Η αναστήλωση του ιστορικού γεφυριού του Άραχθου στην Πλάκα είναι ένα έργο με πολλές σημασίες.
Άραχθος, σημαίνει ο ποταμός που κυλάει ορμητικά, χτυπάει και δεν αφήνει τίποτε στο πέρασμά του. Και πολιτισμός στον Άραχθο ήταν τα γεφύρια που χτίστηκαν από λαϊκούς αρχιτέκτονες και το χτίσιμό τους έγινε μύθος και τραγούδια για να υπογραμμίσει αφενός τις δυσκολίες, αφετέρου την ανθρώπινη ευρηματικότητα, επιμονή, μαστοριά. Γεφύρι σημαίνει την επιβολή της κοινωνίας, των καθημερινών ανθρώπινων αναγκών πάνω στα στοιχεία της φύσης.
Βρισκόμαστε σε ένα ιστορικό ποτάμι, γιατί εδώ έγινε η μάχη του Πέτα, όπου θυσιάστηκε το άνθος του ευρωπαϊκού φιλελληνισμού, το ποτάμι ήταν το ελληνοτουρκικό σύνορο έως το 1912, γύρω από αυτό έγιναν αιματηρές μάχες (οι ιταλοί Γαριβαλδινοί στους βαλκανικούς πολέμους), αλλά και τα παρακείμενα χωριά κάηκαν από τους Γερμανούς στην κατοχή. Μια ιστορία όπου ο πόλεμος συναντά την καθημερινή δημιουργικότητα, όπου το ευρωπαϊκό με τις δυο όψεις του, την ελπιδοφόρα αλλά και την καταστροφική, συναντά το τοπικό ηπειρώτικο. Και μια συνάντηση, όπου σήμερα οι σύγχρονοι αρχιτέκτονες και μηχανικοί, έρχονται να αναμετρηθούν με τους παλιούς μαστόρους για να ξαναφτιάξουν το γεφύρι.
Η κοινωνία της Ηπείρου είδε συμβολικά στο πέτρινο γεφύρι το δομημένο παρελθόν της, αλλά και ταυτόχρονα στην αναστήλωση του, τη δυναμική μιας πολυεπίπεδης ανάκαμψης. Γι' αυτό άμεση ήταν και η αντίδραση της Πολιτείας, που εξαρχής έθεσε ως προτεραιότητα την αποκατάσταση του μνημείου, διασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση του έργου και, κυρίως, μεριμνώντας για όλα όσα συνιστούν μια πλήρη και αποτελεσματική θεσμική διαδικασία.
Η στιγμή της υπογραφής είναι συμβολική αλλά ουσιαστική, καθώς ολοκληρώνεται με επιτυχία ο πρώτος κύκλος και πλέον μπαίνουμε στην τελική ευθεία για την αποκατάσταση του μνημείου.
Το γεφύρι που θα αναστηλωθεί είναι, βέβαια, η υλική μαρτυρία που διασώζεται για τις μελλοντικές γενιές. Αλλά θα έχει ταυτόχρονα και μια νέα ταυτότητα, καθώς θα ενσωματώσει την τεχνογνωσία, τα θεσμικά ανακλαστικά και την κοινωνική συμμετοχή.
Τόσο με τους νέους αυτοκινητόδρομους που διατρέχουν σήμερα την Ήπειρο όσο και με την αναγέννηση της Πλάκας, αυτό που βλέπουμε είναι καταρχάς η άρση των αποκλεισμών, η ενίσχυση της επικοινωνίας, αλλά και η επικοινωνία ανάμεσα στο τώρα και την ιστορία.
Αξίζουν συγχαρητήρια στους σύγχρονους πρωτομάστορες και μαστόρους, στους καλφάδες αλλά και στα τσιράκια τους. Χωρίς όλους αυτούς, δεν χτίζονται γεφύρια προς το παρελθόν και γέφυρες προς το μέλλον!
