Ο πολιτισμός θα μπορούσε να έχει ρόλο διπλωμάτη στα Δυτικά Βαλκάνια, υποστήριξε η Μυρσίνη Ζορμπά, μιλώντας στην 1η Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων.
«Πιστεύω πραγματικά ότι μπορεί να το κάνει, φτάνει να μην μιλάμε για τυπική πολιτιστική διπλωματία, αλλά να μιλάμε για κάτι πιο ουσιαστικό. Δηλαδή, για δίκτυα ανθρώπων γύρω από ένα κεντρικό άξονα, είτε αυτό είναι η τέχνη, ο πολιτισμός γενικότερα, είτε είναι η δημιουργία, να βρίσκονται οι άνθρωποι μαζί συμμετοχικά, να μπορούν να ανταλλάξουν απόψεις με ειλικρίνεια, να καταφέρνουν να επηρεάζουν τις κοινότητές τους και να ξαναγυρίζουν στο τραπέζι του διαλόγου, έτσι ώστε να έχουμε μια ουσιαστική συζήτηση με νόημα», τόνισε σε δηλώσεις της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Κάνοντας αναφορά στα Δυτικά Βαλκάνια, από το ιστορικό μνημείο του Σουφαρί Σεράι στο κάστρο των Ιωαννίνων, όπου σήμερα στεγάζεται το παράρτημα των Γενικών Αρχείων του Κράτους, η Μυρσίνη Ζορμπά κάλεσε «να δούμε ποιά είναι η Τέχνη που ανθίζει, να της προσφέρουμε τραπέζι διαλόγου και να δούμε, τι είναι αυτό που διεκδικεί από το μέλλον, ποια είναι η προσδοκία της».
«Γιατί, η υπέρβαση των προβλημάτων του παρελθόντος πρέπει να ξεπεραστεί ριζικά πια, να μπούμε σε μία καινούργια εποχή. Και νομίζω είναι οι νέοι άνθρωποι είναι αυτοί που θα το κάνουν, για όλους μας και για το κοινό καλό», είπε χαρακτηριστικά, στο πνεύμα της πρόσφατης παρουσίασης των στρατηγικών στόχων του Υπουργείου στο ανακαινισμένο Ακροπόλ Παλάς στην Αθήνα.
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού βρέθηκε στα Ιωάννινα για τα εγκαίνια της έκθεσης «Common Myths» («Κοινοί Μυθοι»), που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων. Σκοπός της νέας αυτής καλλιτεχνικής και πολιτιστικής διοργάνωσης είναι –σύμφωνα με τους διοργανωτές– να παρουσιάσει τη σύγχρονη τέχνη που περικλείει πτυχές της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, εστιάζοντας σε έργα που διερευνούν τις έννοιες του άυλου και της επανάχρησης, πειραματίζονται με τις συνεργατικές πρακτικές, τα νέα μέσα και επιδιώκουν την έρευνα πεδίου.
Η σημασία της κοινότητας μέσα από τη συλλογική δημιουργία αποτυπώνεται και στο σύνθημα της Μπιενάλε «η παράδοση εκ νέου». «Καθημερινά συναντάμε τείχη και κάγκελα, πραγματικά και συμβολικά. Ο λόγος που ήρθα στα Γιάννενα είναι ο τρόπος που περιγράφεται αυτή η ιδέα και η γεωγραφική θέση. Είναι και τα δύο πολύ σημαντικά, όταν βλέπει κανείς τις συνθήκες της τέχνης σε σχέση με τις πόλεις και με την παράδοση», ανέφερε στην τοποθέτησή της η Μυρσίνη Ζορμπά.
«Αυτή η Μπιενάλε μιλάει για “παράδοση εκ νέου” και είναι αυτό που έχουμε ανάγκη. Η παράδοση ειδικά στην Ήπειρο είναι πάρα πολύ σημαντική. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει σεβασμός, προσοχή, συνέχεια, αλλά κι ότι θα μπορούσαμε να την δούμε εκ νέου. Και βέβαια η γεωγραφική περιοχή στην οποία αναφέρεται –τα Δυτικά Βαλκάνια– ξέρετε ότι έχει ένα νόημα και πολιτιστικό και πολιτικό.
»Οι περιπέτειες των τελευταίων δεκαετιών τα έχουν αναδείξει και μάλιστα ως προβληματικό χώρο, που όμως αυτή την στιγμή αποκτούν μια νέα διάσταση μέσα από την προσέγγιση της Τέχνης. Επομένως, η συνάντηση των Δυτικών Βαλκανίων είναι κάτι που μας δίνει μια προοπτική στο μέλλον μέσα από την παράδοση μας , την παράδοση των άλλων και, ταυτόχρονα, μέσα από τα μάτια των νέων παιδιών. Μέσα από μια καινούργια προοπτική και οπτική».
Τοποθετώντας τη συζήτηση στο πλαίσιο ενός ακόμη εκ των θεμελιωδών σχεδίων του Υπουργείου, για την περιφερειακή πολιτική σύγχρονου πολιτισμού, η Μυρσίνη Ζορμπά υποστήριξε ότι «οι πόλεις στις μέρες μας αναζητούν μια καινούργια ταυτότητα, που περνά μέσα από την ανάπτυξη, την οικονομία, τον τουρισμό». Κάλεσε δε συνομιλητές και συμμετέχοντες «να προσεγγίσουμε τον πολιτισμό με νέες ιδέες, αγαθά και προϊόντα, νέες υπηρεσίες και ταυτόχρονα μια περιφερειακή πολιτική πάνω στην οποία να μπορούν οι πόλεις να στηριχθούν και να στηρίξουν τα σχέδιά τους».
«Πρέπει να συνδυάσουμε την παράδοση με το σήμερα και το αύριο. Και καμια φορά καθυστερούμε σημαντικά στο σήμερα. Μιλάμε για υποδομές, αλλά δεν μιλάμε για την εμπειρία των χώρων, για την ιστορία τους, για το πώς τους βιώνουν οι άνθρωποι», τόνισε χαρακτηριστικά. «Χρειάζεσαι επικοινωνία μέσα στις πόλεις», να φτάνει η πληροφορία και το μήνυμα σε όλους χωρίς διάκριση, ήταν το μήνυμα της Υπουργού, η οποία μίλησε για «ένα καινούργιο καθήκον» των πλευρών που συνεργάζονται πάνω σε ζητήματα πολιτισμικής πολιτικής.
«Πρέπει να εξασφαλίζουμε τη βαθύτερη σχέση της πόλης με τα γεγονότα, τη συμμετοχή, και όχι απλά να καλούμε τους πολίτες στα γεγονότα. Τα πολιτισμικά δικαιώματα των πολιτών είναι σήμερα στο επίκεντρο, μας ενδιάφερει το κοινό όσο και το μη κοινό, οι απόντες για διάφορους λόγους από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις ώστε να βρούμε τους τρόπους να τους φέρουμε σ’ αυτές. Έχουμε μάθει να λέμε πρόσβαση, αλλά είναι καιρός να μιλήσουμε για συμμετοχή. Η συμμετοχικότητα είναι μια καινούργια γραμματική στην πολιτισμική πολιτική μας».
***
Η τοποθέτηση και οι δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Μυρσίνης Ζορμπά έγιναν χτες στα εγκαίνια της έκθεσης «Common Myths», στο πλαίσιο της 1ης Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων – «Η παράδοση εκ νέου». Η Μπιενάλε, που αποτελεί πρωτοβουλία του Εργαστηρίου Ιστορίας της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, υπό την αιγίδα και επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, πραγματοποιείται σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Ιωαννιτών και το Πνευματικό Κέντρο και με την οικονομική υποστήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου. Κατά την επίσκεψή της η Μυρσίνη Ζορμπά είχε συναντήσεις με τον Δήμαρχο Ιωαννιτών Θωμά Μπέγκα και φορείς της πόλης, ενώ επισκέφτηκε το «Μέκειο Οικοτροφειο», ιστορικό χώρο εκμάθησης της υφαντικής τέχνης, όπου σήμερα πραγματοποιείται η έκθεση «Weaving Europe / Weaving Balkans» («Υφαίνοντας την Ευρώπη / Υφαίνοντας τα Βαλκάνια»). Η 1ηΜπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων ολοκληρώνεται σήμερα στην πόλη των Ιωαννίνων.
