Αγαπητέ Πρέσβη, αγαπητοί προσκεκλημένοι,
Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζουμε στη σημερινή παρουσίαση της 15ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Μιας έκθεσης που μετά το 2017 βρήκε και πάλι τον βηματισμό της, με την ένταξη της χρηματοδότησής της στο ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας του ΕΣΠΑ 2014-2020 και τον σχηματισμό της δημιουργικής της ομάδας στο πλαίσιο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, υπό τον συντονισμό του κ. Μ. Πιμπλή, με την οικονομική συμπαράσταση του Υπουργείου Πολιτισμού καθ' όλη την υπόλοιπη διάρκεια του έτους.
Για τέσσερις ημέρες, μεταξύ 3 και 6 Μαΐου 2018, η καρδιά του βιβλίου στη χώρα μας θα μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη. Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκη αποτελεί σήμερα, 15 χρόνια μετά την πρώτη της διοργάνωση, έναν πολιτιστικό θεσμό με διεθνή χαρακτήρα που άλλαξε τα δεδομένα στο χώρο του βιβλίου και έγινε σημείο αναφοράς για όλους τους αναγνώστες και τους φίλους του βιβλίου, και για τους φίλους του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό.
Στη φετινή διοργάνωση, η ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή εκδοτών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από 22 ξένες χώρες, ανάγκασε την έκθεση να επεκταθεί σε τρία περίπτερα της ΔΕΘ (στο 13, το 14 και το 15). Στις περισσότερες από 500 εκδηλώσεις της θα λάβουν μέρος 40 ξένοι και εκατοντάδες Έλληνες συγγραφείς.
Το κεντρικό θεματικό αφιέρωμα της Έκθεσης είναι "Η Δημοκρατία στον 21ο Αιώνα". Ένα θέμα δύσκολο αλλά ταυτόχρονα και επείγον.
Τα γαλλικά είναι φέτος η τιμώμενη γλώσσα. Τα γαλλικά αποτελούν
τη γλώσσα προς την οποία έχουμε τις περισσότερες μεταφράσεις Ελληνικής βιβλίων από οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα. Η Γαλλοφωνία αποτελεί μια πολιτισμική παράδοση που ανήκει στην καρδιά της Ευρώπης, συνδέοντας, ταυτόχρονα, μεταξύ τους, τους λαούς και τους πολιτισμούς 5 ηπείρων (από τον Καναδά έως το Βιετνάμ και από την Καραϊβική έως το Μαγκρέμπ, τη Γουαδελούπη και τη "Μαύρη" Αφρική). 33 Γαλλόφωνοι συγγραφείς θα είναι φιλοξενούμενοι της φετινής έκθεσης, μαζί με 44 γαλλικούς εκδοτικούς οίκους, επαγγελματίες, κρατικούς εμπειρογνώμονες, λογοτεχνικούς πράκτορες κ.ά. ειδικούς του βιβλίου, που θα λάβουν μέρος σε συζητήσεις, ημερίδες, σεμινάρια, παρουσιάσεις βιβλίων και επαγγελματικές συναντήσεις και ανταλλαγές.
Παράλληλα, η φετινή έκθεση περιλαμβάνει δύο πολύ σημαντικά θεματικά αφιερώματα. Το πρώτο είναι το αφιέρωμα "Λογοτεχνία και Μνήμη" (από την Εβραϊκή εμπειρία έως το αφιέρωμα στην επέτειο των 50 χρόνων από τον Μάη του '68, αλλά και στις επετείους από τη γέννηση ή το θάνατο 12 σημαντικών μορφών των γραμμάτων μας, από τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη, τη Ζωή Καρέλλη και τον Ηλία Πετρόπουλο ως τον Κώστα Καρυωτάκη, τη Μαργαρίτα Καραπάνου και τον Γιώργο Χειμωνά). Το δεύτερο αφορά στην "Προσφυγική εμπειρία". Περιλαμβάνει, επίσης, το 5ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών, το 3ο Φεστιβάλ Μετάφρασης, το αφιέρωμα στο "Βιβλίο και Περφόρμανς", την Παιδική Γωνιά, επαγγελματικές ημερίδες (όπως αυτή για την "Ψηφιακή μετάβαση" του βιβλίου), και 5 παράλληλες φωτογραφικές και εικαστικές εκθέσεις. Μέσα από όλες αυτές τις θεματικές και τα αφιερώματα ερχόμαστε σε άμεση επαφή με τους όρους που επιβάλει το βιβλίο στην ανάγνωση της επικαιρότητας και των μεγάλων ζητημάτων, με τη διαδικασία κατά την οποία το επίκαιρο συναντά το οικουμενικό και η καθημερινότητα την ιστορία και τελικά με την ίδια την σημασία του βιβλίου
Περιλαμβάνει, τέλος, μια στρατηγική συνεργασία με τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης (στον τομέα των ψηφιακών προκλήσεων για το βιβλίο) και με τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Μπολόνια (με τη φιλοξενία της Έκθεσης των Εικονογράφων της) - δηλαδή με τις δύο μεγαλύτερες επαγγελματικές διεθνείς εκθέσεις βιβλίου στον κόσμο.
Η υποστήριξη της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Θεσσαλονίκης από το Υπουργείο Πολιτισμού συμπίπτει, χρονικά, με την υποστήριξη της εξωστρέφειας του ελληνικού βιβλίου, μέσω της συστηματικής συμμετοχής του στις διεθνείς εκθέσεις και της επαναλειτουργίας ενός προγράμματος υποστήριξης των μεταφράσεων ελληνικών βιβλίων προς άλλες γλώσσες (προς τα ρωσικά, προς τα κινεζικά και προς όλες τις υπόλοιπες γλώσσες).
Συμπίπτει, επίσης, με την συστημαποίηση της μέριμνάς μας για το βιβλίο, πάνω σε τρεις κυρίως άξονες:
α. Την επεξεργασία ενός νομοθετικού πλαισίου σχετικά με την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, παράλληλα με τη μελέτη που εκπονείται για την αποτίμηση των επιπτώσεων από την κατάργησή της, που ολοκληρώνεται τον Μάιο.
β. Την αναβάθμιση του θεσμού των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας. Συγκροτήσαμε, ήδη, τις νέες Επιτροπές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας, που η θητεία τους έληξε (σε συνεργασία με τη νεότευκτη Διεύθυνση Γραμμάτων, την οποία ξαναδημιουργήσαμε στο Οργανόγραμμα του Υπ. Πολιτισμού!). Πρόθεσή μας είναι οι επιτροπές των βραβείων να "τρέξουν" πιο γρήγορα, ώστε να καλυφθεί η καθυστέρηση 2 ετών που υπάρχει σήμερα στην κρίση και βράβευση των βιβλίων.
γ. Τη δημιουργία ενός νέου φορέα με αποκλειστικό αντικείμενο την πολιτική βιβλίου. Έχουμε ήδη επεξεργαστεί το θέμα σε νομικό επίπεδο. Ο σχεδιασμός μας είναι, φυσικά, το ΕΙΠ να συνεχίσει να ασκεί τις αρμοδιότητες του βιβλίου, μέχρι την ίδρυση και πλήρη θέση σε λειτουργία του νέου φορέα. Για τη στέγαση του νέου φορέα βιβλίου εξασφαλίσαμε ήδη ιδιόκτητο κτίριο του Υπ. Πολιτισμού στην Πλάκα, του οποίου την επισκευή αναλαμβάνει χορηγός ο οποίος θα μας το παραχωρήσει, αφού φιλοξενήσει ορισμένες δράσεις της Αθήνας-Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου σ' αυτό.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω του ανθρώπους του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, το Γαλλικό Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και όσους συνέβαλαν στη δημιουργία ενός τόσο ολοκληρωμένου αποτελέσματος.
Σας ευχαριστώ πολύ.
