(Πρωτολογία)
Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ (και θα παρακαλούσα για την ανοχή σας ως προς το χρόνο),
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Σήμερα επανερχόμαστε σε ένα ζήτημα για το οποίο αν και έχουμε δηλώσει κατηγορηματικά και σε όλους τους τόνους το τι πραγματικά ισχύει, χρειάζεται για ακόμη μια φορά να το συζητήσουμε. Μας δίνεται ωστόσο η ευκαιρία για πιο λεπτομερή και επικαιροποιημένη ενημέρωση, καθώς το ΥΠΠΟΑ ακολουθεί μια πολύ συγκεκριμένη και οργανωμένη μέθοδο στο θέμα αυτό.
Να αποσαφηνίσουμε και να τονίσουμε από την αρχή: Το ΥΠΠΟΑ δεν έχει μεταβιβάσει με μεταγραφή κανένα μνημείο ή άλλο ακίνητο από το 2015 και μετά σε καμία εταιρεία. Δεν έχει μεταβιβαστεί, κανένας αρχαιολογικός χώρος, κανένα μουσείο, κανένα μνημείο και γενικότερα κανένα ακίνητο το οποίο αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά.
Όπως όλοι γνωρίζουν, σύμφωνα με το άρθρο 1033 του Αστικού Κώδικα, χωρίς μεταγραφή του τίτλου κυριότητας στο οικείο Υποθηκοφυλακείο δεν επέρχεται μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου, και αυτό ισχύει για τον κατάλογο ακινήτων της ΕΕΣΥΠ/ΕΤΑΔ.
Όπως αναφέρεται στην Υ.Α. από τη μεταβίβαση εξαιρούνται όλα τα ακίνητα που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 196, παρ.4 του ν.4389/2016, όπου αναφέρονται ακριβώς τα ακίνητα τα οποία αποτελούν την πολιτιστική μας κληρονομιά και η μεταβίβασή τους είναι αντίθετη στις κείμενες διατάξεις (αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, μνημεία, μουσεία κλπ).
Σύμφωνα και με την ανακοίνωση που εξέδωσε για το θέμα το ΥΠΟΙΚ, στην υπουργική απόφαση του ΥΠΟΙΚ με αριθμό 0004586 ΕΞ 2018/19-6-2018 (με ΦΕΚ 2320/Β΄/19-6-2018) «η μεταβίβαση των ακινήτων προϋποθέτει πρώτα τον έλεγχο των ΚΑΕΚ (Κωδικών Αριθμών Εθνικού Κτηματολογίου) και ακολούθως τη μεταγραφή των ιδιοκτησιακών τίτλων τους στο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολόγιο και δεν επέρχεται δυνάμει της καταχώρησής τους στο ΦΕΚ» ενώ ερευνάται κατά περίπτωση αν υπάρχει προστατευόμενη, δυνάμει της κείμενης νομοθεσίας, διακατοχή.
Το Σύνταγμα προστατεύει το πολιτιστικό απόθεμα της χώρας και η συνταγματική επιταγή είναι καθολική όπως όλοι γνωρίζουμε. Κάνετε μεγάλο λάθος κα Κεφαλογιάννη όταν αναρωτιέστε «για τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειρίζεται η ΕΕΣΥΠ ΑΕ τα ακίνητα του Υπουργείου Πολιτισμού μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία εξαίρεσης από τη μεταβίβασή τους». Χαίρομαι που αναγνωρίζετε επιτέλους κι εσείς την εξαίρεση. Αλλά με δεδομένο ότι δεν έχει γίνει καμία μεταβίβαση, αναρωτιέμαι πώς θέτετε οποιοδήποτε θέμα διαχείρισης των συγκεκριμένων ακινήτων από την ΕΤΑΔ ή την ΕΕΣΥΠ Α.Ε. Μάλιστα να σημειώσω και το λάθος σας στον αριθμό των ακινήτων. Ο πραγματικός αριθμός είναι 10.119 και όχι 10.900 όπως αναφέρετε.
Σε ό,τι αφορά τις ενέργειες που γίνονται από πλευράς Υπουργείου, έχουμε ανταποκριθεί με αίσθημα ευθύνης και με ορθή μεθοδολογία. Οι διαδικασίες κατάρτισης του πλήρους καταλόγου ταυτοποίησης των ακινήτων που εξαιρούνται της μεταβίβασης προχωρούν ήδη με ταχείς ρυθμούς.
Συγκεκριμένα:
Ζητήθηκε εγγράφως από τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας του ΥΠΟΙΚ ο πλήρης κατάλογος των ακινήτων (σύνολο 10.119) με τα στοιχεία ταύτισής τους. Μας υποβλήθηκαν γεωχωρικά και περιγραφικά στοιχεία των ΚΑΕΚ, τα οποία, έχουν ήδη διαβιβαστεί, ανά περιφερειακή ενότητα, σε 50 και πλέον Εφορείες Αρχαιοτήτων όλης της χώρας και στις Υπηρεσίες Νεωτέρων Μνημείων, προκειμένου να γίνει ταυτοποίηση, ώστε να διαπιστωθεί ποια εμπίπτουν στην εξαίρεση. Με την ολοκλήρωση της συλλογής των δεδομένων από τις Υπηρεσίες, πολύ σύντομα ο ονομαστικός κατάλογος των ακινήτων θα γνωστοποιηθεί δημόσια ως «κατάλογος εξαίρεσης» από πλευράς ΥΠΠΟΑ, θα αποσταλεί στο Υπουργείο Οικονομικών, και θα διασφαλιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας τους με κάθε θεσμικό τρόπο. Κανένα ακίνητο πολιτιστικό αγαθό, κανένα ακίνητο που προορίζεται για την εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού, κανένα ακίνητο που απαλλοτριώθηκε για σκοπό δημόσιας ωφέλειας, ιδίως για αρχαιολογικό σκοπό, δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο συναλλαγής, εξυπηρετώντας αλλότριους σκοπούς. Για αυτό τον λόγο είπα και πρόσφατα ότι νομικά είναι αδύνατη η μεταβίβασή τους.
Σε ό,τι αφορά το Νεώριο Moro ισχύουν τα ακόλουθα, όπως εξάλλου περιγράφονται διεξοδικά και με σαφήνεια στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από το ΥΠΠΟΑ: Το ενετικό μνημείο, Νεώριο Moro, που βρίσκεται στο λιμάνι των Χανίων, υπαγόταν, δυνάμει του ν. 973/1979, στη διαχείριση της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου (ΚΕΔ), η οποία με διατάξεις του ν. 4002/2011 συγχωνεύτηκε δι’ απορροφήσεως με την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ ΑΕ).
Ήδη από το έτος 2003 η ΚΕΔ είχε παραχωρήσει κατά χρήση το παραπάνω ακίνητο στο Δήμο Χανίων με σκοπό την αποκατάστασή του και τη διαμόρφωση - ανάδειξη του περιβάλλοντα χώρου για τη δημιουργία Κέντρου Ιστιοπλοΐας, υπό τον όρο της σχετικής έγκρισης του Υπουργείου Πολιτισμού και της καταβολής ανταλλάγματος ίσου με ποσοστό 4% επί της αξίας του ακινήτου από τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Χανίων. Την παραχώρηση ενέκρινε, υπό όρους, ο τότε Υπουργός Πολιτισμού κατόπιν γνώμης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου με την υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑ&ΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/63171/5027/11.11.2003 Υπουργική Απόφαση.
Κατά το έτος 2005, το μηνιαίο μίσθωμα ορίσθηκε στο ποσό των 735 Ευρώ μετά την αποκατάσταση του κτίσματος, ενώ κατά το ίδιο έτος η ΚΕΔ ενέκρινε την λειτουργία εντευκτηρίου - κυλικείου. Στις 9-6-2010 η χρήση του Νεωρίου Moro παραχωρήθηκε από τον Δήμο Χανίων στον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο με την πρόβλεψη ότι το μίσθωμα θα καταβάλλεται στην ΚΕΔ, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, στη συνέχεια απορροφήθηκε από την ΕΤΑΔ.
Ήδη από το δημοσιευθέν έγγραφο της ΕΤΑΔ ΑΕ προς τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Χανίων προκύπτει ευθέως ότι τα ακίνητα της ΚΕΔ περιήλθαν στην ΕΤΑΔ κατά το έτος 2011 με την συγχώνευση των εταιρειών.
Θα επανέλθω στη δευτερολογία μου και σας ευχαριστώ για την ανοχή στο χρόνο.
***
(Δευτερολογία)
Με αφορμή όμως το ζήτημα που έχει προκύψει θα ήθελα να σταθώ και σε δυο άλλα πολύ σημαντικά θέματα:
Πρώτον, να σας υπενθυμίσω ότι μεταβιβάσεις ακινήτων έχουν συντελεστεί κατά τα έτη 2012-2014 από το Ελληνικό Δημόσιο προς το ΤΑΙΠΕΔ διά της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων, στην οποία μετείχατε εκ της ιδιότητάς σας ως Υπουργού. Έχετε συνυπογράψει τη μεταβίβαση 36 ακινήτων διαχειριστικής αρμοδιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού στην Πλάκα, εκ των οποίων κάποια είναι μνημεία, άλλα στεγάζουν Υπηρεσίες μας, όλα πάντως έχουν απαλλοτριωθεί για σκοπό δημόσιας ωφέλειας και δη για αρχαιολογικούς σκοπούς στην προστατευόμενη περιοχή της Πλάκας. Με δύο αποφάσεις που δημοσιεύτηκαν στα ΦΕΚ 2883/Β/2013 και 571/Β΄/2014, έγιναν οι μεταβιβάσεις αυτές, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς αιρέσεις, χωρίς αστερίσκους και χωρίς δυνατότητα αναμεταβίβασής τους στο Ελληνικό Δημόσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις του ιδρυτικού νόμου του ΤΑΙΠΕΔ 3986/2011. Ωστόσο, για την αναμεταβίβασή τους στο Υπουργείο Πολιτισμού κάνουμε ήδη ενέργειες, βάσει διατάξεων του ν. 4389/2016, ενώ ποτέ, από το έτος 2015 μέχρι και σήμερα, με έγγραφα, δεν συναινέσαμε στην περαιτέρω μεταβίβασή τους σε ιδιώτες. Σειρά αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, αρχαίων και νεωτέρων μνημείων έχουν μεταβιβαστεί από την παραπάνω διυπουργική επιτροπή προηγούμενων κυβερνήσεων στο ΤΑΙΠΕΔ, χωρίς εξαιρέσεις.
Αλλά ας μην αναλωθούμε στην όποια πολεμική και ας εστιάσουμε σε κάτι ουσιώδες, και βασικό. Με αφορμή τα παραπάνω αναδεικνύεται το μέγεθος του προβλήματος που έχει τις ρίζες του στο ότι το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Αυτό παραγνωρίζεται μάλλον από εκείνους που δεν κατάφεραν να το ολοκληρώσουν από το 2011 και για τέσσερα χρόνια, όταν εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο (2007-2013), παρά τις τότε συνεχείς δηλώσεις στον Τύπο ότι θα ήταν έτοιμο ήδη το 2013. Μετά δε από τρεις τροποποιήσεις της Πράξης που προσέγγιζε πλέον τα πέντε έτη υλοποίησης από τα αρχικά 2 της ένταξης, μετά από παρατάσεις, καθυστερήσεις και τροποποιήσεις που αφορούν και στην υλοποίηση των Υποέργων, η πράξη δεν ολοκληρώθηκε στο ΕΠ (επιχειρησιακό πρόγραμμα) 2007-2013 και αναγκαστικά μεταφέρεται στην επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, γιατί κρίνουμε ότι το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο είναι υψίστης σημασίας για το τόπο μας.
Όλα αυτά τα λέμε γιατί αποδεικνύεται ότι ούτε μεταβιβάζουμε, ούτε απεμπολούμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά αντιθέτως την περιφρουρούμε και την θωρακίζουμε με κάθε τρόπο.