Εντός του Οκτωβρίου 2018 ολοκληρώνεται μια σημαντική φάση του ευρωπαϊκού έργου BLUEMED, το οποίο ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2016 και αναμένεται να διαρκέσει έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2019. Αποσκοπεί δε να μελετήσει για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο τις βέλτιστες πρακτικές για την προστασία και ανάδειξη της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ειδικότερα όσον αφορά στην λειτουργία ενάλιων επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων σε αρχαία ναυάγια. Παράλληλα, το έργο θα προστατεύσει και θα αξιοποιήσει τον ενάλιο φυσικό πλούτο και την βιοποικιλότητα της Μεσογείου.
Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε η πρώτη επιτόπια παρέμβαση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και των εταίρων από την Κύπρο (Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Κύπρου), την Κροατία (Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ/Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Υπολογιστών) και την Ιταλία (Πανεπιστήμιο της Καλαβρίας/Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Μηχανικών Ενέργειας και Διαχείρισης) στα επιλεγμένα, για να καταστούν επισκέψιμα, με βάση την ΚΥΑ ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/Φ53/12387/ 6960/772/240/19-1-2015 (ΦΕΚ 119/Β/21-1-2015) ναυάγια της Αλοννήσου και του Παγασητικού. Ενεργή υπήρξε η υποστήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που συνιστά τον επικεφαλής των 14 εταίρων του Έργου αλλά και η συμβολή τοπικών καταδυτικών κέντρων.
Στο διάστημα από 28/9/2018 έως 15/10/2018 κλιμάκια της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων διενήργησαν υποβρύχιες αυτοψίες, καθαρισμούς και ελέγχους στους επιλεγμένους πιλοτικούς χώρους στην Περιστέρα Αλοννήσου και το Δυτικό Παγασητικό, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου, στο οποίο η Υπηρεσία συμμετέχει ως εταίρος. Σκοπός των εργασιών αυτών τόσο στο κλασικό ναυάγιο της Περιστέρας στην Αλόννησο όσο και στους χώρους στην Κίκυνθο, Ακρωτήριο Τηλέγραφος και Ακρωτήριο Γλάρος ήταν να οριοθετηθούν αρχικά οι «μικροπεριοχές» των μνημείων, που θα αντιστοιχούν στην πορεία της επίσκεψης, να τεκμηριωθεί η σημερινή κατάστασή τους, να προσδιορισθούν σημεία ενδιαφέροντος για τους επισκέπτες/δύτες και να καθαριστούν οι χώροι από τυχόν απορρίμματα και σύγχρονες παρεμβάσεις. Συνολικά οι εργασίες της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων αποσκοπούσαν και στην προετοιμασία των χώρων για τη δημιουργία των τρισδιάστατων αποτυπώσεων τω ναυαγίων και της γεωμορφολογίας του βυθού, έργο που έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο της Καλαβρίας (Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Μηχανικών Ενέργειας και Διαχείρισης) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ (ΣχολήΗλεκτρολόγων Μηχανικών και Υπολογιστών). Για την επίτευξη αναπαράστασης των χώρων αξιοποιήθηκαν ηχοβολιστικά πλευρικής σάρωσης και αυτόνομα υποβρύχια οχήματα και η μέθοδος της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης. Των εργασιών αυτών προηγήθηκε η αποτύπωση και διερεύνηση της βιοποικιλότητας των χώρων, εργασίες που έχει αναλάβει από το έργο το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Κύπρου.
Το σύνολο των ενεργειών αυτών στους συγκεκριμένους υποβρύχιους πιλοτικούς χώρους αποσκοπεί στο να δημιουργηθούν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις, ώστε οι πιλοτικοί αυτοί χώροι να καταστούν επισκέψιμοι με ασφάλεια στο κοινό. Το όλο εγχείρημα Οκτωβρίου κλείνει με άκρως ικανοποιητικά αποτελέσματα, ενώ μας επιτρέπει να οργανώσουμε, διαθέτοντας πλέον επικαιροποιημένα στοιχεία, καλύτερα τις επόμενες κινήσεις μας για την επιτυχή ολοκλήρωση του Προγράμματος.
Λεζάντες Φωτογραφιών:
Φωτ. 1 και 1α: Το ναυάγιο της Περιστέρας μετά τους καθαρισμούς και την απομάκρυνση των φερτών αντικειμένων.
Φωτ. 2: Το ναυάγιο της Κικύνθου.
Φωτ. 3: Ο χώρος του ναυαγίου στο Ακρωτήριο Τηλέγραφος.
