθος που κυκλοφορεί στους δρόμους; Πώς μπορεί να μεταφράσει το ιδίωμα της πρωτοπορίας στις γλώσσες που ακούγονται γύρω μας, χωρίς να θυσιάσει τα νοήματα που θέλει να μεταδώσει; Πώς μπορεί να διαπραγματεύεται με τον εαυτό της, προκαλώντας το ενδιαφέρον μυημένων και αμύητων;
Προσδοκούμε οι Μπιενάλε, όπως και τα φεστιβάλ στον κινηματογράφο, να αποτελέσουν κόμβους μιας νέας ανεξάρτητης πολιτικής για τον πολιτισμό, μακριά από πατερναλισμούς και αποκλεισμούς.
Προσδοκούμε ο θεσμός να μην είναι βιτρίνα έκθεσης έργων, αλλά να παρακινεί και να διαμορφώνει τους νέους καλλιτέχνες να σκεφθούν ριζοσπαστικά και να τους ωθεί σε διάλογο μεταξύ τους αλλά και με τους πιο απίθανους συνομιλητές.
Προσδοκούμε από την τέχνη να μας κάνει να δούμε τα πράγματα, και τον εαυτό μας ανάμεσά τους, διαφορετικά, εκτός πλαισίου, από οπτικές γωνίες που δεν είχαμε σκεφτεί πριν. Και να μας καλεί να δούμε την ίδια την τέχνη και τις σχέσεις μας μαζί της με τον τρόπο αυτό.
Προσδοκούμε να μας δείξει η Μπιενάλε της Αθήνας τη σχέση της με την πόλη. Έχει αναπτύξει οργανικούς δεσμούς μαζί της, ανήκει στα δρώμενά της, ή απλώς φιλοξενείται σ’ ένα χώρο της, όπως θα φιλοξενούνταν σε έναν οποιοδήποτε χώρο;
Προσδοκούμε τέλος η Μπιενάλε να ανανεώσει το πολιτισμικό κεφάλαιο της χώρας, να στοχαστεί στο χτες και στο σήμερα, να μην είναι μια κλειστή ετεροτοπία, αλλά να ξαναφέρει την ουτοπία ως ανοιχτή δυνατότητα.
Ζητάμε πολλά; Θα δείξει. Καλή επιτυχία!
***
Το σημείωμα της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Μυρσίνης Ζορμπά περιέχεται στον έντυπο κατάλογο της 6ης Μπιενάλε της Αθήνας ANTI, που ξεκινά στις 26 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως τις 9 Δεκεμβρίου.